Hane halkı büyüklüğünde düşüş görünen Türkiye’de, artık daha küçük daire tipleri tercih edilmeye başlandı. Türkiye nüfusunun büyüdüğünü ancak nüfusun büyüme hızının düştüğünü açıkladı. Son 10 yılın ortalamasında nüfusu en çok artan ilk 5 il sırasıyla Yalova, Tekirdağ, Antalya, Kocaeli ve Şanlıurfa olurken, nüfusu azalan ilk 5 il ise Ardahan, Yozgat, Kars, Ağrı ve Erzurum oldu.
TÜİK tarafından açıklanan resmi verilere göre, 2008 yılında 71.517.100 olarak açıklanan nüfusun, 2021 yılında 84.680.273’e çıktı. “Son 15 senedir her yıl ortalama yaklaşık %1,21 – %1,60 oranında artışların olduğu gözlemliyoruz. Ancak 2020 yılındaki nüfus değişim oranı uzun zamandır en düşük oran olan %0,55 olarak gerçekleşti. Takribi nüfusunun büyüme hızı diğer yılların ortalaması gibi %1,2 oranında gerçekleşmiş olsaydı bugünkü nüfusumuzun 580 Bin kişi daha fazlası bir nüfusumuz olması gerekliydi. Büyüme oranı düşünce nüfus büyümesi devam etti ama son on yılın ortalamalarından daha düşük büyüdü.”
35-59 yaş arası nüfus aralığı her sene 600 bin kişi artıyor
Türkiye’de nüfusun %33’ünün 35-59 yaş arasında, bu nüfus aralığı her sene bir önceki yıla göre 600 bin kişi artıyor. 35-54 yaş arasında baktığımızda nüfusun %27’sinin bu rakamı oluşturduğunu görüyoruz. Bu rakam önemli çünkü çalışma çağı nüfusunun konut alma yaşları çoğunlukla bu aralıktan oluşuyor. Yıllık yapılan 1.4 milyon işlem hacmini nüfusun 35-59 yaşı ile kıyasladığımızda ile kıyasladığımızda her yıl bu nüfusun sadece %5.3’ü kadar işlem yapıldığını görüyoruz. Verilere göre diğer bir dikkat çeken nokta 35-49 arası nüfusun 2019-2020 döneminde ciddi miktarda düşmüş olması.
Başka bir ilgi çekici veri ise nüfusu 50-54 yaş aralığı, bu aralık yani yaşlanan nüfus 2021 yılında ciddi miktarda arttı. Nüfusun yaşlanma eğrisi yukarı gidiyor.
Erkek sayısı kadın sayısına göre biraz daha fazla
2021 yılı TÜİK nüfus verileri dikkate alındığında ülke nüfusunda erkek sayısı kadın sayısına göre biraz daha fazla. Takribi %50.1’i erkek, %49,9’u ise kadın nüfusunu barındırmaktadır. İl bazında yapılan incelemeler doğrultusunda 2021 yılı verilerine göre en fazla nüfusa sahip ilk 5 il sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya illeri olurken, en düşük nüfusa sahip 5 il ise sırasıyla Tunceli, Bayburt, Ardahan, Kilis ve Gümüşhane oldu. Son 10 yılın ortalamasına bakıldığında nüfusu en çok artan ilk 5 il sırasıyla Yalova, Tekirdağ, Antalya, Kocaeli ve Şanlıurfa olurken, nüfusu azalan ilk 5 il ise sırasıyla Ardahan, Yozgat, Kars, Ağrı ve Erzurum oldu.
Hane Halkı Büyüklüğü Düşüyor
Türkiye hane halkı büyüklüğü açısından incelendiğinde 2008 yılı ile içinde bulunduğumuz 2021 yılına kadar her yıl düşüşler meydana geldiği gözlemlenmiştir. 2008 yılında Türkiye genelinde ortalama hane halkı büyüklüğü 4,0 kişi olarak hesaplanırken günümüzde 3,2 seviyelerindedir. Gelecek yıllarda hane halkı büyüklüğünde bu daralmanın devam edeceği düşünülmektedir. Bu durum aslında konut ihtiyacını arttıran etkenlerin başında gelmektedir. Her sene evlenen, boşanan, ailesinde ayrılıp değişik sebeplerle yeni eve ve çıkan kişilerin bu talebi oluşturduğu düşünülürse hane halkının düşüyor olması önemli bir sosyal veridir.
