Yapay zeka, sözlüksel olarak insan beyninin zekasal olarak yapabildiği her türlü davranışı yerine getirmeye çalışan makine öğrenme bilimidir. Daha detaylı anlatacak olursak, idealize edilmiş bir yaklaşıma göre yapay zeka, insan zekasına özgü olan, algılama, öğrenme, çoğul kavramları bağlama, düşünme, fikir yürütme (belirtme), sorun çözme, iletişim kurma, çıkarım yapma ve karar verme gibi yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom davranışları sergilemesi beklenen yapay ve öğrenebilen bir işletim sistemidir. Bu sistem aynı zamanda düşüncelerinden tepkiler üretebilmeli (eyleyici yapay zekâ) ve bu tepkileri fiziksel olarak dışa vurabilmelidir.
Yapay zeka, hızla hayatımıza girdi ve aynı hızla da ilerlemeye devam ediyor. Öyle hızlı ilerliyor ki gün be gün yeni haberlerle karşımıza çıkıyor. Peki yapay zekanın inşaat sektörüne etkisi ne olacak?
Yapay Zeka Neler Yapabiliyor?
Yapay zeka; hızla yayılmakla birlikte genel olarak şu sıralar sesli asistanlar, dil çevirileri, öneri sistemleri, navigasyon, sosyal güvenlik, sağlık hizmetleri, e-ticaret ve yardımcı robot uygulamalarıyla günlük hayatımızda yer almaktadır. Siber güvenlik başta olmak üzere, savunma sanayileri gibi sektöre özel stratejik çalışmalarda da yapay zeka kullanılmaya başlandı. ChatGPT bu alanda fitili ateşleyen yazılım durumunda olsa da, Google Bard gibi birçok firma da sürekli yapay zeka yazılımları geliştirmekteler.
Geçtiğimiz hafta dünyaca ünlü milyarder Elon Musk’ın bir programda yapay zeka ile ilgili, ”aslında bu gelişmeler beni korkutuyor, çünkü tüm insanlıktan daha da zeki ve kendini geliştiren bir yapıdan bahsediyoruz” demesi aslında yapay zekanın bir noktada her şeyi yapabileceğini gösteriyor. Belki de her şeyin en iyisini yapabilecek kapasiteyi kendisi için oluşturabilecek duruma gelecek. Kişisel asistanlarımız diye yola çıktığımız araştırmalarımız gelecekte bizi zorlayacak mı? Bunu bize zaman gösterecek.
Yapay Zeka İnşaat Sektöründe Neler Yapabilir?
Başta da belirtmiş olduğumuz gibi yapay zekanın inşaat sektörüne doğrudan veya dolaylı olarak birçok etkisi olması kaçınılmaz bir gerçek. Özellikle önümüzdeki birkaç yıl içerisinde birçok yapının artık tamamıyla yapay zeka tarafından kontrol edilir duruma gelmesi, inşaat sektörünü de doğrudan etkileyecek. Peki, yapay zekanın inşaat sektöründeki geleceği tam olarak nedir? Nasıl ilerleme kaydedilecek?
Tasarım Aşamasına Etkisi
Yapay zeka ile birlikte yapıların başlangıçta planlanması ve projelendirilmesi daha hızlı ve daha doğru şekilde yapılabilecektir. Yapıların modellenmesi, hem mimari hem de mühendislik açısından farklı disiplinlerin bir arada çalıştığı bir bütün olması nedeniyle çoğu zaman projelendirmede birçok sıkıntı göze çarpmaktadır. Bildiğiniz üzere şantiyelerde projelerin çoğu revize edilir ve bir kısmı da inşası tamamlandıktan sonra revize edildiği için büyük sorunlar doğurabilir. Yapay zeka ile birlikte bu tarz sıkıntıların en aza inmesi beklenmektedir.
Maliyet ve Bütçelere Etkisi
Yapay zeka birçok disiplini birarada takip edebilen bir yapıya sahip olduğu için maliyetlere de doğrudan etki edecektir. Özellikle proje aşamasından başlayarak, projede kullanılacak malzemelerin maliyeti, işin süresi ve işçiliklerin hesaplanmasına doğrudan etki edeceği için, maddi ve zamansal büyük kazanımlar elde etmemize olanak sağlayacaktır. Bir inşaat projesinde en önemli etmenlerden biri olan zamanın verimli kullanımını doğrudan etkileyecek ve büyük kazanımlara yol açacaktır.
İş Güvenliği ve Risklerin En Aza İndirilmesinin Etkisi
Güvenlik kültürü ve iş güvenliği, inşaat sektörünün dikkate aldığı en önemli başlıklardan biridir. İş sağlığı ve güvenliğinin önemi gün geçtikçe artmakta ve özellikle şantiye işlerinde en önemli konu haline gelmektedir. Şantiyeler, inşaat, makine, elektrik ve endüstri gibi birçok farklı alanı bir araya getiren bir yapıya sahiptir. Bu nedenle güvenlik ve risklerin bertaraf edilmesi çoğu zaman zordur. Yapay zeka ile birlikte yapılacak iş ve işleyiş modellemeleri bu konuda doğrudan etkili olacaktır. Risklerin azaltılmasına yardımcı olması, iş güvenliğinin artırılması ve işin sağlığını olumlu yönde etkileyecektir.
İş Gücüne ve Kaliteye Etkisi
Bir işi yapmanın en önemli parçalarından biri işgücüdür. İşçilerin işe uygun ve doğru temini, işin yapımına, iş sürecine ve işin kaliteli olarak ilerlemesine doğrudan veya dolaylı olarak etki etmektedir. Bu nedenle yapay zekanın işgücü bazında yapacağı yönlendirmeler işin kalitesi başta olmak üzere birçok işleyişe doğrudan etki edecektir.
İnşaat Sonrasına Etkisi
Bir yapının tamamlanması ile iş akışı bitmiyor. Çoğu zaman, yapılan işlerin bakımı ve onarımı için de işleyişin geçmişinin bilinmesi önemli bir konudur. Bu nedenle, yapım aşamasının baştan sona takibi önemlidir. Yapay zeka, bu konuların en başından başlayarak detaylı olarak analiz edebilir ve bir işin ne zaman bakıma ihtiyaç duyduğunu veya bir işin ömrünün ne olduğunu bilebilir. Yapay zeka, inşaatın sonrasında işletimin de önemini etkileyecek önerilerle de doğrudan etkili olacaktır.
Sonuç
Yapay zekanın etkisi tabi ki sadece bu beş madde ile sınırlı değildir. Ancak, özetle bu beş etkinin yakın gelecekte inşaat sektörümüze önemli ölçüde etki edeceğini göreceğiz. Kim bilir, belki de işçilik konusunda bile yapay zekanın şaşırtıcı etkileri olabilir. Unutmamak gerekir ki, yapay zekanın mimarı da insanoğludur ve bu nedenle bazı noksanları olabilir. Umudumuz, Elon Musk’ın dediği gibi yapay zekanın bizi zekasıyla alt etmemesidir.