Enjeksiyon; zemin sağlamlaştırma, geçirimsiz perde ve dolgu-kontak oluşturmak için yapılan işlemdir. Peki zemin enjeksiyonu için kullanılan terimler neler?
Kontak (Dolgu) Enjeksiyonu:
Tünel, galeri, denge bacası, şaft gibi yapılarda kaplama betonu ile temel kaya arasındaki boşlukları, beton ile çelik kaplama ara yüzeyindeki muhtemel boşlukları, göçük boşluklarını ve TDM ile açılan tünellerde yapılan çeper enjeksiyonu sonrası kalabilecek boşlukları basınçlı enjeksiyonla doldurmaktır.
Çeper Enjeksiyonu:
TDM ile açılan tünellerde segment kaplama ile kaya arasındaki halka şeklindeki boşluğun kalın harçlı karışımla veya ince çakıl ve uygun karışımla doldurulması ya da söz konusu boşluğa konan ince çakıl gerecin (5-12 mm pea gravel) mukavemetini artırmak amacı ile yapılan enjeksiyondur.
Konsolidasyon (Sağlamlaştırma) Enjeksiyonu:
Tünel, galeri, denge bacası çevresindeki ve herhangi bir yapının oturacağı temel kayanın iyileştirilmesi amacı ile yapılan enjeksiyondur.
Kapak Enjeksiyonu:
Gövde sıyırma kazıları sırasında örselenen temel kayanın İyileştirilmesi amacıyla yapılan enjeksiyondur.
Perde Enjeksiyonu:
Baraj, gölet ve regülatör gibi su yapılarında memba – mansap yönünde ve göl alanında olabilecek su kaçaklarını önlemek ve/veya sızma boyunu uzatmak amacı ile yapılan enjeksiyondur.
Bağ Enjeksiyonu:
Enjeksiyon galerileri ile bölünmüş perde enjeksiyonlarının birbirlerine bağlanması amacıyla yapılan enjeksiyondur.
Dikiş Enjeksiyonu:
Kaplama (beton veya kil blanket) yapılan bölgelerin sınırında enjeksiyon perdesi ile bütünlüğü sağlamak amacıyla yapılan enjeksiyondur.
Derz Enjeksiyonu:
I. ve II. faz betonları arasındaki boşlukların doldurulması amacıyla yapılan enjeksiyondur.
Kimyasal Enjeksiyon:
Bir veya daha fazla organik (uzun zincirli karbonlar) kimyasal bileşenin hava ve/veya su ile teması sonucunda hacminin birkaç katı şişerek yapılan enjeksiyondur.
Deneme Enjeksiyonu:
Bir projede enjeksiyona başlamadan önce, planlanan enjeksiyonun delikler arası mesafe, kademe boyu, enjeksiyon basınçları, karışım oranlarını ve katkı maddelerini belirlemek için yapılan enjeksiyondur.
Kademe:
Efektif bir enjeksiyonun yapılabilmesi için kuyu derinliğinin belirli aralıklara bölünmesidir.
Ano:
Enjeksiyon işlerinde genellikle her 24 m’lik bölüm ano olarak adlandırılır. Ano boyları proje karakteristikleri ve jeolojik/jeoteknik özelliklere bağlı olarak azaltılabilir veya arttırılabilir.
Enjeksiyon Basıncı (Efektif Basınç):
Kademe orta noktasında uygulanması gereken basınçtır.
Manometre Basıncı:
Enjeksiyon basıncını elde etmek için kuyu başı manometresinden okunması gereken basınçtır.
Refü:
Enjeksiyonu yapılan bir kademenin enjeksiyonuna son vermek için bu kademenin enjeksiyon basıncında ve kabul edilebilen miktarda veya daha az şerbeti yemesi halidir.
Alperen Tolga GÖZÜTOK
