Keşfedilmesi ve geliştirilmesinden bu yana somut ve onu çevreleyen teknolojinin çok uzun bir yol kat ettiğini inkar etmek mümkün değil. Giza’daki Büyük Piramitlerden, beton sıcaklığını, olgunluğunu vb. Test etmek için akıllı sensörlere kadar, beton tarihinde önemli olayların ve keşiflerin bir listesini hazırladık.
M.Ö. 6500 :
Beton yapılarının ilk kayıtları Suriye ve Ürdün bölgelerindeki Nabataea tüccarları tarafından M.Ö. 6500 ‘lerde bulunmuştur. Beton kullanarak zeminler, konut yapıları ve yer altı sarnıçları gibi yapılar oluşturmuşlardır.
M.Ö. 3000 – Mısır ve Çin:
Mısırlılar kurutulmuş tuğlaları bağlamak için samanla karıştırılmış çamur kullandılar. Ayrıca piramitlerde alçı harcı ve kireç harcı kullandılar. Giza’daki Büyük Piramitler için yaklaşık 500.000 ton harç kullanmıştır. Bu dönemde Çin Seddi’ni inşa etmek için de Pirinç Harcı denilen bir çimento türü kullanılmıştır.
M.Ö. 600 – Roma:
Eski Romalılar ilk betonu üretmese de, bu materyali yaygın olarak kullanıyorlardı. M.Ö. 200 yılına kadar, Romalılar inşaatlarının çoğunda beton kullanımını başarıyla uyguladılar. Karışımı oluşturmak için volkanik kül, kireç ve deniz suyu karışımı kullandılar. Daha sonra karışımı tahta formlara doldurdular ve sertleştikten sonra blokları tuğla gibi istiflediler. 2000 yıldan uzun bir süre sonra, Roma beton yapıları, Dünya’nın doğal kimyasıyla uyuşan içerikleri nedeniyle hala ayakta durmaktadır.
Teknolojik Kilometre Taşları
Orta Çağ döneminde, beton teknolojisi olduğu yerden geriye doğru ilerledi. M.S. 476 ’da Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasından sonra, puzolan çimentosu yapma tekniği 1414’te geçmişte kullanılan yazıların keşfedilmesine kadar kaybedilmiştir.
John Smeaton, çimento için hidrolik kireç üretmek için daha modern bir yöntem keşfettiğinde, teknoloji 1793 yılına kadar henüz çok ilerlemiş değildi. Klinkere dönüşene kadar pişirilen ve daha sonra toz haline getirilmiş olan kireç taşı içeren kil kullandı. Bu materyali, İngiltere’nin Cornwall kentindeki tarihi Eddystone Deniz Feneri’nin yeniden inşasında kullandı. Böylece hidrolik özellikli bağlayıcılar elde edilmiş oldu.
Joseph Aspdin 1824 yılında, portland çimentosunu, karbon dioksit giderilinceye kadar ince öğütülmüş kireç taşı ve kili yakarak icat etti. Aspdin, İngiltere’nin Portland adasında bulunan yüksek kaliteli yapı taşlarından dolayı icat ettiği çimentoya “Portland Çimentosu” adını verdi. Günümüzde hala aynı adla anılsada Portland Çimentosu ilk üretilmeye başlandığında günümüzdekinden çok farklıydı.
19. Yüzyılda beton esas olarak endüstriyel binalar için kullanılmıştır. Portland çimentosunun ev inşaatında ilk yaygın kullanımı, 1850 ve 1880 arasında İngiltere ve Fransa’da, dış duvarların yayılmasını önlemek için çelik çubuklar ekleyen Francois Coignet tarafından yapılmıştır.
Yazının devamında sizin için hazırladığımız “Betonun İlkleri” zaman çizelgesine gelin beraber göz atalım:
Yazımızı okuduğunuz için teşekkürler. Yazıyı beğendiyseniz bize destek olmak için sosyal medyada paylaşmayı unutmayın!
