Limited Şirket Nedir?
Türkiye’de en çok tercih edilen şirket türü limited şirkettir. Ticaret Bakanlığı’nın 2018 verilerinde Türkiye’de yaklaşık 750.000 civarında limited şirket bulunmaktadır. Müteahhitler arasında en çok tercih edilen şirket türü de limited şirkettir. Bir ya da daha fazla gerçek ya da tüzel kişi limited şirket kurabilir. Ortak sayısı 50 ile sınırlandırılmıştır. Ayrıca ortak sayısının 20’yi aşması halinde denetçi bulundurması zorunludur. Ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Yani ortaklar şirket borçlarından dolayı sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle ve şirket sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlülerdir.
Limited şirket kurmak için şirket sermayesinin en az 10.000 ₺ olması gerekirken üst sınır ile ilgili herhangi bir sınırlama yoktur. Nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az %25’i tescilden önce, geriye kalan kısmın ise şirketin tescilini izleyen 24 ay içinde ödenir. Şirket sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması ve kurucu imzalarının noterce onaylanması şarttır.
Uygulamada müteahhit firmalar tarafından en çok tercih edilen şirket türünün limited şirket olmasının bazı nedenleri vardır. Bunlardan en önemlileri;
- Şirketin kuruluşu için yüklü miktarda sermayeye ihtiyaç olmaması,
- Ortakların şirket borçlarına karşı sorumluluğu, taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı olması,
- Limited şirketlerde ortakların rekabet yasağı çok sıkı değildir,
- Yeni kanun ile birlikte artık tek kişi bile limited şirket kurabilmektedir.
Limited şirketlerde yönetim oldukça basittir. Yönetim, genel müdür ve yetkilendirilmiş müdürler tarafından yapılır. Şirketi temsil ve idare ile müdürler yetkilidir. Küçük ölçekli limited şirketlerde müdür genellikle şirket sahibidir. Uygulamada küçük ve orta ölçekli şirketlerin muhasebe işleri genellikle mali müşavirler tarafından yapılır. Bu yüzden limited şirketlerde yönetim maliyetleri düşüktür. Şirket kuruluşunun kolay olması, fazla sermayeye ihtiyaç olmaması ve yönetim maliyetinin düşük olması gibi nedenlerden dolayı Türkiye’de müteahhit firmaların büyük çoğunluğu limited şirket ünvanı altında hizmet vermektedir.
Anonim Şirket Nedir?
Bir diğer şirket türü olan Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız mal varlığıyla sorumlu bulunan şirkete verilen addır. Türkiye’de yaklaşık 100.000 anonim şirket bulunmaktadır. Pay sahipleri, limited şirkette olduğu gibi sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile sorumludur. Anonim şirketler, yine limited şirketler de olduğu gibi kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir. Şirket kuruluş sermayesi en az 50.000 ₺’dir. Kayıtlı sermaye sisteminin seçilmesi durumunda ise şirket sermayesi en az 100.000 ₺ olmalıdır. Nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az %25’i tescilden önce, geriye kalan kısım ise şirketin tescilini izleyen 24 ay içinde ödenir. Anonim şirket; kurucuların, kanuna uygun olarak düzenlenmiş ve sermayenin tamamını ödemeyi şartsız taahhüt ettikleri imzalarının noterce onaylandığı esas sözleşme ile kurulmuş olur.
Pay taahhüt edip esas sözleşmeyi imzalayan gerçek ve tüzel kişiler anonim şirket kurucularıdır. Anonim şirketin kurulabilmesi için pay sahibi olan bir ya da daha fazla kurucunun varlığı şarttır. Anonim şirket kuruluşu, limited şirket kuruluşu ile neredeyse aynıdır.
Anonim şirketlerde ilk yönetim kurulu üyeleri esas sözleşme ile atanır. Yönetim kurulu yeni yasa ile birlikte artık tek kişiden bile oluşabilir. Yönetim kurulu, temsil yetkisini üçüncü kişilere devredebilir. Anonim şirketler, limited şirketlerden farklı olarak halka açılabilir ve ödünç para temini amacıyla tahvil çıkarabilirler. Ayrıca şirket hisse devirlerini noter huzurunda yapmak zorunda değildir. Anonim şirketler, hisselerini iktisaptan 2 yıl geçtikten sonra satmaları halinde, şirket ortaklarına değer artışından dolayı vergi ödenmez. Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olmayan ortakların kamu borçlarından dolayı sorumluluğu yoktur. Limited şirketlerde ise her ortak hissesi oranında sorumludur.
Anonim şirket kuruluşu ve işletilmesi limited şirkete göre daha ayrıntılıdır. Ancak son dönemde yasalarda yapılan değişiklikler ile birlikte anonim şirket ve limited şirket türleri birbirine oldukça benzemeye başlamıştır. Bu iki şirket türünden birinin diğerine karşı üstünlüğü yoktur. Ancak bazı farklı durumlarda bu iki şirket türünün birbirine karşı avantaj ve dezavantajı olabilir. İster limited şirket olsun ister anonim şirket olsun şirket büyüklüğü arttıkça profesyonel yapılara olan ihtiyaç da artmaktadır.
Sanal Şantiye’de yayımlanmış olan diğer içeriklerim için aşağıdaki bağlantıları kullanabilirsiniz.
Yapı Yaklaşık Maliyeti (Keşif) Hesabı Nasıl Yapılır? Son Zamanlarda Maliyetler Ne Kadar Arttı?
