Zemini teşkil eden danelerin aralarında az veya çok boşluk bulunduğuna göre rölatif sıkılık çok veya az diye ifade edilir. Geoteknik bilim dalında, kohezyonsuz zeminlerde boşluk oranını belirlemek amacıyla; zemin tanelerinin en yüksek ve en düşük boşluk oranları kıstas tutularak yapılan hesap sonucu erişilen, zeminin sıkılık durumuna verilen ifadedir.
Geoteknik zemin mekaniği, kaya mekaniği ile jeoloji, jeofizik, hidrolojinin mühendislik yaklaşımlarını kapsar. Geoteknik, geoteknik mühendisleri tarafından uygulanır. Geoteknik bilim dalı, bilimsel metotlar ve mühendislik prensipleri kullanılarak zemin tabakasının ve malzemelerin özelliklerinin elde edilmesi, tahmin edilmesi ve bu bilgilerin mühendislik problemlerinde kullanılması uygulamasıdır. Zeminin ve çeşitli zemin malzemelerinin davranışlarını tahmin etmeye çalışarak, zemini insanlar için yaşanabilir hale getirme bilimidir. İnşaat mühendisliği disiplini içinde yer alır.
Rölatif Sıkılık Nasıl Hesaplanır?
Bir zemin ne kadar sıkı ise o zemin o kadar az sıkışabilir ve az oturur, içsel sürtünme açısı da büyük olur. Kum çakıl gibi ayrık daneli (kohezyonsuz) zeminlerde zeminin sıkılık durumunu yansıtan rölatif sıkılık;
Dr=(emax-e)/(emax-emin)
bağıntısından hesaplanmaktadır.
Burada; emax (maksimum boşluk oranı) zeminin en gevşek (en çok boşluklu) durumundaki boşluk oranı, emin (minimum boşluk oranı) zeminin en sıkı (en az boşluklu) durumundaki boşluk oranı, e zeminin rölatif sıkılığının belirlenmek istendiği durumuna ait boşluk oranıdır. Birimsiz olarak gösterilen Dr, ondalık veya yüzdelik bir ifade edilebilir.