Yüksek Dayanımlı Beton ve Poisson Oranı
Herhangi bir yönde bir malzemeye basınç yükü uygulandığında, malzeme, basınç yükünün uygulandığı yönde kısalmaktadır; basınç yükünün uygulandığı yönlere dik olan yönlerde (yanal yönlerde) ise uzamaktadır. Bir başka deyişle malzeme, eksenel basınç yükünün etkisiyle , o yönde basınç gerilmeleri altındadır ve eksenel basınç yükünün etkisiyle , o yönde basınç gerilmeleri altındadır ve eksenel yönde basınç yükünün etkisiyle, yanal yönlerde çekme gerilmeleri altındadır. Bu durum ,beton için de geçerlidir.
Malzemelerdeki bu davranış adını, Fransız matemetikçisi Simeon Denis Poisson’dan (1781-1840) alan bu sabitѵ(nü) Yunan harfi ile gösterilir ve gösterilen yükleme halinde
ѵ =-enine şekil değiştirme/boyuna şekil değiştirme
ѵ = -εy / εx
olarak tanımlanır. Bütün mühendislik malzemelerinde eksenel ve enine şekil değiştirmelerinin ters işaretli olması nedeniyle , ѵ için pozitif bir değer elde etmek amacıyla eksi işaretinin kullanıldığına dikkat çekelim. Beton kalitesi (dayanımı) yükseldikçe, poisson oranı değerinde artma olmakta ve 0.15 oransal olarak alt sınıra doğru yaklaşmaktadır.
Sonuç olarak, yüksek dayanımlı betonlar geleneksel betonlara göre oransal olarak daha küçük poisson oranına sahip olması, geleneksel betona göre avantajlı bir durumdur. Çünkü betona eksenel doğrultuda gelen yük karşısında, yüksek dayanımlı beton cebirsel ifadeden de anlaşılacağı üzere daha dirençli bir davranış sergiler.
Kaynak: Turhan ERDOĞAN “Beton “kitabı (2010)
