Wuppertal Asma Demiryolu
Almanya’nın Köln ve Dortmund şehirlerinin arasında bir yer olan Wuppertal dünyaca ünlü ters monoray asma bir demiryoluna sahiptir. Wuppertal havarayı (Wuppertaler Schwebebahn), 1 Mart 1901 tarihinde açılmış olup dünyanın en eski asılı demiryolu sistemidir. Tam adı Anlage einer elektrischen Hochbahn (Schwebebahn), System Eugen Langen’dir. Sistem 13,3 km uzunlukta olup 20 istasyona sahiptir.
Wuppertal asma demiryolu, Wuppertal’da 1901’de açılan yükseltilmiş bir demiryoludur ve şehrin simgesi ve en önemli turistik cazibe merkezidir . 26 Mayıs 1997’den bu yana koruma altına alınan bir yapıdır . Wuppertal asma demiryolu teknik olarak monoray , asma demiryolu veya monoray asma demiryolu olarak sınıflandırılır. Asma demiryolu adı teknik olarak aslında yanlış bir tabirdir, çünkü manyetik kaldırma bir demiryolunun aksine , ray ile araç arasında sürekli temas vardır. Kablo askılı bir demiryolu üzerinde raylı bir serttir. Resmi adı monoray asma demiryolu sistemi yapımcısının adı ile Eugen Langen olarak da adlandırılır.
Eugen Langen
Eugen Langen, 19. yüzyılda yaşamış Alman mühendis, sanayici ve bir mucittir. Özellikle şeker üretimi ve demiryolu sistemlerine yönelik yenilikçi icatları ile tanınmaktadır. Langen, Wuppertal Havarayı (Wuppertal Monoray) sisteminin geliştirilmesinde önemli bir rol oynamış ve bu inovasyonu ile ulaşım sistemlerine katkı sağlamıştır.
En bilinen başarılarından biri de Nikolaus Otto ile birlikte ilk içten yanmalı motor konseptini geliştirmesidir. Otto ile birlikte çalışarak dört zamanlı motorun temelini atmış ve bu, modern otomobillerdeki içten yanmalı motorların öncüsü olmuştur. Eugen Langen, endüstriyel devrim sürecinde teknolojik gelişmelere önemli katkılarda bulunmuş bir mühendis bir bilim adamıdır.
Monoray Havaray Nasıl Çalışıyor?
Monoray, bir demiryolu çeşididir. Monoray sistemler, mono yani tek bir ray üzerinde hareket eden bir demiryolu sistemidir. Geleneksel demiryolu sistemlerinden farklı olarak, monoraylar yalnızca bir ray kullanır ve genellikle ray, aracın altına değil, üstüne monte edilir. Bu ray üzerinde askıda veya rayın üstünde hareket eden araçlar, toplu taşıma için kullanılan trenlerdir. Monoraylar, genellikle şehir içi ulaşımda veya eğlence parklarında tercih edilen ulaşım türleridir.
Monoray sistemlerde vagonlar, destekleyici bir çelik çerçevenin altına inşa edilmiş tek bir raydan asılır. Vagonlar, hareket eden rayın altındaki bir üçüncü raydan beslenen, 750 volt DC’de çalışan çok sayıda elektrik motorunun çalıştırdığı tekerlekleri asılır.
Destekleyici çerçeve ve raylar, 486 sütun ve köprü bölümlerinden yapılmıştır. Hat ilk inşa edildiğinde, MAN-Werk Gustavsburg başkanı Anton Rieppel, patentini aldığı yapısal sistemi tasarlamıştı. Hattın her iki ucunda, trenlerin dönmesine izin veren ray döngülü servis deposu vardır.
Mevcut filo 31 körüklü vagondan oluşur. Vagonlar 24 metre (79 ft) uzunluğundadır ve her biri 4 kapılıdır. Bir vagon, yaklaşık 130 ayakta yolcu ile 48 kişilik oturma planı ile toplam 178 kişi taşıyabilmektedir. Sistemin Azami hız 60 kilometre/saat (37 mph) ve ortalama hız 27 km/sa (17 mph)’dir. Alman İmparatoru II. Wilhelm tarafından 24 Ekim 1900’deki test sürüşünde kullanılan asıl tren Almanca: Kaiserwagen (Türkçesi: İmparator’un vagonu), planlı gezi hizmetleri, özel günler ve kiralamalı etkinlikleri için hala çalışmaktadır.
