Hobi bahçesi, profesyonel bir amaç gütmeyen tamamen hobi için olup insanların doğaya olan özlemini gidermesi için yapılan küçük yapıtlardır. Hobi bahçeleri bazı yerlerde organik bahçe olarak da bilinmektedir. Kendinize ait bir alanda organik tarım yapabileceğiniz hobi bahçenizde sebze ve meyve yetiştiricisi olabilirsiniz.
İlk olarak Amerika’da ortaya çıkan ve 1980’li yıllarda da ülkemizde görülmeye başladı. I. Dünya Savaşı boyunca insanları bahçelerinde yiyeceklerini üretmeye teşvik ettiği bu bahçeler savaş boyunca insanların morallerini yüksek tutmak, için bir nevi rahatlama bahçeleri olarak kuruldu.
Peşinden 19. yüzyılın ortasında Alman Doktor Daniel Schreber’in çocuklara oyun alanı oluşturmak için yaptığı projeyle Almanya’da “Schrebergarten” olarak devam etti. Bugün Almanya’da yaklaşık 1 milyon 400 binden fazla bahçe olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca burada Federal Küçük Bahçe Yasası ile ülke genelinde 19 hobi bahçeciliği federasyonu bulunuyor. Ülkemizde “Hobi Bahçeleri” ile ilgili, tarım arazilerinin bir takım aracılar tarafından bölünüp satılmasının önüne geçilmesi için TBMM tarafından düzenleme 2020 yılında bir düzenleme yapıldı.
Hobi Bahçesi İle İlgili Yasal Mevzuat
Planlı ve Plansız Alanlar İmar Yönetmeliklerine göre izin verilen sınırların dışına yapım aşamasında kesinlikle çıkılamaz. Bunula birlikte tarım için yayınlanan “Torba Yasa” olarak adlandırılan 7255 Sayılı Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun 4 Kasım 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kabul edilen 7255 Sayılı bu Yasa ile 2005 yılında çıkarılan ve daha sonra bir kaç değiştirilen 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Yasası’nda hobi bahçeleri veya başka amaçlarla tarım arazilerinin amaç dışı kullanımına yönelik yaptırımlarda önemli düzenlemeler yapıldı. Hapis cezasına kadar da önemli cezalar getirilmiş oldu.
İlgili yasayı hobi bahçeleri özelinde değerlendirecek olursak kısaca düzenlemeyi aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
Yasa Özeti
- İmar planlarında tarımsal niteliği korunacak alan olarak ayrılan yerler ile kamu yararı kararı alınarak tarım dışı amaçla kullanım izni verilen yerler, yeniden izin alınmaksızın bu amaç dışında kullanılamayacak ve planlanamayacak.
- Tarımsal amaçlı arazi kullanımlarında, tarımsal amaçlı arazi kullanım plân ve projelerine uyulması zorunlu olacak. Bu plân veya projelere aykırı hareket edilmesi halinde yani tarım arazisine hobi bahçesi kurulması durumunda valilikçe resen tespit yaptırılarak sorumlulara; 1000 Türk Lirası’ndan az olmamak kaydıyla bozulan arazinin her metrekaresi için 10 Türk Lirası idarî para cezası uygulanacak.
- Projeye uygunluk sağlanması için azami 2 ay süre verilecek. Hobi bahçesi büyük ova koruma alanlarında ise bu cezalar iki katı olarak uygulanacak.
- Bu sürenin sonunda aykırı kullanımların devam etmesi durumunda; valilikçe faaliyet durdurulacak ve belirtilen idarî para cezası üç katı olarak uygulanacak.
- İzinsiz bütün yapılar, masrafları Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından karşılanmak kaydıyla, bir ay içinde belediyeler veya il özel idareleri tarafından yıkılacak. Arazi yeniden tarımsal üretime uygun hale getirilecek. Arazinin tarımsal üretime uygun hale getirilmesi için yıkım ve temizleme masrafları sorumlulardan bakanlıkça genel hükümlere göre tahsil edilecek.
- Hakkında yıkım kararı alınmış olmasına rağmen bir ay içinde belediye veya il özel idarelerince yıkılmayan yapılar, yıkım masrafları Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından karşılanmak üzere bakanlıkça yıkılabilir veya yıktırılabilir. Yıkım masrafları %100 fazlası ile ilgili belediye veya İl Özel İdaresi’nden tahsil edilecek. Bu şekilde tahsil edilememesi halinde belediyelerin veya il özel idarelerinin Hazine veya İller Bankası ödeneklerinden kesilecek.
- Toprak koruma projelerinin hazırlatılmaması, yetersizliği veya zamanında gerekli tadilatların yapılmaması sonucu arazi tahribatı veya toprak kayıpları olması halinde meydana gelecek zararlardan; proje hazırlanmasına gerek olmadığına karar verenler, proje hazırlanmış ise projeyi hazırlayan ve onaylayanlar sorumlu tutulacak.
- Tarım arazilerini, tescili mümkün olmayan fiili hisseler oluşturarak arazinin hisselere tekabül ettiği kabul edilen kısımlarının zilyetliğini, bir özel hukuk tüzel kişisinin faaliyeti kapsamında bu tüzel kişiyle üyelik veya ortaklık ilişkisi kurarak devretmek veya bu işlere aracılık etmek suretiyle arazinin bütünlüğünün bozulmasına ve amacı dışında kullanılmasına sebebiyet verenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 100 günden 1000 güne kadar adli para cezası verilecek. Ayrıca bu tüzel kişi hakkında 50 bin Türk Lirası’ndan 250 bin Türk Lirası’na kadar idarî para cezası verilecek. Tarım arazisinin bütünlüğünün sağlanması ve tarımsal üretime uygun duruma getirilmesi halinde, bu fıkra uyarınca kamu davası açılmayacak, açılmış olan kamu davası düşecek, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkacak.
Diğer yazılarıma buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.