Sürdürülebilirliğin Tanımı
Sürdürülebilirliğin tanımını yaparken geçmişten günümüze her şeyin değiştiği gibi sürdürülebilirliğin tanımı da yeniliklere sürekli iyileşmeye açıktır. 1994’teki ilk tanımında sözü edilen, kaynakları verimli kullanan, ekolojik temelli ilkelere dayanan yapılar oluşturulması olarak tanımlanmışken; şimdilerde, bugünün ihtiyaçlarını, gelecek nesillerin ihtiyaçlarından eksiltmeden karşılamak olarak görülmektedir.
Günümüzün en önemli sorunlarından biri olan küresel ısınma ve iklim değişikliğinin sebeplerinden biri olarak gelişmekte olan ülkelerin hızlı ve ani gelişimi olarak gösterilmektedir. Bu durumu en çok tetikleyen sektör olarak da inşaat, enerji ve teknoloji üreten firmalar gösterilmektedir. Sürdürülebilirliğin en çok etki edebildiği ve kaynakların en çok kullanıldığı sektörler olması bu durumu aşikar etmektedir.
Bu sorunların yanı sıra neden sürdürülebilirlik üzerine çözüm üretildiği konusunda bazı parametreleri göz önünde bulundurmak gerekmektedir.
- Sınırlı Kaynak Kullanımı
- Uygulanabilir Strateji : Kullananların kariyeri için avantaj sağlar.
- Karlılık : Çevreye verilen hasarı azaltır ve hayat kalitesini artırır.
- Gelecek Nesiller
- Çevresel Zararlar
- Maliyeti korur/ Kirliliği azaltır
Sürdürülebilir uygulamanın teşviki, sürdürülebilirlik ilkeleriyle, uygulaması arasında doğal dengeyi bulmaktır. Bunların asıl amacı da gelecek nesillerin ihtiyacının karşılanması için yardımcı olmaktır. Özet olarak inşaat sektörünün üzerine gidilmesinin ana sebebi dünya yıllık enerji giderinin % 40’ını oluşturmasıdır.
Mühendislik tasarımlarıyla sürdürülebilirliğe geçiş için, sürdürülebilir ürün tasarımı ve geliştirmesine yönelik beceriler ile uygun yöntem ve araçların kullanılması gerekmektedir. Sürdürülebilirlik tasarımları, geleneksel tasarım ilkeleri olan ” Maliyet, İşlevsellik, ve Sağlamlık” tasarım gereksinimlerine göre önceliği olamaz. Bunlara ek olarak “yeşil bina” olarak adlandırdığımız yapıların temellerine dayanmaktadır. Yeşil binalar, binalarda kullanılan enerjinin sürdürülebilirliği için “Yeşil Bina Konseyi( USGDC)ve (LEED)” adı altında yeşil bina değerlendirme sistemi geliştirilmiştir. Uygun binalara da sertifikalar verilmektedir.
Bu yazıda, sürdürülebilirlik ile alakalı bilgiler verdikten sonra mühendislik tasarımları yaparken sürdürülebilir kalkınma ilkelerine uygun tasarımları, sürdürülebilir bina ve bunların uygulamalarının sonuçları anlatılmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma ve İnşaat
Sürdürülebilir kalkınma bazı ilkeler ile beraber dünyanın daha yaşanabilir bir yer olması için Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanmıştır. Bu ilkeler doğrultusunda, sürdürülebilir inşaat, aşağıdaki hedefleri benimseyerek, sürdürülebilir kalkınma temalarına katkıda bulunabilir. Bunlar;
- Daha karlı ve rekabetçi olması.
- Müşterilere ve kullanıcılara daha fazla memnuniyet, refah ve değer sağlayan bina ve yapılar sunulması.
- Proje paydaşlarına daha adil davranılması ve saygı duyulması.
- Doğal çevrenin iyileştirilmesi ve daha iyi korunması.
- Enerji tüketimin en aza indirilmesi olarak sıralanabilmektedir.
Figür 2: Sürdürülebilir kalkınma hedefleri
Bu hedeflerin uygulanması halinde Sürdürülebilir İnşaat olarak adlandırılan sisteme daha da yaklaşılması sağlanmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma için Uygulanacak Eylemler
- Minimum atıkla dizayn yapılması
Geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımının düşünülmesi ve inşaat yapımı esnasında malzemelerin dikkatli kullanılması gerekmektedir.
- Mevcut binanın yeniden kullanılması
Binaların eski hallerini koruyarak daha fazla kaynak harcanmasının önüne geçmek ve sürdürülebilirliği için iyileştirmeler yapılmalıdır.
- Yalın inşaatın hedeflenmesi
Teknolojik gelişmelerin ışığında sektörde devamlı gelişimi ve yenilikleri entegre edilmelidir. Bununla beraber yüksek kalite işçilik de yalın inşaat için vazgeçilmez bir terimdir.
- İnşaat halinde ve sonraki kullanımda enerjinin azaltılması
Sürdürülebilirlik için, enerji tüketimine dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu aşamalarda enerji cimrisi çözümlerin araştırmalarının yapılmasını baz alır.
- Kirliliğin yok edilmesi
- Su kullanımının en aza indirgenmesi
İnşaat endüstrisi, sürdürülebilirliğin uygulanabilmesi için bir takım engellerden mustariptir. Bu engellerin başında finansal sorunlar gelmektedir. Sürdürülebilir inşaat uygulamalarının ana potansiyel engellerinden biri maliyettir. Maliyet artınca, bina sahipleri kısa vadeli planlar ile sürdürülebilirlikten vazgeçmektedirler. Bu sorunu uzun vadede çözüm olarak düşünüldüğü zaman aşılmış olur.
Diğer bir sorun da sürdürülebilirliğin ne olduğunu konusunda bilgilendirme eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle inşaat endüstrisindeki kurumlara sürdürülebilirlik ile alakalı eğitim ve sempozyumların düzenlenmesi gerekmektedir.
Ve son olarak en büyük sorun da değişime direnç gösterilmesidir.
Kaynaklar / References
- Cruickshank, H. J., & Fenner, R. A. (2007). The evolving role of engineers: towards sustainable development of the built environment. Journal of International Development, 19(1), 111–121. doi:10.1002/jid.135210.1002/jid.1352
- Ochieng, Professor Edward and Wynn, TS and Zoufa, Tarila and Ruan, Ximing and Price, Andrew and Okafor, C, Integration of Sustainability Principles into Construction Project Delivery (2014). Architectural Engineering Technology, 2014, 3:1, doi:10.4172/2168-9717.1000116, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3110806
- https://www.engineersireland.ie/Engineers-Journal/Electrical/the-role-of-engineers-in-sustainable-development
- www.newcivilengineer.com/latest/engineers-apathetic-about-sustainability-goals-01-06-2017/
