Neden Sonuç Analizi (Root Cause Analysis Methods) Nedir?
3 Neden Metodu, şu günlerde ilgimi çeken ve Dünya’da birçok kesim tarafından da olay kök neden analizinde(Bkz. Root Cause Analysis Methods) sıkça kullanılan problem çözme yöntemlerinden birisi olan “ 3 WHYs Method“ (3 Neden Metodu) üzerine bir paylaşımda bulunmak istiyorum.
3 Neden Metodu
Bu ve buna benzer diğer analiz yöntemlerine üstteki linkten ulaşabilirsiniz. Yöntem ilk olarak “5 Whys Method” olarak 1900’lü yılların başında Sakichi Toyoda tarafından uygulanmıştır. “3 Whys Method “ ülkemizde genellikle kurumsal şirketlerde, çalışan gelişim eğitimlerinde de bahsedilen bir yöntemdir.
Peki Bu 3 Neden Yöntemi Nasıl Çalışır?
- Günlük hayatımızda vereceğimiz kararlar ilerisi için bize sorun oluşturabilecek sonuçlar doğurabilir. Ancak bu kararların kökeninde yatan ana nedene inebilir ve bizim bu kararı vermemizde etken olan asıl nedene ulaşabilirsek olası olumsuz sonuçların önüne geçebiliriz.
- Türkçesiyle “3 Neden Metodu” olarak adlandırabileceğimiz bu yöntemin uygulanışına gelecek olursak:
- Karar vermemiz gereken bir durum veya bize yöneltilen bir argümanın doğru ve kesin nedenine ulaşabilmek için ard arda ”3 defa NEDEN”? sorusunu soruyoruz. Bir örnek ile konuyu daha rahat anlayabileceğimizi düşünüyorum.
Örnekler İle Anlatayım
**Ali patronuna dönerek şunları söyler;
Ali: Patron, Buradaki işimi sevmiyorum. sanırım işten ayrılmamın zamanı geldi.
Patron:”Neden” işini sevmiyorsun?
Ali: İşe başladığım günlerdeki atmosferi bulamıyorum.Asla işe gelmekten nefret etmezdim ama artık ediyorum.
Patron: “Neden” işe gelmekten nefret ediyorsun?
Ali: Bu sıkıcı atmosferin beni artık mutsuz ettiğini düşünüyorum
Patron:”Neden” şirketin eski atmosferini kaybettiğini ve seni mutsuz ettiğini düşünüyorsun?
Ali: Pekala. Tüm sorun şu yeni işe alınan çocuk Kemal. Her zaman negatif. Her işe yorum yapma ihtiyacı duyuyor, yakınında bulunmak sinir bozucu ve ekibimizin dinamiklerine gerçekten zarar veriyor.
Boom! Ali’nin işyerinde yaşadığı ve işten ayrılma eşiğine gelmesine neden olan gerçek problem, patronunun doğru sorularıyla gün ışığına çıkmış oldu. Ali’nin patronu artık sorunu çözmek adına atılması gerekecek adımları düşünmeye başlayabilir.
Başka bir örneği kendi iç çatışmamız üzerine verelim:
Ben: Kullanımı kolay bir “Online Kolay Öğrenme” platformu oluşturmak istiyorum
Beynim: Bunu “neden” oluşturmak istiyorsun?
Ben: Çünkü diğer öğrenme platformlarını inceledim hepsi son derece karmaşık ve pahalı.
Beynim: “Neden” tüm diğer platformlar çok karmaşık ve pahalılar?
Ben: Çünkü birçoğu yeterince basit tasarlanmamış
Beynim: Peki neden yeterince basit bir tasarımları yok?
Ben: Çünkü basit bir anlatım üretmek zor iş.
Neden ?
Bu örneklerden de anlaşılacağı üzere vereceğimiz kararların, yaşanmış olayların ve hatta kazaların kök nedenine ulaşmakta kullanılması son derece yararlı bir yöntem. Farklı çevrelerde “Neden?” soru sayısını daha fazla kullanıldığına da şahit olunmakla beraber,bizleri doğrudan olayın merkezine ışınlayacak uygulanması basit bir yöntem.
Son yıllarda iş kazalarının kök nedenlerinin araştırılmasında da etkin olarak kullanılan bu yöntemi bizler de hayatımızın bir parçası haline getirebilirsek kişisel gelişimimizde önemli bir mesafe katedebileceğimizi düşünüyorum.
Daha fazla örnek ve bilgi için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz
Saygılarımla,
Atilla KÜMBÜL
www.linkedin.com/in/atillakumbul
Kaynakça:
https://www. inc.com/jason-surfrapp/the-theory-of-the-3-whys.html
https://www. ease.io/5-root-cause-analysis-tools-for-more-effective-problem-solving/
