İspanyadan Meksikaya, Avusturalyadan, İngiltere ve Türkiyeye, Dünyanın en güzel 10 mimari yapısı ve bu yapılarla ilgili bilinmeyenleri Sanal Şantiye takipçileri için derledim.
Başlayalım;
İçindekiler
1- Sagrada Familia – Barcelona, İspanya
Yazıma mimarisine hayran olduğum bir mimari eser (yapı) ile başlamak istiyorum. La Sagrada Familia, Avrupa’nın en alışılmışın dışında dini yapı olan bu mimari yapı İspanyol mimar Antoni Gaudi tarafından tasarlanan yapının inşasına 1882’de başlanmıştı. Gaudi’nin ölümüyle yalnızca dörtte biri tamamlanmıştı. 1936 yılındaki İspanya iç savaşında yok olma tehlikesi atlattı.
İsa’nın doğumuna referans veren birçok detayı içermekte ve aynı zamanda toplamda 18 kulesi olması planlanan yapının bu kuleleri Hz. İsa, Hz.Meryem, 12 havari ve dört İncil’in yazarını temsil edecektir. Passion Facade ise ilk cephedeki dekoratif yoğunluğa karşılık oldukça sade bir tasarıma sahip olmasıyla İsa’nın tutkusuna, çarmıha gerilişinde çektiği acıya atıfta bulunmasıyla dikkat çekmektedir. En büyük ve etkili cephe olan Glory Facade ise İsa’nın kutsal görkemine ve insanlığın Tanrı’ya yükselişine referans veren öğelerle dolu bu cephenin 2026’da bitmesi bekleniyor. Tamamlandığında en yüksek kulesinin uzunluğu 170 metre olacak ve Avrupa’nın en yüksek dini yapısı olacak.
2-Metropolitana Katedrali – Mexico City, Meksika
Metropolitana, Amerika kıtasındaki en büyük ve en eski katedral ile güç ve otoritenin simgesi haline gelmiş, tarihi Aztek bölgesinde kurulan yapının inşasına 1573 yılında başlanmış ve bitimi 240 yıl sürmesiyle dikkat çekmektedir. 1962 yılında büyük bit yangının etkisiyle Katedral’de saklanan birçok tarihi yazıt da yok olmuştur. 1990 yıllarında ise eğilen saat kulesinin yıkılmasını önlemek için, Temeli sağlamlaştırma kararı alınmıştır ve temel altına kazılan kanallara beton enjekte edilerek temeli sağlamlaştırarak, kulelerin de düzeltilmesini sağlanmıştır.
3-Sidney Opera Binası – Sidney, Avustralya
Avustralya’nın başkenti olan Sidney’in 10 yılda tamamlanabilen sembol binası Sidney Opera Binası, mimarı Danimarkalı Jørn Oberg Utzon’a 2003 Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazandırmıştır. Sidney Opera Binası’nın 1963’te açılması beklenirken 1973’te açılabildi. İnşaat sürecinde yaşanan zorlukların yanında maliyet hesaplamalarında 7 milyon dolara tamamlanması beklenirken, 102 milyon dolara tamamlanmıştır. Tamamlanması geciken mimari eseri tamamlamak için tam olarak 100 bin işçinin çalışmıştır.
4- Radcliffe Camera – Oxford, İngiltere
Radcliffe Camera’nın dairesel kubbesi ve gövdesiyle dikkatleri üzerine çeken bir mimariye sahiptir. İngilitire’nin Oxford şehrinde Oxford Üniversitesi için kütüphane olarak James Gibbs tarafından neo-klasik tarzda olan yapı 1602 yılında inşa edilmiştir. 26 İngiliz Başbakan, 50 Nobel sahibini, Oscar Wilde gibi dahileri yetiştiren kütüphane için İngiltere’nin en etkileyici binalarından biri dersek yanılmayız.
5-Parthenon Tapınağı – Atina, Yunanistan
Parthenon, M.Ö. 5. Yüzyılda Atina da bulunan mimari yapının tasarımı Kallikrates ve Iktinos ‘a atfedilmektedir. Atina’nın koruyucu tanrıçası Athena adına yapılmıştır. Parthenon, Athena rahibelerini tanımlamak için kullanıldığını biliyor muydunuz? Yunan Mitolojisinde Athena bakiredir ve Athena Parthenon ismiyle de anılmaktadır. İnşasında gizemli teknikler kullanıldığı restorasyon sırasında ortaya çıkmıştır.
Etkileyici optik illüzyon yöntemlerle yapının yakından daha görkemli görünmesi sağlanmıştır. Dikkatimi çeken özelliği ise; Taşların yerine yerleştirilmesindeki titizlik milimetrenin onda biri kadar, örnekle bir saç teli kalınlığı kadardır.
