İmar Barışı ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılan yapıların kayıt altına alınması için getirilmiş bir yasadır. İmar Barışını iki aşamada değerlendirmek gerekir. İlk aşama Yapı Kayıt Belgesi aşaması ikinci aşama ise Tapu aşamasıdır. Bu yazıda ise Yapı Kayıt Belgesi aşamasını anlatacağım.
- İmar Barışından faydalanabilmek için öncelikle yapımızın 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış olması gerekir. 2018 yılı içinde yapılan kaçak yapılaşmalar bu aftan faydalanamamaktadır. Ancak 2018 yılı içinde yapılan Başvurular parsel sahibinin veya hisse sahibinin beyanı doğrultusunda e-Devlet üzerinden yapılır.
- Burada bilinmesi gereken önemli hususlardan biride yapının depreme dayanıklılığı ve yapının fen ve sanat norm ve standartlarına aykırılığından doğrudan yapı maliki sorumludur. Yani deprem aşamasında yapıda meydana gelebilecek herhangi bir hasarda yapı maliki direkt sorumludur.
- İlgili yönetmelikte “Her yapı için sadece bir Yapı Kayıt Belgesi düzenlenir” denilmektedir. Ancak buradaki yönetmelikte ucu açık bırakılmış. Sadece ruhsatsız ve iskansız yapılarda tek bir Yapı Kayıt Belgesi düzenlenir. Örnek verecek olursak 5 katlı bir binada ilk 3 katın iskanı mevcuttur. Bu durumda 4. ve 5. katta bulunan yapı maliklerinin parselde hissesi bulunması durumunda bağımsız bölüm olarak başvurarak Yapı Kayıt Belgesi oluşturabilirler. Verdiğimiz örnekte yönetmeliğin aksine bu yapıda iki ayrı Yapı Kayıt Belgesi oluşmuş olur.
- Yukarıdaki maddede belirtildiği üzere Ruhsatsız veya İskanı (Yapı Kullanma Belgesi) bulunmayan yapılarda kesinlikle Yapının tamamı için başvurulması gerekmektedir. Bu hussusta ruhsatı bulunsa dahi iskanı bulunmadığı taktirde yapının tamamı için başvuru yapılır. Bu hususta maalesef bir çok hata ile karşılaşmış durumdayım.
- İskanı bulunan yapılarda varolan bir aykırılıktan ötürü başvurulması durumunda Bağımsız Bölüm için başvuru yapılır.
- Yapı Kayıt Belgesi düzenlenen yapılarda ait olduğu abone gurubu dikkate alınarak geçici olarak su doğalgaz ve elektrik hizmetinden faydalanabilir.
- Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili olarak daha önce 3194 sayılı imar kanununun 32. ve 42. maddelerine istinaden yapılan işlemler kişinin doğru beyanı doğrultusunda iptal edilebilir. Bu 32. ve 42. maddeler yıkım kararları ve para cezaları oluyor. Ancak yönetmelikte tahsil edilmeyen idari para cezaları denilmektedir. Yani bu ceza için para tahsil edildiyse ödenen parayı geri iade olarak isteyemezsiniz.
- Önemli bir husus daha bulunmaktadır. Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmesi safhasında e-Devlet sistemi üzerinden veya kurum ve kuruluşlara yapılan müracaatta yalan ve yanlış beyanda bulunanlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” başlıklı 206. maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulur. Ancak bu süreçte bakanlık bir çok hata ile karşılaşmıştır. Bunun üzerine bakanlık yetkilileri düzeltme butonu açarak yanlış beyanda bulunanlar için düzeltme fırsatı tanımıştır.
Son olarak İmar Barışı ile ilgili kafalarda yinede bir çok soru bulunmaktadır.
Bu sorularınızı Alo 181 ‘i arayarak veya bağlı olduğunuz ilin Çevre ve Şehircilik bakanlığı ile direk muhattap olarak sorabilirsiniz.
Ben belediyede çalışan bir inşaat mühendisi olarak sıkça sorulan soruları ve sıkça yapılan hataları bu yazımda dile getirdim. Yapı Kayıt Belgelerini incelediğimde sıkça karşılaştığım hatalar bunlar. Bir mühendis olarak üzerime düşen görevlerden biri sizleri bilgilerimle aydınlatmaktır. Tüm bu yazılanlar daha çok yönetmelikte belirtilen maddeleri kapsıyor. Kendi fikirlerimi de akabinde açıklamış bulunmaktayım.Tüm bu düşüncelerim yoruma açıktır. Sözlerimi Hz. Alinin ‘’ Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum ‘’ sözüyle bitirmek istiyorum. İlimi bir deniz olarak kabul edersek bizim bildiğimiz içinden sadece bir kaşık sudur. İlim ve bilgilerin çoğalması dileğiyle. İmar Barışımız vatana millete ülkemize hayırlı uğurlu olsun.
Yazan : Şiyar AKYÜREK
