Çökme (slump) deneyi, taze beton kıvamını, yani betonun akıcılık derecesin bulmak için yapılır. Kıvamı belirleyen en önemli etken su miktarıdır.
İçindekiler
Slump Deneyi İçin Gerekli Araçlar
Slump Deneyi Öncesi Yapılması Gerekenler
- Deneyde kullanılacak aletlerin uygun ölçülerde ve düzgünlükte olup olmadığı kontrol edilmeli,
- Deney kabı, alt tabla ve şişleme çubuğu çok iyi temizlenmiş olmalı, (betonyer, pompa vb.)
- Alınmış beton numunesi yeterli miktarda (ortalama 35 kg) olmalı,
- Numune deneye başlamadan önce (el arabası ya da beton teknesi içinde) tekrar iyice karıştırılıp homojen duruma getirilmeli,
- Numune alındığı betonu tam olarak temsil etmeli,
- En büyük tane boyutu 40 mm ve daha fazla olan betonlarda, ıslak eleme yapılarak 40 mm’ den büyük taneler ayrılmalı,
- Deney süresince numunede su kaybı önlenmesine yönelik önlemler alınmalıdır.
Slump Deneyinde Kullanılacak Aletlerin Boyutları
Slump Deneyinin Yapılışı
Deney videosunda da görüldüğü gibi, öncelikle metal taban düzgün bir zemine yerleştirilir. Huni mahmuzlarına basarak huninin sabit kalması sağlanır. Huninin 1/3’ü betonla doldurduktan sonra 25 defa şişleme yapılır. Aynı işlem 2 defa daha tekrarlanır. Huninin ağzındaki beton düzlendikten sonra huni düz bir şekilde ve yavaşça yukarı doğru çekilir. Çekilen huni kalıptan çıkan betonun yanına koyularak çökme miktarı ölçülür(şekil 2).
Elde edilen değere göre betonun kıvam sınıfı belirlenir.
Kıvam Sınıfları
| Kıvam Sınıfı | Çökme (mm) |
| S1 | 10-40 |
| S2 | 50-90 |
| S3 | 100-150 |
| S4 | 160-210 |
| S5 | >=220 |
Özellikle bina sektöründe beton işçiliğinde bilinç ve eğitim düzeyi düşük olduğundan taşıma, yerleştirme ve mastarlama işlemlerinin kolaylığı açısından 18 – 22 cm çökmeli, çok akıcı kıvamlı beton kullanma, bu amaçla şantiyede hazır betona su verme eğilimi çok yüksektir. Bu eğilimin mukavemet düşürücü zararlı sonucunu yok etmek için Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu bir karar alarak üyelerine şantiye teslimi beton kıvamını S4 düzeyinde (çökme >16 cm) tutmalarını tavsiye etmiş, bunu yaparken su/çimento oranına (dolayısıyla mukavemete) dikkatlerini çekmeyi de ihmal etmemiştir. Bu konuda bilgilenen ve bilinçlenen müşteriler S4 kıvamlı beton sipariş vermektedir(THBB). Bu nedenle beton döküm sırasında kontrol mühendisleri beton mikserinin arkasında bulunan vananın kapalı olduğundan emin olmalıdır.
