Hasarsız beton testi yöntemlerinden biri olan Schmidt beton test çekici, Alman bilim adamı Ernst Schmidt tarafından icat edilmiştir. Betonarme yapıların hepsinde, köprülerde, barajlarda kısaca inşaatın olduğu her yerde schimidt çekici kullanmaktadır.
Schmidt Beton Test Çekici
Schimidt beton test çekici, 1948 yılında Ernst Schmidt tarafından tasarlanıp icat edilmiş yöntemdir. Bu nedenle beton test çekicine Schmidt çekici de denilmektedir. Beton test çekici yardımıyla, sertleşmiş betonun yüzey sertliği ölçülmekte ve bu yolla beton dayanımı tahmin edilmektedir. Yaylı bir sistemle çalışan bu kütle, geri sıçramakta ve aletin üzerindeki gösterge vasıtasıyla kütlenin ne kadar sıçradığı sayısal olarak ölçülebilmektedir.
Betonun kalitesi esas olarak beton yapıların, yük taşıma kapasitesini ve dayanıklılığını doğrudan etkileyen basınç dayanımı ile değerlendirilir. Schmidt beton test çekicinin yay darbe enerjisi 2,207 Nm (Jul)’dur. Bu cihazlar 10 ila 70 N/mm² dayanıklılığa sahip bitmiş beton yapılar ve binalar için uygundur. Beton Test Çekici, alüminyum çerçevelidir ve çok hassas üretim süreci ve seçilmiş parçaları sayesinde her zaman yüksek hassasiyetli test sonuçları sağlar.
Ülkemizde veton basınç dayanımını bulmak için yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biridir. Yaygın olmasının ana sebeplerinin başında maliyetinin az ve temininin ucuz olmasından kaynaklanmaktadır.
Schmidt Çekici Beton Testi Nasıl Yapılır?
Bu yöntem malzemelerin yüzey sertliğinden yola çıkarak, basınç dayanımlarının bulunması esasına göre çalışmaktadır. Betonun basınç dayanımı ve Schmidt çekicinin içerisindeki yayın geri sıçraması değerleri arasında bir korelasyon bulunmaktadır.
Bu korelasyonlarda, Schmidt çekicinin, beton elemana vuruş yönü de önemli olmaktadır. Bu test metodunun doğruluğu % 60 ile % 70 arasında değişmektedir.
Schmidt çekici, gövde, zımba, yay, çekiç ve mandal olmak üzere toplam 5 kısımdan oluşmaktadır. Schmidt çekici, test edilecek beton eleman üzerine bastırılmakta ve zımbanın en dip kısmında, yayın sıkışmasından dolayı zımba kuvvetle beton eleman üzerine çarpmaktadır. Bu çarpma neticesinde, ekrandaki gösterge geri sıçramakta ve kadran üzerinden vuruş değeri okunmaktadır. Schmidt çekicinin kullanma prensipleri ASTM C805′de detaylı olarak verilmektedir.
Schmidt Çekici Beton Testinin Uygulanması
- Shmidt testi; yatay, dikey, yukarıya doğru, aşağıya doğru veya yatayla herhangi bir açıdaki beton yüzeyine uygulanabilir.
- Beton yüzeyinde yaklaşık 20x20cm’lik alandaki sıva kazılır ve zımpara taşı ile yüzey düzeltilerek temizlenir.
- Deney öncesi hafifçe basınç uygulayarak beton çekicinin darbe çubuğu serbest bırakılır.
- Beton çekici test yüzeyine dik bir şekilde yerleştirilir.
- Darbe tetikleninceye kadar çekiç ile test yüzeyine yavaşça bastırılır.
- Tetiklenmeden sonra alt tarafta bulunan düğmeye basarak darbe çubuğu kilitlenir.
- Cihaz üzerindeki göstergeden geri tepme sayısı (R) okunur. Her test yüzeyi için en az 10 ayrı noktada vuruş yapılır.
- Bulunan R değeri dönüşüm eğrisinde yerine konularak R değerine karşılık gelen beton basınç dayanımı bulunur.
- Elde edilen dayanım, beton yaşına göre elde edilen zaman faktörü ile düzeltilmek suretiyle yüzey sertliğine bağlı olarak yaklaşık beton basınç dayanımı elde edilir.