Nasıl ki inşaat sektörü ülkemizin akla ilk gelen temel sektörlerinden birisi ise şantiyeler de inşaat sektöründe aklan ilk gelen mekanlardır. İnşaatla ilgili bölümlerde okuyan her öğrenci üniversite eğitimine başladığı yıldan itibaren şantiye ile içli dışlı olmuştur. Ki eğitim hayatında öğrenilen teorik bilgiler şantiyede pratiğe aktarılır. Bu yüzden herkesin inşaat sektörünü yakından tanımak için yolu bi şekilde şantiyeden mutlaka geçmelidir.
İnşaat sektörü ile ilgili bölümlerde okuyanlar şantiyede ya staj yapmıştır ya da şantiyeye yolu bir şekilde düşmüştür. Peki şantiyede birçok görevli mühendis ve teknik eleman var ve bunların görevlerini tam olarak biliyor musunuz? Bu yazımızda şantiyede kimin hangi görevi üstlendiğini anlatacağız. İşte şantiyede kim hangi görevi yapar…
Şantiye Şefi Kimdir? Ne İş Yapar?
En kısa tabiri ile şantiyede resmi ve gayri resmi her şeyden sorumlu olan kişidir diyebiliriz. Şantiye şeflerini genellikle yerinde bulamazsınız. Ya arazidedir ya da idareye görüşmeye gitmiştir. Mesai saati belirsizdir. Şantiye şefi; işverenin işyerindeki kanuni temsilcisidir. Şantiye Şefini işveren atar, kontrol teşkilatınca onaylanır. İdareye yazı ile başvurulur, yeterliliği idarece kontrol edilir (Diploma, özgeçmiş, işveren vekaletnamesi, şantiye şefi taahhütnamesi) Müteahhit ve dolayısıyla vekili olan Şantiye şefi, idarece tasdik edilmiş olsa dahi, hataları bulup düzeltmekle yükümlüdür. Bu şantiye şefi’nin temel sorumluluğudur.
Şantiye Şef Yardımcısı Kimdir? Ne İş Yapar?
Şefin sorumlu olduğu her şeyden doğal olarak yardımcısı da sorumludur. Şantiye şefi zamanının çoğunu işveren kuruluşla ilişkilerde harcar. Şef yardımcısı, arazi mühendisi olarak ve şantiye iç işleri ile ilgili genel sorunlara direk muhatap olan kişidir. Hem arazi, hem proje hem de hakedişlerle uğraşır. Hiç boş zamanı yoktur. Mühendisliğin en yoğun yaşandığı görevlerden birisidir. Arazi mühendisliğinin temel noktası sabırdır. Şantiyede insanları anlamak, kim ne iş yapabilir, hangi makine ne iş yapabilir, yani deneyimi, mühendis bu aşamada öğrenir.
İş Güvenliği Mühendisi Kimdir? Ne İş Yapar?
İş güvenliği; işyerlerinde kazaları ve meslek hastalıklarını minimum seviyeye indirmek için risk analizlerini yapmak ve bu analizlere göre uygun risk kontrol tedbirlerini uygulamak ve denetlemek, işçilere gerekli eğitimi vermek amacıyla uygulanan çoklu bilimsel bir yönetim sistemidir.
Şantiyelerin büyüklüğüne ve ihtiyacına göre değişse de yukarıda tanımlanan işi yapan teknik elemanlara iş güvenliği elemanı denir.
Alttan başlarsak iş güvenliği gözetimcisi, iş güvenliği formeni, iş güvenliği süpervizörü, iş güvenliği teknikeri, iş güvenliği uzmanı, işgüvenliği müdürü ve iş güvenliği koordinatörü şeklinde sıralanan pozisyonlar bulunmaktadır.
Şantiyelerde genellikle iş güvenlikçi olarak anılırlar. Yurtdışı şantiyelerinde genelde HSE (health safety environment) olarak bilinir.
Harita Mühendisi Kimdir? Ne İş Yapar?
Harita mühendisi şantiyelerde etüt proje şefi, altyapı ve ölçme şefi, harita grup şefi pozisyonlarından birinde bulunur. Gelen vaziyet planını herkesten önce harita mühenfdisi inceler. Sahanın halihazır durumuyla karşılaştırır, lehte ve alehte durumları tetkik eder. Gelen projenin sahaya aplikasyonu için poligon ağını oluşturur. Aplikasyon degerlerini sahaya verir ve kontrol eder. Taşeronların yaptığı işlerin alımlarını yaptırır ve projeye göre hakediş hesaplarını yapar. Deformasyon olup olmadığını sürekli takip eder. İmalat sonuçlarının alımını yapıp şantiye şefine bilgi verir. Süperpoze paftaları oluşturur ve uyuşumsuzlukları giderip altyapıya yön verir. Çevre düzenlemesi işini yönlendirir.
Formen Kimdir? Ne İş Yapar?
