Foseptik kelime kökeni olarak Fransızcadan fosse septique yani “lağım çukuru” deyiminden almaktadır.
Foseptik Çukuru Nedir?
Yerleşim alanlarında altyapısı tam olarak işleyemeyen bölgelerde çukurlar açılarak şehrin kanalizasyon atıkları bu çukura aktarılmaktadır. Açılan çukurlara foseptik çukuru denir.
Genellikle kırsal, şehirden uzak bölgelerde uygulanır. Foseptik çukurlarına yerine ve yapımına göre değişkenlik gösterebilir. Yerleşim ve altyapı sorunu olmayan bölgelerde kanalizasyonlarla çözüme ulaşılır.
Foseptik sistemi türleri
- Çürütme Tipi Foseptikler (Çok Gözlü Septik Tanklar): Katı madde kaçışı elek yardımıyla önlenir ve suyun ayrıştırılması sağlanır. Atık pis suyun bir gözden diğer bir göze aktarımı sağlanır. Bu tip foseptiklerde suyun sızdırılabilir yerlerde yapılmasına dikkat edilir.
- İki Katlı Septik Çukurlar (İmhoff Tankı): Bu sistemde üst kattaki katıların çökertilerek bir alt katta çürütme deposuna gönderilmesi sağlanır. Çökertme işlemi sırasında katı atık maddelerin arıtılması sağlanamadığı için sağlıksız bir durum oluşturur. Bu nedenle çukurun temizliği vidanjör ile sağlanır.
Foseptik çukuru yapımında dikkat edilmesi gerekenler
- Çukurun içindeki atık su yeraltı sularına karışmamalıdır.
- Yapımında gerekli ve uygun malzemelerin kullanımına dikkat edilmelidir.
- Çukurun uygun derinlikte olduğuna dikkat edilmelidir.
Foseptik çukuru yapımında birden fazla yöntem kullanılabilir. Uygun derinlikte çukur belirlenen iş makinesi yardımıyla kazılır. Kazılan çukura yine uygun ölçülerde duvar örülerek kireç ile kaplanır ya da hazır daire beton kalıplar kullanılarak da işlem kolaylaştırılabilir. Çukurun temizliği ise vidanjörler aracılığı ile yapılır. Vidanjör foseptik kuyularında biriktirilen insanı atıkları çekmek için yada şehirlerde oluşan lağım tıkanıklarını açmak için kullanılan araçlara denir. Foseptik çukurlarında diğer önemli etkenlerden birisi de kapağın hem çevre güvenliği açısından hem de çukurun atık kokusunu yalıtması bakımından uygun bir şekilde kapatıldığından emin olmamızdır. Belirtmeliyiz ki sistemin temel amacı bakteri yayılımını kolaylaştıran hastalıklarla sağlık sorunlarını önlemek, çevre ve su kaynakları kirliliğinin önüne geçmektir.
