Endüstriyel yapıların mimarisi, prefabrik, çelik konstrüksiyonlu, konvansiyonel olan veya karma olarak sınıflandırılan yapı branşlarının tümünü kapsar. Bu yapılar santraller, fabrikalar ve işletmeler için endüstriyel amaca uygun tasarlanmış, birçok insanın bir arada çalıştığı ve üretim yaparak ülke ekonomisine katma değer sağlayan önemli sanayi kuruluşlarıdır. Endüstriyel yapılarda üretimden, idari kısma birçok katmanın bir arada bulunduğu bu yapılarda işletmenin ihtiyaçlarına yönelik bir mimari bütünlük büyük önem taşımaktadır. Gelin bu yapıların inşası için dikkat edilmesi gereken mimari gereksinimleri inceleyelim.
Endüstriyel Yapıların Mimarisi
- İhtiyaca Yönelik Olmalıdır
Öncelikle fabrika yapılarında kat yüksekliği konusu çok önemlidir. Fabrikada kullanılan makinelerin boyutu yükseklik konusunda belirleyici rol oynamaktadır. Örneğin; tekstil fabrikaları daha alçak inşa edilirken, kağıt fabrikaları kullanılan makine boyutları itibariyle daha yüksek yapılmalıdır. Depolama konusu da fabrika yüksekliğinde önemli bir unsurdur. Alt katta üretilen mallar, üst katlarda depolanır. Burada 9,5-10 m’lik raflar ve paletler yer alacağı için yine yüksek şekilde inşa edilmelidir.
- İdari Kısım Planlanmalı
Fabrika mimarisinde idari kısım planlanması özen isteyen birimlerden biridir. Devlet tarafından belirlenen standartlar çerçevesinde, çalışan sayısına göre ofisler belirlenmelidir. Ayrıca yangın merdivenleri, yangın söndürme sistemleri bulundurulması zorunlu olduğu için proje aşamasında plana dahil edilmelidir.
- İş Akışı Şemasına Göre Plan Çıkarılmalı
Proje aşamasında, fabrikanın ne iş yaptığı ve işin işleyişi planın ana hatlarını belirliyor. Genelde imalat katı olarak bodrumlar kullanılırken, depolama ve sevkiyat bölümleri üst katta konumlanıyor. Bu yüzden araç giriş-çıkış kapıları, yanaşma-yükleme rampaları ve yükleme kapıları bu işleyişe göre yerini bulup planlanıyor.
- Trend Yenilenebilir Enerji ve Güneş Panelleri
Özellikle son dönemlerdeki fabrika projelerimizde en çok gelen taleplerden biri de güneş panelleri yapılması. Elektrik tüketimi oldukça yüksek olan fabrikalarda,enerjinin bir kısmının güneşten sağlamak istenmesi adına bu talepleri alıyoruz. Yapıyı projelendirirken de tasarımı güneş panellerine göre yapıyoruz.
- Çalışanlar İçin Sosyalleşme Alanları
Fabrika çalışanlarının ortak kullanım alanları fabrika mimarilerinde önemli yer tutuyor. Yemekhane, duş, soyunma odaları ve bilardo, masa tenisi gibi oyun alanları da plana dahil edilmelidir. Ayrıca sigara içen çalışanlar için fabrika dışında bir sigara alanı da yapılmalıdır. Bu yapılar çalışanların evlerinden sonra ikinci en çok vakit geçirdikleri yer olduğu için sosyal kullanım alanları özenle tasarlanmalıdır.
- Büyüme ve Genişleme Alanları Bırakılmalı
Sıfırdan bir fabrika binası inşa ediliyorsa muhakkak gelecekte büyüme öngörülerek tasarlanmalıdır. Firma büyüyüp işleri arttığında, talebi karşılayamadığı zaman ek binalara ihtiyaç duyabiliyor.
