Türkiye’de mimarlık mesleğini icra etmenin ne gibi zorlukları olduğu, aslında bilinen ama dile getirilmeyen, listelenmeyen mimarlık mesleğinin görünmeyen yüzünü bu 10 maddelik yazımda siz okurlara yansıtmaya çalışacağım.
1.) Fatura Bedellerinin Yüksek Olması
Bu etken biz mimarları çokça etkileyen fikirlerimizi ortaya koymamıza engel olan büyük etmenlerden sadece biri.
2.) Bizde Herkes Müteahhit Herkes Mimar!
Herhangi bir yere bir yapı yapılacağı zaman nedense herkesin bir yorumu, eleştirisi vardır. Sanki kendisi bu işte yıllarca dirsek çürütmüş, fikirlerini hiçbir engele takılmadan dile getirebilmiş, eleştirisini tutarlı ve destekleyebilen başarılı bir mimar! Sanki mimar olmak kolay bir durummuş!
3.) Mimar Maaşları Bilinenin Aksine Çok Düşük!
Kamuda çalışan mimarlar için bu etmen tabi ki geçerli değil ama ülkemizde ki mimarların genelini düşündüğümüzde azınlık kısmı kamuda çalışmakta. Özel sektörde ise Sgk ile imzalanan mimar maaşları asgari tutarı çoğu ofis uygulamıyor.
4.) Neredeyse Her Şehirde Her Üniversitede Mimarlık Bölümü Var
Eğitim şart! Eğitim şart ama eğitimin niteliği de bu konuda önemli değil midir? Okuldan sonra kesit, cephe çizmeyi, mimari terimleri bilmeyen ‘mimarlar’ımız yetişiyor. Mimar olamayacak mimarlar var aramızda!
5.) Siyasi Otorite Şehirleşme Ve Mimariye Gereğinden Fazla Müdahil Oluyor
Yeni imara açılacak alanlar belediyelerin elinde! Yetkili biri bir yerden geçerken şurayı park, hizmet binası vs. yapalım diyor ve aradan çok zaman geçmeden oldukça maliyetli olan bu yatırım yeterli araştırma yapılmadan sadece üst düzey bir yetkilinin isteğiyle gerçekleştiriliyor.
6.) Yarışma Kültürümüz ve Yarışmalara Olan Talep Yetersiz
Yarışmalar olmaksızın kamu yapıları önemli projeler inşa edilebiliyor. Kent belleğinde önemli yeri olan alanlara tanımsız, çirkin yapılar inşa edilebiliyor.
7.) Tasarıma Pozitif Etki Sağlayacağına Eksilten Yönetmeliklerimiz Var!
Tasarımcıyı ve sanat yapmayı zorlaştıran, mimarlığın en önemli etmenlerinden biri olan özgürlüğü unutturan, kısıtlayan yönetmelikler.
8.) ‘Naylon Staj’ Yapmayı Maharet Sanan Mimarlık Öğrencileri!
Üniversite eğitiminin zaten yeterli olmadığı üniversitelerimizde bir de öğrencilerin piyasayı tanıyıp, kendini geliştirebilecekleri staj imkanını bu şekilde kendilerine fayda sağlamayan bir şekilde geçirmeleri aslında öğrencilerin olduğu kadar onaylayan meslektaşlarımızın da bilinçsizliğinden kaynaklanıyor.
9.) Okullarımızda Pratiğe Yönelik Eğitim Verilmiyor
Mezun olmaya ramak kalmış olan bir mimarlık öğrencisi imar durum belgesi nedir? Nereden alınır? Resmi prosedürler nelerdir? gibi sorulardan bihaber ise siz bırakın konferansı, yarışmayı!
10.) İki Çizik Değil Mi!
Eskiden olduğu gibi emeğe saygının kalmaması, bazı konut projelerinin mimar olmadan inşaat mühendisi tarafından çizilerek mimara sadece imza attırılmasıyla hayata geçirilmesi mimarlık mesleğinin hak ettiği değeri görmeyişindendir.
Bu kadar çok engel varken neden bir mimar Sinan’ımız yok, neden okullarımızda türk mimarlar yerine yabancı mimarların yaptığı eserler örnek gösteriliyor diye kızmaya bu sorunlar düzelmedikçe hakkımız olduğunu düşünmüyorum. Bu güzel ülkemizde mimar olmak hakkında bilinmesi gereken dile getirilmeyen kendimce olumsuz yönleri bu yazımda sıralamış olduk umarım bilgilendirici ve faydalı olmuştur.