Gateway Arch (Ana Giriş Kemeri) veya Gateway to the West (Batıya Açılan Geçit) olarak da anılan St. Louis Kemeri Amerika Birleşik Devletleri’nin Missouri eyaletindeki Jefferson Ulusal Anıtı’nın merkezinde yer alan bir anıt kemeridir. İsminden de anlaşılacağı gibi Jefferson Ulusal Anıtı, Louisana’nın 1803’te Fransa’dan 15 Milyon Dolar karşılığında alınmasının ardından inşa edildi ve Kemer bu ulusal anıtın merkezine inşa edildi.
Kemer 630 feet (192 metre) genişliğinde ve 630 feet (192 metre) yüksekliğindedir. Şekline ise katener düzleştirilmiş yayı adı verilir. Katener terimini ise şu şekilde izah edebiliriz: İki uçtan tutulurken serbest bir şekilde asılan bir zincirin aldığı şekil.
‘Clad’ yani örtülü paslanmaz çelikten oluşan Kemer hem dünyadaki en yüksek kemerdir hem ABD’deki insan eliyle yapılan en yüksek anıttır.
Kemer, Fin-Amerikan mimar Eero Saarinen ve Alman-Amerikan inşaat mühendisi Hannskarl Bandel tarafından 1947’de tasarlanmıştır. İnşasına ise Şubat 1963’te başlandı ve Ekim 1965’te tamamlandı. St. Louis Kemeri’nin maliyeti yaklaşık olarak 13 Milyon Amerikan Dolarıydı. Bu, yaklaşık olarak 97 milyon Amerikan Doları’na karşılık gelmektedir.
St. Louis Kemeri’nin inşasında kullanılan ana yapı malzemeleri çelik ve betondur. Dış örtüsü ¼ inç (6,35 mm) kalınlığında paslanmaz çelikten oluşur. Aynı zamanda iç katmanında da 3/8 inç (9,52 mm) kalınlığında yapı çeliği mevcuttur. Bu çelik katmanların arasında ise beton vardır.
St. Louis Kemeri, bölme bölme olacak şekilde (toplamda 142 bölme) yükselmektedir. Bu bölmeler çelik üçgen şeklindedir ve bu çelik üçgenler yapı yükseldikçe daralmaktadır. Bu bölmeleri yerine yerleştirmek içinse devasa vinç ve kule vinçler kullanılmıştır. Temeli ise 60 feet (18,3 m) derinliğindedir.
Toplamda 43.226 ton ağırlığında olan bu yapının 900 tonu ise paslanmaz çelikten oluşmaktadır. Ancak bu ağırlık çok daha fazla olabilirdi çünkü kemer, boşluklu olacak şekilde tasarlandı. Bu boşluklu tasarım toplam ağırlığı azaltmakla birlikte ziyaret eden kişilerin en üst kısma ulaşabilmesi için kullanılan tramvay sistemine de olanak sağlamaktadır. Yapının pik noktasına ulaşmak ise bu tramvay ile 4 dakika sürmektedir. En üstteyse bir gözlem bölmesi olup bu bölmelerin her iki yanında on altışar pencere bulunmaktadır. Açık bir günde yapının en üstünden toplam 50 km uzağı görebilirsiniz.
Bu göz alıcı tasarımını Kemer’i narin olarak gösterse de depreme dayanıklı sağlam bir yapıya sahiptir. Yapı 18 inçe kadar (45 cm) salınım yapabilecek şekilde tasarlanmıştır. Ancak saatte 80 km hızla esen bir rüzgâr yapıyı ancak 1,5 inç (4 cm) hareket ettirebilmektedir.
St. Louis Kemeri aynı zamanda matematikçiler için de gayet ilgi çekici bir yapıdır. Çünkü kemerin kollarını oluşturan en kesitler eşkenar üçgen şeklinde ve geometrik formu bir matematik denklemi şeklinde yapının inşaat mühendisi Bandel tarafından ortaya koyulmuştur.
1967 Haziran’ında ziyarete açılıp uluslararası ün kazanan bu yapı, her yıl milyonlarca turiste ev sahipliği yapmaktadır. Biraz daha kesin konuşmak gerekirse her yıl 4 milyondan daha fazla turistin ilgi odağı olmaktadır.
