TBDY2018 Ocak 2019 da yururluge girecek. Bu yazida bu yeni yonetmelikteki goreli oteleme sinirinı yazacagim, kisaca da mevcut yonetmelik TDY2007 deki goreli oteleme sarti ile kiyaslayacagim
Goreli oteleme, bir kolon yada perde elemaninin(dusey eleman) bir ust yada bir alt kattaki perde yada kolona gore yer degistirmesi anlamina gelir. Mesela zemin kattaki bir kolon tepe noktasi 1cm deplasman yapmissa, ayni kolon bir ust katta 2cm deplasman yapmissa, bu kolonun goreli otelemesi 2-1=1cm’dir.
TBDY 2018 de duvarlarin kolonlara bitisik olmasi durumuna gore ve bitisik olmamasi durumuna gore iki durum icin sinirlama verilmis. Duvarlar kolona yapişık ise, bu durumun kolon deplasmanini onleyecegi dusunulerek sartlar agirlastirilmis.
TDY2007 de goreli oteleme sartini hatirlayalim: (DELTA) / h <=0.02 Buradaki (DELTA) ilgiili kolondaki goreli oteleme miktariydi.
TDY2018 i hatirlayalim(duvar bitisik olmama hali):
(LAMDA) x ((DELTA) / h) <=0.016
TDY2007 de 0.02 gibi bir deger var, TBDY2018 de ise 0.016 gibi bir deger var.Konunun icine girelim, yorumlayalim.
TDY2007 deki goreli oteleme sinır degeri tasarim depremine gore yapiliyordu, yani su an ki DD2 depremine gore yapiliyordu.Oteleme hesaplari da catlamamis kesite gore yapiliyordu ve otelemeler nispeten az cikiyordu. Oysa TBDY2018 de oteleme kontrolu tasarim depreminden daha kucuk olan DD3 depremine gore yapilacak ayrica catlamis kesit rijitligi kullanilacak ki bu da daha az rijitlik ve daha cok deplasman demek.
TBDY2018 deki kontrol neydi
((LAMDA)x((DELTA)/h)<=0.016
Buradaki (LAMDA), TBDY2018 deki DD3 deprem spektral ivmesinin, DD2 spektral ivmesine orani.DD2 biliyorsunuz tasarim depremi.DD3 depremide nispeten kucuk bir deprem.DD2/DD3=(LAMDA) ise yaklasik 0.40 civarinda bir sayi.
Simdi TBDY2018 deki oteleme sartini TDY2007 deki formule uygun hale getirelim
(LAMDA)x((DELTA) / h))<=0.016 idi
(LAMDA)=0.40
0.40 x ((DELTA) / h)<=0.016
(DELTA) / h <= 0.016/0.40
(DELTA)/h<=0.04
TDY2007…..(DELTA)/h<=0.02
TBDY2018..(DELTA)/h<=0.04
TDY2007 de 0.02 olan deger, TBDY de 0.04 olmus. Yani yaklasik iki katina cikmis gibi gorunuyor, sanki daha fazla depladmana izin veriliyor gibi gorunuyor.Ancak TBDY2018 de biliyorsunuz elemanlarda catlamis kesit rijitligi kullanacaksiniz.Yani deplasmanlariniz TDY2007 dekinden daha fazla cikacak. TBDY2018 deki catlamis kesit rijitliklerine bakarsaniz kirislerde 0.35, kolonda 0.70, perde 0.50 degerlerini gorursunuz. Yani catlamamis rijitlik degerleri bu sayilarla carpilacak.Buna gore TBDY2018 de sistem rijitligi ortalama %50 civarinda azaltilmis, yani deplasmanlar yaklasik 2 kat fazla ikacak(TDY2007 ye gore)
Bu bilgi ve hesaba gore simdi TBDY2018 deki oteleme durumunun son hsline bakalim
(DELTA) / h<=0.04 idi…(TBDY2018)
rijitlik azalmamis kabul etseydik bu deger ne olacakti onu bulalim
(DELTA)/h<=0.04/2
(DELTA)/h<=0.02…(TBDY2018)
TDY2007 neydi, (DELTA)/h<=0.02
Yani TBDY2018=TDY2007
sonuc olarak goreli kat otelemeleri kontrolu sinir degerlerinde bir degisiklik yok.TDY2007 ile TBDY2018 ayni…
Ahmet CELIKKOLLU
Insaat Muhendisi
ESKISEHIR
0541973 0151
