Neden İş Güvensizliği?
ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri
MADDE 6 – (1) (Değişik:RG-24/5/2018-30430) İşveren, çalışanlarına asgari Ek-1’de belirtilen konuları içerecek şekilde temel eğitimlerin çalışan işe başladıktan sonra en kısa sürede verilmesini sağlar.
(2) (Değişik:RG-24/5/2018-30430) İşveren, çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, işe başlama eğitimi almasını sağlar. Bu eğitimler işverence veya işveren tarafından görevlendirilen bilgi sahibi ve deneyimli çalışanlarca verilebilir. İşe başlama eğitimleri, temel eğitimlerin gerçekleştirilmesine kadar geçen sürede çalışanın tehlike ve risklere karşı korunmasını sağlayacak nitelikte olmalı ve uygulamalı olarak verilmelidir. İşe başlama eğitimi her çalışan için en az iki saat olarak düzenlenir. Bu eğitimlerde geçen süreler temel eğitim sürelerinden sayılmaz.
(3) Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkacak risklerle ilgili eğitimler ayrıca verilir.
(4) Birinci fıkraya göre verilen eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır:
a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa.
b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa.
c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa.
(5) İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce, kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir.
(6) Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.
(7) (Ek:RG-24/5/2018-30430) Bir işyerinde temel eğitimini tamamladıktan sonra yaptığı iş değişmeden yeni bir işyerinde çalışmaya başlayan çalışan, Ek-1’de yer alan eğitim programının tamamı tekrarlanmaksızın yeni başladığı işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda üçüncü fıkra hükümlerine uygun olarak eğitilir. Çalışanın daha önceki işyerinde temel eğitimi tamamladığına dair belgelerinin kontrolünden işveren sorumludur. Bu çalışanların temel eğitimleri, çalışanın eğitimi tamamladığı tarihten itibaren yeni başladığı işyerinin tehlike sınıfına göre dördüncü fıkrada belirtilen düzenli aralıklar süresince geçerlidir. İşveren bu çalışanları ikinci fıkra hükümlerine uygun olarak ayrıca eğitir.
Gerekli Eğitim Alınmasına Rağmen Neden İş Güvensizliğimiz Var?
İşveren, gerekli eğitimin verilmesi için alanında uzaman birini çalıştırması ve işçilere eğitim uygulanmasına rağmen iş kazaları halen mevcuttur. Bunun sebebi olarak birçok görüş sunulabilir. Verimsiz eğitim, konular üzerinde durulmadan verilen eğitim vs. Herkes eğitimin kalitesinde hata aramaya çalışacaktır.
Birde işin işçi boyutuna bakmak gerekir. Bu sektörde yıllar yılı çalışmış, Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olan işçiler eğitimlerini almalarına rağmen ihmaller mevcuttur. Bunun sebebi;
– Bana bir şey olmaz.
– Ben hep böyle yaptım bir şey olmadı.
– Kemer sıkıyor takmasam bile olur.
– Baret ağır geliyor ve başımı ağrıtıyor.
– Merdivene destek takmanın gereği yok ben tutarım vs.
Piyasada bunun gibi bir çok cümle duymuşsunuzdur. Tecrübesine güvenip, güvenlik önlemlerini uygulamayan işçi sayısı da oldukça fazla. Eğitim verilmesine rağmen uygulamayan ve bu tarz düşünceye sahip olan işçilerin varlığı bize iş güvenliği değil, iş güvensizliği dememizi sağlıyor. Uzman, eğitim vermekle yükümlüdür. Verilmemesi halinde yasal bir süreç başlıyor. Sorumlu olmamak için eğitim vermeyi gerekli ve mecbur görüyor.
İşveren ve eğitimi veren uzman olumsuzlukların yasal sorumluluğunu son derece iyi bildikleri için eğitim vermeye ve kontrol etmeye mecburdur.
Ama nitekim ne kadar eğitim verilirse verilsin işçiler ”Bana bir şey olmaz.” dediği sürece iş kazaları devam edecektir. Bir anlık dalgınlık ya da kendi bildiğini okuma sonucu ya kendi hayatını ya da ekip arkadaşının hayatını riske atmış olacaktır. Söz konusu bir risk ise bir cana sebep olabilir.
Güvenlik elemanlarının kullanılması, makine kullanımına dikkat edilmesi, kullanılan aletlerin bakımı gibi birçok faaliyetin uygulanmasını sağlamak zorundayız. İşçiler kendi bildiklerini uygulasalar ve sonucu kazayla bitse hiç kimse ”işçinin hatası” demez. ” Eğitimi verilmemiş, kontrol edilmemiş, görmezden gelinmiş.” derler.
Eğitim verilmiş olsa bile her fırsatta iş alanında gerekli kontrolleri yapmamız gerekir. Gerektiğinde uyarı yapılmalı ve kazaları en aza indirmek için işçilerle birlikte çaba gösterilmelidir.
