Nervürlü İnşaat Demiri Nedir?
İnşaat demirleri, betonarme yapılarda kayma ve çekme gerilmelerini karşılamak amacı ile beton içine konulan, özel şekillendirilmiş çelik çubuklardır. Yüzeyinde nervürler bulunan inşaat demiri her zaman günümüzde kullandığımız şekilde kullanımda olmamıştır. İnşaat sektörü 21. yüzyıldan önce genel olarak düz inşaat demiri kullanmaktaydı. Daha sonrasında yapılarda düz inşaat demirinin kullanılmasının birçok hasara yol açtığı ve betonla arasında iyi bir aderans oluşturulmadığı anlaşıldı. Böylelikle Nervürlü demirin üretilmesine ve kullanılmasına başlandı. Ülkemizde ise 1998 yönetmeliğinden sonra zorunlu oldu.
24 ocak Elazığ Depremi‘nde yıkılan binaların çoğunda düz inşaat demiri kullanmanın etkileri görülmüştü. Yıkılan binaların genelinde nervürlü inşaat demiri kullanılmamıştı. Türkiye Çelik Üreticileri Birliği Derneği Genel Sekreteri Mehmet Veysel Yayan, yaptıkları tespite göre Elazığ’da yıkılan binalarda nervürlü demir (Betonun direncini artırmak amacıyla kullanılan çıkıntılı demir) çubuklar yerine düz çubuklar kullanıldığını bunun da yıkımda ciddi bir etkisi olduğunu belirtmişti.
Ülkelerin betonarme yapılarda tercih ettikleri düz inşaat demirinden verim alamaması, bu çeliğe alternatif olarak nervürlü çeliğin üretilmesini ve kullanılmasını sağladı. Bu demirler betonun dayanımını artırmak için kullanılan çıkıntılı bir inşaat demiri türüdür. Dişli yapıları ve beton ile arasında yüksek bağlayıcılık oluşturmaları inşaat projelerinde güvenle kullanılmalarını sağlar. Nervürlü demirin yüzeyinde girintiler ve çıkıntılı yapılar sayesinde betona daha sıkı bağlanır. Genel standart olarak 12 metre boyunda üretilir.
Nervürlü inşaat demiri, sıcak haddelenmiş çubuğun kontrollü soğuk bükümü ile üretilen, yüksek mukavemetli bir çelik türüdür. Bu çubuğun yüzeyinde nervürler olarak bilinen çıkıntılar vardır, bu nedenle Nervürlü inşaat demiri, nervürlü inşaat çeliği adı verilir. Aslında inşaat demiri olarak bilinmesine rağmen demir değil, çeliktir. Çubukların üzerindeki nervürlerin boyutları 8 mm’den 40 mm’ye kadar değişir. Bu çubukların, düz çubuklara tercih edilmesini sağlayan belirli özellikleri vardır. Bu özellikler, esnekliklerinden maliyet tasarrufu özelliklerine kadar çeşitlilik gösterir.
Ülkemizde Nervürlü İnşaat Demiri Üretimi
Türkiye, inşaat demiri ihracatında dünyada lider ülkelerden birisidir. Her yıl milyarlarca dolarlık ihracat yapılır. Bunun bir kısmı da nervürlü inşaat demiridir. Ülkemiz nervürlü inşaat demiri ihracatındaki %27,9’luk payı ile anılan
ürünün dünya ihracatının dörtte birinden fazlasını gerçekleştirmektedir.
Nervürlü Demir Düz Demir Farkları
Nervürlü demir ile düz demir arasında belirli farklılıklar vardır. Düz inşaat demirlerinin amacı yapıyı dik tutmak iken, nervürlü inşaat demirleri hem yapının dik durmasını sağlar hem de mukavemeti arttırır. Nervürlü demir yüzeyindeki nervürler sayesinde betonu emer ve her iki malzeme sıkıca birleştirilir. Düz demirin nervürlü demire göre avantajı, bu demirlerin betonu parçalamamasıdır. Nervürlü demirler kontrolsüz bir şekilde yerleştirilirse bu tür sorunlar yaşanabilir ve beton parçalanabilir. Düz çelik çubuklar nervürlü çubuklara göre daha esnektir. Bu karşılaştırma, nervürlü demirlerin daha yaygın kullanıldığını göstermektedir. Bu demirler yapının mukavemetini ve depreme dayanıklılığını artırdığından ve bu ürünler yıllarca popüler olmaya devam edeceğinden nervürlü demirler vurgulanmaktadır.