Formen, şantiyecilikte bir meslek grubundan (Usta, operatör,topograf) kendini yetiştirmiş, arazide işin uygulanması için makine, personel ve malzemeyi sevk ve idare eden kişidir diyebiliriz. Ekip başıdır. Kazı, Beton Formeni gibi. Mektepli değil alaylıdır. Yani çekirdekten yetişmedir. Hesap yönünden fazla detaya inemez, deneyimleri öngörülerini haklı çıkarır. Doğal olarak haksız çıktığı durumlar da olabilir. Projede çizgi ve görünümlerden ibaret bir işi, en uygun maliyetle gerçeğe dönüştürmekte deneyim en önemli araçtır ve formen bunun anahtarıdır. Hangi makine ne iş yapabilir veya yapamaz, hangi şoför veya operatör nasıl idare edilir gibi soruların cevaplarının formen bilir. İşe yeni başlamış bir teknik eleman için bir formenle çalışmak zordur. Hesabı bilen mühendis formenin destekleyicisidir. Mühendis iyi bir izleyici olursa, arazi ve iş deneyim süreci formen vasıtasıyla çabuklaşır.
Topograf Kimdir? Ne İş Yapar?
Etüt ekibi, şantiyenin öncü kuvvetidir. Bir işe ilk kazığı etüt ekibi çakar, iş boyunca kadar gider, en son ölçüyü yine onlar alır. Topograf, küçük ve orta ölçekli şantiyelerde etüt ekibinin başıdır. Tekniker veya deneyimli, meslekten yetişmiş alet operatörüdür. Topograf, tüm arazi ölçüm işlerinden sorumludur. Etüt ekibi, aracı, alet ve ekipmanları ve şenörleri ile seyyar bir ekiptir. Şantiyede günlük işlerin projesine uygun günlük takibini yapar, makina ve ekiplere işlerini işaretler. Formenle koordineli çalışır. Bazı şantiyelerde topograf ve gormen aynı kişidir. Ölçüm ve iş yapma zaman zaman iç içe geçen bir konudur.
Makine Mühendisi Kimdir? Ne İş Yapar?
Makina şantiyenin bir parçasıdır. Makinaların işi aksatmadan çalışması, bakımının tamirinin yapılması inşaatın sürekliliği çok önemlidir. Makina mühendisi fazla iş makinesi olan şantiyelerde atölyenin başıdır. Tamire ayrılacak araçlar, arıza, parça temini aşamasında karar merciidir. Teknik servislerle diyalogu sağlar. Şantiyede farklı mühendislik branşları arasında uyum zordur. Bu zorluk bakış açılarının farklılığından kaynaklanır. Ancak, uyumlu bir çalışmada makine mühendisi en önemli destektir. Çalışmayan makinenin kimseye faydası yoktur. Şantiyecilik bir takım oyunudur.
Atölye Nedir? Ne İşe Yarar?
Atölye, tabiri caiz ise şantiyenin oto sanayisidir. Ustaların özelliği, iş makineleri ve şantiyenin türüne göre o işe özel makinelerden iyi anlamalarıdır. Atölyenin yapamadığı araç teknik servise veya sanayiye gider. Bunun dışında yedek parça temin edilir, atölye tamirini kendisi yapar. Ustalar da çekirdekten yetişmedir. Atölyenin kendine has bir dili vardır. İngilizce kataloglardan Türkçe’ye değişerek geçmiş çok kelime vardır. Bu lisan zaman içerisinde anlaşılır. Atölyede iş yeri hem şantiye hem de arazidir. Yol, sulama gibi geniş alanlı işlerde arazide çalışan iş makinelerinin bakım ve tamirleri çoklukla yerinde yapılır. Atölye, aynı zamanda arazi personelidir. Ağır bakım ve tamirlerde iş makineleri şantiyeye gelir.
Muhasebe Kimdir? Ne İş Yapar?
Muhasebe, şantiyenin kasasıdır. Tüm para işleri, satın almalar, personel işlemleri, ödemeler burada yapılır. Muhasebeci, şantiyedeki önemli mevkilerden birisidir. Şantiyenin günlük alım, ödeme, personel işlemlerini muhasebe takip eder. İkmalde ve ödemede bir aksama olması işin aksamasıdır. Muhasebe yönetim ve şantiye ile uyumlu çalışmalıdır. O da takımın bir üyesidir. Personel kahvaltıda çay içemezse, personel mesaileri eksik veya fazla ödenirse, sigorta kayıtları düzenli tutulmazsa, istenen para harcamalara yetmezse muhasebenin başı ağrır.
Satınalma Nedir? Ne İşe Yarar?
Şantiyede satın almaları ayrı bir personel yapar. Satınalma, şantiyede çalışan makine ve personelin ikmal memurudur. İkmal kalitesinde, niteliğinde ve zamanında teminden satın almacı sorumludur. Piyasada herkes onu patron zanneder. Çaycı, şantiyenin ofis boyudur. Adı çaycıdır ama her işe o bakar. Telefon, faks, fotokopi, Temizlik, misafirlere yemek servisi ondan sorulur.
Servis Şoförü Kimdir? Ne İş Yapar?
İş sahası geniş ise şantiyenin ulaşımını görevli pikap, minibüs veya araba yapar. Şantiye personelinin sabah işe gelmesi, şantiyeden iş yerine sevki, yemek servisleri, makinaların ikmal işleri, mesai dönüşü, akşam personelin dönüşü servis şoförleri yapar. Bir servis şoförü büyük bir şantiyede günlük ortalama 200 km yol yapar, 12 saat çalışır.
Kaynak: insaatim.com
