Kalkınma Yolu Projesi; Gelişen teknoloji ve iletişim sayesinde tüm dünyada globalleşme neticesinde artan ticaret hacmi, ülkelerin hammadde ve petrol-gaz gibi enerji kaynaklarına ihtiyacının artması sebebiyle kara, deniz ve demiryolu taşımacılığı artmıştır. Mevcut ticaret yollarında zaman zaman siyasi çekişmeler, güvenlik problemleri, kaza veya iklim koşulları nedeniyle yolun işlemez ya da çok yavaş işler halde olması taşınan gıda maddelerinin bozulması, petrol-gaz tedariğinin aksaması, kanalların kullanılamaması sonucunda gemilerin uzun mesafeler almak zorunda kalması, ticari kargo konteyner fiyatlarının artması gibi birbirini tetikleyen ekonomik problemlere neden olmaktadır. Bu sebeple ülkeler yeni ticari yollar oluşturmanın arayışındadır. Kalkına Yolu Projesi de bu arayışın sonucu olarak Körfez ülkelerini ve daha geri plandan da Çin gibi büyük üretim ülkelerini Irak ve Türkiye üzerinden Avrupa ülkelerine bağlamak üzere planlanmış bir ticaret yoludur.
Kalkınma Yolu Proje Detayları
Basra Körfezi’nde yapımı devam eden Büyük Faw Limanı’na gemiler vasıtasıyla ulaşacak olan yüklerin ve Irak’ta üretilen petrolün yapılacak olan yaklaşık 1200 kilometre uzunluğundaki birbirine paralel giden yüksek hızlı demiryolu, otoyol ve boru hatları ile Türkiye sınırına ulaştırılması ve buradan da hem doğu hem de batı ülkelerine ulaştırılması amaçlanmıştır. Kalkınma Yolu Projesi Süveyş Kanalı’na alternatif olarak planlanmaktadır.
Proje ve tasarımını İtalya menşeili firmanın yaptığı Kalkınma Yolu Projesi’nde Türk firmalar da inşaat ve işletme kısımlarında görev almak istemektedir. Yaz aylarında 10 kısım halinde ihale edilecek olan yapım işlerinde Türk firmaların pastadan büyük payı alacağı düşünülmektedir.
Zemin etüt işlerinin devam ettiği projede Habur Sınır Kapısı ile Kerbela ili arasındaki 600 km mesafedeki hattın zemin etütleri Türk firma tarafından yapılmaktadır. Kerbela-Faw Port arasındaki diğer 600 km hat ise Irak’lı yerel firmalar tarafından yapılmaktadır. Güney kesimleri çöl içinden geçen bu projede zemin etütlerinde kum, kil, çakıl gibi sedimenter birikim malzemesi çokça görülmektedir. Musul ve etrafında Jipstaşları yaygındır. Jipstaşı görülen arazilerde projeye özel beton üretilerek yeraltı suyunun zararından betonun korunması sağlanacaktır.
Hat üzerinde çok sayıda askeri alan, Daeş örgütüne ait barınma alanları, yıkılmış köprüler, harap olmuş köyler bulunmaktadır. Neredeyse her evin duvarında çatışmalara ait mermi izleri, şehir merkezlerinde ise kamuya ait binalarda ciddi bombalama hasarları hala görülebilmektedir. Mevcut demiryolu hattının savaş sebebiyle kullanılamaz hale gelmesi sebebiyle demiryolu ulaşımı çok kısıtlı alanda yapılabilmektedir.
Irak hükümeti bakanları, demiryolları bürokratları, askeri heyetler ile sık sık bir araya gelen Türk hükümeti yetkilileri projeye gerekli olan tüm teknik ve yönetim desteğini sunacaklarını belirttiler. Ayrıca Türkiye-Irak sınırında mevcutta tehdit oluşturan PKK varlığının yanı sıra Irak içlerinde hala zaman zaman etkisini gösteren DAEŞ tehditlerini yok etmek amacıyla Irak Ordusu’nun da desteği ile Türk Ordusu’nun bahar aylarında koridoru güvene almak için büyük bir kara operasyonu başlatacağı bildirilmiştir.
Projenin ilanından sonra İran Cumhuriyeti de projenin bir ayağının ülkelerine bağlanması talebinde bulundu.
2024 yılı içerisinde tasarımı tamamlanıp inşaat işleri başlaması planlanan Kalkınma Yolu Projesinin birkaç sene içerisinde tamamlanması planlanmaktadır.
