Son yıllarda iklim değişiklikleri nedeniyle ülkemizde yağan aşırı yağmurlar kentlerimizde ne yazık ki can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmaktadır. Bu durum; özellikle toprak-hava ilişkisinin büyük oranlarda kesildiği ve yağan yağmur sularının toprak tarafından emilmesinin önlendiği kentlerimizde daha çok görülmektedir. Bu nedenle; artan sel baskınları ve aşırı yağmurların neden olduğu şehir içi deformasyonların önüne geçmek için mühendisler geçirimli beton kullanımının yararlı olacağını düşünüyorlar. Peki nedir bu geçirimli beton gelin hep birlikte öğrenelim.
Geçirimli beton ya da bir diğer ismiyle poroz beton, geleneksel betondan farklı olarak birbirine bağlı boşluklar içeren bir betondur. Betonda sadece iri agrega, özellikle de kırmataş daha fazla kullanılmakta, ince agrega birçok zaman hiç kullanılmamakta bazen de dayanımı arttırmak için çok az kullanılmaktadır. Böylece geleneksel betona göre daha çok hava ve su geçirimliliği sağlanmaktadır. Geçirimli beton, “geçirimli kumsuz beton” olarak da adlandırılmaktadır.
Geçirimli Beton Kullanımının Faydaları
Geçirimli beton kaplamaların kullanılmasının çok sayıda faydasının olduğunu söyleyebilirim. Bunların ilki belki de en önemlisi yer altı suyunun yenilenmesi. Çünkü yer altına sızan her yağmur suyunun yer altına sızarak yer altı suyunun yenilenmesini sağlar. Ve bu da şehirleşmenin her geçen gün arttığı ve yağışların azaldığı bölgelerde çok büyük önem arz etmektedir. Bir diğer önemli fayda olarak yüzey kirleticilerinin yer altı suyuna sızmaması. Yolların yüzeyinde biriken toz, yağ, ağır metallerin birçoğu yağmur suyu olarak yer altı sularımıza sızar maalesef ki. Ve bu kirleticiler su kaynaklarındaki saflığı etkileyerek suyun içilebilir hale getirilmesini zorlaştırıyor. Diğer faydaları ise aşağıdaki gibidir:
- Diğer Yağmur Suyu Yönetim Sistemlerine Göre Maliyet Düşüklüğü
- Yerel Malzemelerin Kullanımı
- Erozyon Kontrolü
- Kentsel Isı Adası Etkisi
- Sulama Sistemi Olarak Kullanılabilme:
- Daha Fazla Ağaçlı Alana İmkân Vermesi:
- Kar Erimesini Hızlandırma:
- Eğimsiz Yüzey Sağlayabilme:
- Yeşil Bina Sertifikasyon Sistemlerince Tanınması
Geçirimli Betonun ve Bileşenlerinin Nitelikleri
Geçirimli beton, yukarıda da bahsettiğimiz gibi yüksek oranda boşluğa sahip bir yapıdır. Bunun oluşumu için gerekli malzemelerin özenle, niteliğine uygun ve gerektiği miktarda seçilmiş olması gerekir. Gelin hep birlikte bu malzemelerin özelliklerine biraz detaylıca bakalım.
Çimento: Geçirimli beton için en avantajlı çimento türü hızlı dayanım kazanan çimentodur. Çimento miktarı 110-330 kg/m3 arasında, S/Ç oranı ise 0,25-0,40 arasında olmalıdır.
Agregalar: Agrega seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli husus kesikli bir granülometri kullanılmasıdır ve kullanılacak olan agreganın donma çözülmeye ve aşınmaya karşı dirençli olmasıdır. İri agreganın kullanım miktarı genelde 1500-1800 kg/m3’tür. Geçirimli betonlarda ince agrega kullanımı ise yok denecek kadar azdır. Agrega maksimum dane çapının önemi büyük olup, Dmax’ın 22mm ile sınırlandırılmasına rağmen 12,5 mm seçilmesi tavsiye edilir.
Su: Kullanılacak olan su TS EN 1008’e uygun olmalıdır.
Kimyasal katkı maddeleri: Beton karışımının uygun boşluklu yapının oluşması için akışkanlaştırıcı, hava sürükleyici (özellikle donma-çözülme riski olan yerlerde) veya hidratasyon düzenleyici kimyasal katkılar kullanılabilir.
Kaynak: THBB