Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemlerinin (AUS), hayatımızda aktif rol oynamaya başladığından beri, ulaşım ağındaki ve taşımacılıktaki yenilikler akıllı seviyeye ulaştı.
Ülkemizde; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlınca, konu ile ilgili kuruluş ve kurumlara yönelik sosyal taraflar kapsamınca hazırlanan AUS eylem planı ve strateji yöntemleri hayata geçirildi. İlk olarak 2014 yılında devreye sokulan akıllı sistemlere yönelik çalışmaların AUS Strateji Belgesi 2023 yılına birçok radikal kararın işleme konulması hedefleniyor. Tebliğ göz önünde bulundurularak, AUS ile planlama ve entegrasyon için uluslararası normlar göz önünde bulundurularak ulusal geri dönüş kapsamınca düzenlenmiş ve bu aşamada çalışmalar faal olarak yürütülmektedir.
Global düzeydeki AUS Sektöründe organizasyonlu düzenlemeler haricinde, mevzuat düzenlemeleri de göz önünde bulunduruluyor. Yani AUS için yerli yazılım ve donanım teşvik edilmeye devam edecek. Ulaştırma alanında hem yolcu hem de yük taşımacılığı ile sürekli artmakta olan talep, daha etkin bir ve güvenli biçimde olmasının yanı sıra çevre dostu kapsamında ihtiyaçlarımızı karşılıyor. AUS, Bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin kullanımı ile hızlı bilgi ulaşımını, çevresel, ekonomik ve toplumsal inovatif çözümler ile hayatımıza katkıda bulunuyor.
Akıllı Ulaşım Sistemlerine Duyulan İhtiyaç
Günümüzde kentleşme hızı gelişmiş ülkelerde düşmeye başlasa da kentli nüfusun oranı toplam nüfusa göre artış göstermektedir. Bu artış oranı gelişmekte olan ülkelerde daha hızlıdır. 2007 yıl itibariyle dünya bankası verilerine göre dünya ortalamasında kentli nüfus oranı toplam nüfusun yarısını geçmiştir. Kentleşme oranı gelişmiş ülkelerde hala artmakta iken Türkiye’de bu oranın daha düşük olduğu hesaba katılırsa, ülkemizde bu oranın artmaya devam edeceği düşünülebilir. Artan yüksek kapasiteli ulaşım gereksinimi küresel ihtiyaçların doğurduğu en önemli sonuçlardan biridir. Bu gereksinim zamanla, fazla yakıt tüketimi, yoğun trafiğe bağlı zaman kaybı ve yüksek miktarda emisyon gibi olumsuz etkiler yaratmaktadır. Kentleşmenin artmasıyla kent içi ulaşım talebi artmış, bu da kent merkezlerinde trafik karmaşasına sebep olmuştur. Özellikle büyükşehirlerde iş ve konut alanlarının ayrışması, ev ve işyeri arasında zorunlu trafik yaratmaktadır. Şehir merkezinden uzak banliyölerin ekonomikliği ve cazibesi arttıkça, kişisel araç ve ulaşım talepleri de aynı oranda artmaktadır.
Akıllı Ulaşım Sistemlerinin Sağladığı Faydalar
AUS uygulamaları, karayolu ulaştırmasının altyapısını kuran, işleten ve kullanan kişilerin veya kurumların maruz kaldığı maliyetlerin azalmasını sağlayarak verimliliği arttırmakta, seyahat bilgileri ile etkin talep yönetimini bir araya getirerek seyahat seçeneklerini ve mobiliteyi çoğaltmaktadır. Benzer biçimde, verimlilik ile birlikte çevreye olan zararlı etkilerin azalmasına neden olmakta ve kaynakların etkin kullanılmasını sağlamakta olup, emniyet ile güvenliğe yönelik uygulamalar ile de insan sağlığı ve sosyal yapının korunmasına yardımcı olmaktadır. AUS 18 uygulamalarının toplumun genelini ilgilendiren karayolu ulaştırması güvenliği ve emniyetine olan katkısı, AUS’nin faydaları arasında ilk sırada gelmektedir. Bu alanda karayollarında seyreden araçların diğer araçlarla, altyapı ile araç kullanıcıları arasındaki etkileşimi sırasında sürücüye yönelik yardımcı sistemler, trafik kazaları sırasında sağlık ve emniyet birimleri ile kazalara müdahalenin en kısa zamanda sağlanmasına yönelik sistemler örnek gösterilebilir.
AUS Yük ve Filo Yönetim Sistemleri
Yük ve Filo Yönetim Sistemleri, yükün müşteriye teslim aşamasına kadar geçen sürecin ölçme, izleme, yönlendirme ve yönetimini sağlayarak bu süreçlerin optimize edilmesini ve iyileştirilmesini amaçlamayan sistemlerdir. Bu sistemlerden elde edilen verilerle mobil veri üretimi sağlanmakta ve AUS’de kullanılmaktadır. Alınan veriler trafik tahmin algoritmalarında kullanılmak üzere trafik yoğunluk haritası ve yol kapasite kullanım bilgilerini oluşturmaktadır.
Akaryakıt Alımında Çipli Takip Sistemi
Bankalar gibi her yerde vergi ödeme terminallerinin yapılacak, akaryakıt satış bilgilerinin anında izleneceği bir sistemin uygulanacak. Yakıt ve LPG taşımacılığında kullanılan araç ve boru hatlarından taşınan ürünün teslimi için takip edilecek bir sistem kurularak bu bağlamda, araçların özel fişlerle takip edilmesi planlanmaktadır.
Toplu Taşımada Mobil Bilgilendirme Uygulaması
Mobil Yolcu Bilgileri uygulaması ile yolcular evlerinden, iş yerlerinden ayrılırken ya da istedikleri istasyonda beklerken durak ve toplu taşıma araçlarının mobil uygulamadan nerede bulunduğunu öğrenebilecekler. Vatandaşlar kartlarını internet ve mobil uygulama üzerinden doldurabilir veya tüm toplu taşıma araçlarını temassız kredi kartıyla kullanabilirsiniz.
AUS Akıllı Duraklar
Günümüzde yolcu bilgilendirme sistemleri içerisinde yaygınlaşan akıllı duraklar, müteakip toplu taşıma aracının nerede olduğunu, kaç dakika içinde geleceğini anlık olarak durakta mevcut dokunmatik ekrandan yolculara bildiren ve güneş enerjisiyle çalışabilen duraklardır. Son yıllarda büyükşehirlerde ve kalabalık kent merkezlerinde yaygın hale gelen akıllı duraklar otobüs, tramvay ve hafif raylı sistemlere entegre edilmiştir. Sistem, araçlarda bulunan GPS cihazlarından alınan verilerin işlenmesiyle, aracın herhangi bir durağa olan varış süresini hesaplamakta, haritada göstermekte ve durakta bulunan yolcularla paylaşmaktadır.