Hane halkı büyüklüğü açısından en yüksek 5 il Muş, Van, Siirt, Hakkari ve Şırnak
İl genelinde bakıldığında hane halkı büyüklüğü açısından en yüksek 5 il incelendiğinde Muş, Van, Siirt, Hakkari ve Şırnak illeri ön plana çıkıyor. Söz konusu illerde 2008 yılında hane halkı büyüklüğü yaklaşık 6,9 – 8,2 olarak hesaplanırken günümüz itibariyle ise 4,6 – 5,5 olarak hesaplanmaktadır. Söz konusu illerde de hane halkı büyüklükleri hızlı bir şekilde düşüş göstermektedir. Hane halkı büyüklüğü en düşük 5 il incelendiğinde ise Çanakkale, Balıkesir, Burdur, Edirne ve Eskişehir illeri ön plana çıkmaktadır. Söz konusu illerde 2008 yılında hane halkı büyüklükleri 2,9–3,2 aralığında seyrederken günümüzde bu oranın 2,6–2,7 seviyelerinde değişkenlik göstermektedir.
İstanbul, Ankara Ve İzmir’de Hane Halkı Sayısı Düşüyor
Hane halkı büyüklüğünde ülke genelindeki en kalabalık nüfusa sahip olan İstanbul 2008 yılında 3,8 oranına sahipken 2021 yılında bu oran 3,2 oranına gerilediği, Ankara 2008 yılında 3,6 seviyelerindeyken 2021 yılında 3,0 seviyelerine gerilediği, İzmir’de ise 2008 yılında 3,4 oranından 2,9 seviyelerine kadar geldi. Türkiye genelinde yapılan araştırmalar doğrultusunda hane halkı büyüklükleri her geçen yıl bir önceki yıla göre daralma gösterirken, bu seyir Çanakkale, Hakkari, Bursa, Antalya, Ankara, İstanbul ve İzmir illeri içinde aynı seyretmiş olduğu görülmektedir.
Daha küçük daire tipleri tercih edilmeye başlandı
Hane halkı büyüklüğünün gerek ülke genelinde gerekse il bazında düşüş göstermesi ile birlikte yeni üretilen konutlarda da taleplerin özellikle son 15 yılda değişkenlik gösterdiği bariz bir şekilde hissedilmektedir. Özellikle Anadolu’da insanların tercihleri büyük ve geniş daire alanları olurken günümüz itibariyle taleplerinde yavaş yavaş değişkenlik gösterdiği, geniş ve büyük daire alışkanlıklarının daha küçük dairelere yöneldiği gözlemlenmektedir. İnsanların gerek küçük daire tipleri gerekse alansal olarak daha küçük daire tiplerini tercih etmesinin bir diğer sebebi ise konut fiyatlarındaki artışlardan kaynaklanmaktadır. Konut fiyatlarındaki artışların birkaç sebebi bulunmakta olup, en önemli etkenleri arsa fiyatlarındaki artışla birlikte inşaat maliyetlerindeki artışlardan kaynaklanmaktadır.” şeklinde görüşlerini dile getirdi.
Yıl | Türkiye | Ankara | İstanbul | İzmir | Antalya | Bursa | Çanakkale | Hakkari |
2008 | 4,00 | 3,60 | 3,80 | 3,40 | 3,60 | 3,70 | 2,90 | 7,80 |
2009 | 4,00 | 3,50 | 3,80 | 3,40 | 3,60 | 3,70 | 2,90 | 7,90 |
2010 | 3,84 | 3,37 | 3,70 | 3,25 | 3,43 | 3,56 | 2,84 | 7,79 |
2011 | 3,76 | 3,30 | 3,63 | 3,20 | 3,36 | 3,51 | 2,80 | 7,62 |
2012 | 3,69 | 3,25 | 3,57 | 3,16 | 3,30 | 3,47 | 2,76 | 7,38 |
2013 | 3,63 | 3,21 | 3,53 | 3,12 | 3,26 | 3,43 | 2,73 | 6,79 |
2014 | 3,57 | 3,19 | 3,51 | 3,09 | 3,23 | 3,39 | 2,70 | 6,57 |
2015 | 3,52 | 3,15 | 3,48 | 3,06 | 3,19 | 3,36 | 2,68 | 6,36 |
2016 | 3,48 | 3,14 | 3,46 | 3,04 | 3,17 | 3,34 | 2,67 | 5,87 |
2017 | 3,45 | 3,11 | 3,44 | 3,02 | 3,13 | 3,31 | 2,65 | 5,69 |
2018 | 3,41 | 3,10 | 3,39 | 2,98 | 3,11 | 3,29 | 2,65 | 5,54 |
2019 | 3,35 | 3,06 | 3,33 | 2,95 | 3,06 | 3,26 | 2,63 | 5,39 |
2020 | 3,30 | 3,02 | 3,27 | 2,91 | 3,02 | 3,24 | 2,61 | 5,16 |