Millau Viyadüğü: Mühendisliğin Sınırlarını Zorlamak

Millau Viyadüğü; bugüne kadar yapılmış en yüksek köprülerden biridir. Köprünün kuleleri 343 metre boyunca uzanan en yüksek kule niteliğindedir.

Peki neden böyle devasa bir şeye ihtiyaç duyuldu? Zaten Fransa’yı İspanya’ya bağlayan bir  yol vardı ama neden bir de bu yapı yapıldı? Bunun nedeni aslında çok basit. Hem yolu kısaltmak istenildi hem de yaz aylarında Fransızların bu karayolunu çok sık kullanması yüzünden Millau bölgesinde çekilmez bir trafik yaşanıyordu. Ve buna bir çözüm gerekiyordu. En nihayetinde bir viyadük gerekiyordu. Şimdi gelelim eskisiyle yenisini kıyasmaya. Eminim siz de proje sahibine hak vericeksiniz. Eski vadi yolunu kullanmak isteyen bir Fransız bu bölgeyi 1 saat 35 dakikada geçerken Millau Viyadüğü sayesinde artık 32 dakikada geçebiliyor. Yani yaklaşık bir saatlik bir kazanç var.

Bu köprünün inşaasında uzmanların bir çok konuda uyarıları da vardı. Bölgedeki rüzgar ve toprak kaymaları en büyük sorundu onlar için. Hatta inşaat devam ederken şantiyede bir de toprak kayması yaşanmıştı. Ama bu onları yıldırmadı. Köprü saatte 225 km hıza ulaşan rüzgar hızına dayanıklı biçimde üretildi.

Köprünün tabliyesi adeta bulutların üzerinde uçuyor. Mühendisler ve mimarlar planı gördüklerinde bu yapıyı imal etmenin imkansız olduğunu söylüyorlardı. Bu köprünün gökyüzüne yakınlığı yüzünden saatte 130km/h hızla esen rüzgarlara ve bulunduğu arazi yüzünden toprak kaymalarına karşı dengede kalması gerekiyordu. Bu ünlü yapı inşaat mühendisliğinin tüm sınırlarını sonuna kadar zorluyordu.

Hayal edin yanyana 7 tane Eiffel kulesi düşünün ve bunların üzerine kurulmuş bir otoyol, işte birileri Fransa’da ülkenin en büyük ve en derin vadilerinden birinin üzerine bu yolu yapmayı hayal etti. Bizim duyduğumuzda bile inanamayacağımız bir yapı.

İnşaatını en başından beri yüklenen firmanın karşısında onları sürekli vazgeçirmeye çalışan 3 ana zorluk bulunmaktaydı. Bunlar; Dünyanın en uzun köprü ayaklarını inşa etmek, inşa edilen ayakların üzerine toplamda  36 000 tonluk karayolu tabliyelerini yerleştirmek ve son olarak da köprü ayaklarının üstüne her biri 700 tonluk 7 adet çelik kule yerleştirmek.

Ayakların uzunluğu o kadar yüksektedir ki Eiffel Kulesinin en yüksek noktasında bile olsanız hala daha yukarı doğru bakıyor olursunuz.

Millau Viyadüğü Teknik Özellikleri

Her iki köprü ayakları arasında 342 metredir ve kulelerin salınımı 600mm civarındadır. Hal böyle olunca tabliyeleri de yerleştirmek daha zor oluyordu. Toplamda 14 hafta boyunca çok yavaş ve sakin bir şekilde her iki taraftan tabliyeler birbirine yaklaştı ve neredeyse hatasız bir şekilde birleşti.

Tabliyelerin de yerleştirilmesinden sonra sıra ayakların üstüne çelik kulelerin yerleştirilmesine gelmişti. Mısır’da kullandıkları tekniği burada da kullandılar. Kulelerin her biri 90 metre uzunluğunda ve 700 ton ağırlığındaydı. Bu kadar büyük kulelerin o kadar yüksekte titreşimsiz bir şekilde durması imkansızdı. Bunu da tabliyeleri kulelere çelik halatlar ile sabitleyerek çözdüler. Tüm köprüde en güçlü ayaklar 91 adet çelik halat ve 25 000 tonluk fren gücüne sahiptir. Ayrıca bu kule trafik yüklerinin yanısıra 10 000 tonluk asfalt yükü de taşımaktadır.

Köprüler halka açılmadan önce kamyonlar ile yük testine sokulurlar. Millau Viyadüğü de bu teste sokuldu. Sistemin en zayıf noktasına yani momentlerin en yoğun olduğu noktaya 28 kamyon (yaklaşık 900 ton) yerleştirildi. sonuçlar kontrol edildiğinde ortaya çıkan sonuç sadece 260 milimetreydi.

Dünyanın en yüksek taşıyıcı kolonlarına sahip sistem 18 Aralık 2014 te resmi olarak hizmete açılmıştır.

Köprü üzerinde bizdeki asfalta benzeyen, fakat köprünün çok büyük uzunluktaki çelik gövdesindeki genleşme-büzülmeden dolayı olabilecek deformasyonlara ayak uydurabilmesi için esnek bir bitümlü malzeme, kaplama olarak kullanılmıştır.

Bu yapının en önemli özelliği, viyadüğün tabliyelerinin yapıldıktan sonra vinçlerle yukarı çıkartılmamasıdır; daha açık bir ifadeyle söylemek gerekirse, tabliyeler viyadüğün başladığı ve bittiği iki tepede imal edildikten sonra her iki tepeden itilerek yerden 200 metre yükseklikte 4 dakikada 600 milimetre ilerleyerek karşı uçla birleştirilmiştir.

14 Aralık 2004 günü açılış töreni gerçekleşen köprü iki gün sonra araç trafiğine açıldı.Köprünün kullanım süresi 120 yıldır.Yapımında on binlerce ton çimentonun ve çeliğin kullanıldığı köprü, sadece taşıt trafiğine açık, yayalar kullanamıyor. Çelik köprünün inşaatını 394 milyon euro’ya finanse eden Eiffage firması 75 yıl boyunca da işletme hakkına sahip oldu. Eiffage şirketi yatırdığı parayı,  6 avroluk geçiş ücretiyle 2080 yılına kadar geri alacak. Günlük ortalama 10.000-25.000 arası araç trafiğine sahip köprü yaz aylarında 50.000’e kadar ulaşan araç trafiğine sahip. Buna göre Eiffage şirketi iyi yere yatırım yaptığını söylemek yanlış olmaz.

NOT: Bu yazı Sanal Şantiye editörleri tarafından, Mustafa ÖZDEMİR ve Furkan POLAT’ın içeriklerinden derlenerek oluşturulmuştur.