Geçki (Güzergah)
Karayolu, demiryolu gibi ulaştıma yapılarının, yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği varsayılan eksen çizgisinin harita ya da arazideki izdüşümüdür.
Plan
Yolun yatay düzlem üzerindeki izdüşümüdür.
Şev
Dolguda platformun dış kenarı ile daha düşük kotta bulunan doğal arazi arasındaki eğimli yüzey, yarmalarda ise hendek tabanı ile daha yüksek kottaki doğal arazi arasındaki eğimli yüzeye ‘şev‘ adı verilir.
Enkesit
Yol eksenine dik olarak yolun özel nitelikteki noktalarında alınan kesite “enkesit” denir. Tamamı yarmada olan enkesite “yarma enkesiti” -Tamamı dolguda olan enkesite “dolgu enkesiti”, bir kesimi yarmada, bir kesimi dolguda olan enkesite “karışık tip enkesit” adı verilir.
Boykesit
Geçkinin düşey düzlem boyunca açılımından elde edilen grafiğe boykesit denir. Boykesitte:
- Geçki üzerindeki noktaların kotları
- Noktaların başlangıca uzaklıkları
- Boyuna eğim
- Kurbalar
- Arazinin zemin durumu
- Yer altı suyu durumu
- Menfez, köprü
- Diğer ulaşım yapıları ile kesişmeler gösterilir.
Siyah Kot
Boykesitte, arazinin engebe durumunu gösteren çizgiye “siyah çizgi”, bu çizgi üzerindeki kotlara da
“siyah kot” denir.
Kırmızı Kot
Yuvarlanma yüzeyi (yani toprak işinin bitmiş hali) üzerindeki kotlara “kırmızı kot”, kırmızı kotların oluşturduğu çizgiye de “kırmızı çizgi” denir.
Kret Noktası
Yarma enkesitlerinde, şev çizgisi ile arazi çizgisinin kesişim noktasına “kret noktası” denir. Planda, kret noktalarının geometrik yeri ise “kret çizgisi”ni oluşturur.
Tesviye Yüzeyi
Yol üstyapısının inşa edilmeye başlanacağı, toprak işi bitmiş haldeki yüzeye “tesviye yüzeyi” veya “tesviye
platformu” adı verilir.
Hendek
Yarma şevinden ve yol platformundan gelen suların toplanıp akıtılması için yapılardır.
Kafa Hendeği
Yarmalarda, şevleri ve platformu korumak için, kret çizgisine paralel 3-4 metre ileride yapılan hendeklere “kafa hendeği” denir.
Kavalye
Kafa hendeği açılırken çıkarılan zemin ile sedde oluşturulur. Buna, kavalye denir.
Altyapı
Bir ulaşım yolunda, taşıtların hareket edeceği yuvarlanma yüzeyine destek olan platformun ve tesviye yüzeyinin altında kalan toprak gövdeye “altyapı” denir.
Üstyapı
Tesviye platformunun üzerine, taşıtların hareket edebilmeleri için yapılan düzenlemelere “üstyapı” denir.
Sıfır Poligonu
Tepe noktaları sıfır çizgisi üzerinde bulunan ve kenarları haritanın ölçeğine ve amaca göre belirli uzunlukta seçilen poligona denir.
Yarma
Sıfır poligonu kotundan daha düşük kotta arazi geçilmeye çalışılırsa, yarma ortaya çıkar.
Dolgu
Sıfır poligonu kotundan daha yüksek kotta arazi geçilmeye çalışılırsa dolgu ortaya çıkar.
