2018 yılının çeşitli sebeplerle bir hayli olumsuz geçmesinin yanı sıra, müteahhitlerden kaynaklı problemlerin var olması da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın harekete geçmesine neden oldu. Yapılan son düzenlemelerle birlikte inşaat sektörü alanında yapılan projelerinin köklü bir şekilde değişeceği belirtilirken özellikle her müteahhidin her türlü inşaatı yapabilmesi engellendi. Yeni getirilen düzenlemeler sonucunda herkesin aynı işleri yapmasının zorlaşmasının yanında sınıflara ayrılma durumu da olacak.
Bilindiği gibi müteahhitlik belgesi alımının zorunlu olduğu 2012 yılında çeşitli düzenlemeler gerçekleşmişti. Buna göre herkesin inşaat projesi başlatması engellenirken çeşitli şartların aranması da söz konusuydu. Bunun sonucunda 2012 yılından beri faaliyet izni alan tüm müteahhitler yaptıkları işlerle birlikte kayıt altına alındı. Resmî Gazete’de yayınlanan yeni düzenlemeyle birlikte ise var olan kayıtlı tüm müteahhitler artık sınıflara ayrılmış oldu.
Müteahhitler Sınıflara Ayrıldı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen yeni düzenlemeler neticesinde özel sektör projelerini gerçekleştiren yapı müteahhitleri artık gruplara ayrılmış oldu. Yetki belgesine sahip tüm gerçek ve tüzel kurumlar için bu durum geçerli olurken 9 sınıfta gruplama işlemleri yapıldı. Kayıt alma ve sınıflandırma yapılmasında ise var olan projelerin yüklenilme durumları belirleyici oldu. Ekonomik, mesleki ve teknik yeterliliklerin var olup olmamasına göre işlemler gerçekleşirken bazı yeterliliklerin olma koşulu da söz konusu.
Düzenlemelerde ise son 3 yılda var olan mali göstergeler baz alındı. Buna göre bilanço oranlarına bakılarak firmanın mali durumu incelendi ve Özkaynak oranı-borç oranı göstergeleriyle sınıflandırma gerçekleştirildi. Mesleki yeterlilik olarak ifade edilen durum şartında ise son 15 yıl içinde yapılan projeler esas kabul edildi. Benzer iş deneyimlerinin sunulmasının yanı sıra, firmanın sahip olduğu belgeli usta çalıştırması ve teknik personel istihdamları da sınıflandırmada belirleyici oldu.
Sınıflandırmalara Göre Yeterlilik
9 sınıf arasında D grubu belge alımı için firmanın mutlaka 15 bin metrekare iş deneyimine sahip olma koşulu aranacak. Bununla birlikte daha düşük sınıflardaki firmaların 30 bin metrekare büyüklüğündeki projeleri tek bir iş bazında yapabilmesine izin verilmeyecek. Hiçbir şekilde müteahhitlik deneyimi olmayan firmalar ise H grubu belgeyle işler yapabilecek. Deneyim sahibi olunmasıyla sınıf atlama durumu mümkün olacak. Ancak yeni başlayan müteahhitler için tek bir işte maksimum bin metrekarelik bir sınırlandırma söz konusu olacak.
Firmaların ortaklık kurmaları halinde ise grup atlama imkanları olacak. Ayrıca 3 yılda bir kez olmak üzere gerçekleştirilecek incelemelerde firmaların yeterliliklerin kontrol edilecek. Projelerde sorun olmaması halinde üst sınıflara atlama durumu olacağı gibi firmaların sınıf düşme durumları da ihtimal dahilinde bulunacak.