6- Mehrangarh Kalesi – Jodhpur, Hindistan
Mehrangarh Kalesi 1459’da Jodha of Mandore tarafından inşa edilmiştir. Jodhpur her mevsim güneşli olması ‘’Güneş Şehri‘’ lakabını ve evlerinin maviye boyanmasından dolayı ‘’Mavi Şehir‘’ isimleriyle anılmalarını sağlamıştır. Kale için anlatılan bir rivayet ise kalenin içindeki anıtla ilgili bir zamanlar Kral Rao Jodha, ihtişamlı bir kale yaptırmak istiyormuş ki hiç kimse fethedemesin istemiş. Jodhpur’daki bu tepeyi bulmuş ve yapılmasına karar vermiş.
Yalnız bir sorun varmış, bu tepenin üstünde yaşayan bir ermiş Chidiyawale isimli bir Baba yaşıyormuş. Evinden olduğu için sinirlenmiş ve krallığa beddua etmiş, kıtlık gelsin diye. Kral bu bedduadan korkmuş, bedduanın ancak bir kurban verilirse hafifleyeceğini söylemiş ermiş baba. Rajaram Meghwal isminde bir savaşçı ailesine bakılması şartıyla kurban olmayı kabul etmiş ve bu tepeye canlı canlı gömülmüş ve kale içindeki anıtı savaşçıya atfetmişler.
7-Angkor Wat – Siem Reap, Kamboçya
Ormanın derinliklerine gizlenmiş bu şehir, Dünyanın en büyük tapınak şehri olması ve Angkor Medeniyetinin izlerini taşıyan, mistik ve esrarengiz tapınaklar 1992 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki yerini almıştır. Elliden fazla tapınağın içerisinde bulunduran bu şehrin en çok bilineni Angkor Wat’tır. 12. Yüzyılda Suryavarman tarafından, Hindu Tanrısı Vishnu (Vişnu) adına Angkor Wat inşa edilmiştir. Cephesinin bölgedeki diğer tapınaklardan farklı olarak Batı yönüne bakması gün batımının aksine gün doğumunda da büyüleyecek bir yapıt olmasıyla dikkatleri üzerine çekmektedir.
8-Krak des Chevaliers – Humus, Suriye
Şövalyeler Kalesi anlamına gelen Krak des Chevaliers Suriye’de bulunan, askeri mimariye göre tasarlanmış dünyanın en eski haçlı kalelerinden biri olma özelliğine sahip bu kalenin aynı zamanda inanılmaz bir manzaraya sahiptir.12.Yüzyılda ise kale Haçlılar tarafından ele geçirildi. Kutsal topraklardaki en yenilmez kale haline geldi. Öyle ki, surlarının kalınlığı 30 metreye ulaşmıştı.
2006 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir. Chevaliers (Şövalye Kalesi) de saldırılara maruz kalan bir diğer kültürel mirastır. Mart 2013’te Suriye Hava Kuvvetleri’nin düzenlediği operasyonlar sonucu kalenin kemerleri yıkılma noktasına gelirken, Latince yazıtları ağır hasara uğramıştır.
2018 yıllarında arkeologlar tarafından yapılan bir açıklamaya göre ise; Kalenin içinde çamaşırhane ya da şarap mahzeni olduğu düşünülen Memlükler zamanında kapatılmış bir oda keşfedilmiş.
9-Colosseum – Roma, İtalya
Colosseum’un inşasına İmparator Vespasian’ın başladığı amfitiyatro, sekiz yıl sonra Titus döneminde tamalanıp, açılmıştır. İnanışa göre bu ünlü yapı adını İmparator Nero’nun Colossus Neronis adı verilen 30 m yüksekliğindeki devasa heykelinden alır. Colosseum, 55.000 izleyicinin giriş yapabileceği 80 girişe sahiptir fakat günümüzde güvenlik sebebiyle birçok griş kapatılmış durumdadır.
Tiyatro amacı ile kullanıldığı zamanlarda bu izleyiciler yerlerine sınıf farklarına göre oturtuluyorlardı. 188 metre uzunluğu, 156 metre genişliği ile devasa bir yapı olan Colosseum, sadece tiyatro oyunları için değil, hayvan dövüşleri, idamlar ve gladyatör mücadeleleri için de kullanılmıştır. Bir rivayete göre ise; gerçekleştirilen idamlarda ve yapılan kavgalar sonucunda 50.000 civarı köle ve bir milyona yakın hayvanın hayatını kaybetmiştir.
10-Ayasofya Cami – İstanbul, Türkiye
Ve kapanışı ülkemizden örnekle yapmak istediğim için son sırada Türkiye yer alıyor. Yüzlerce yıllık tarihine onlarca hikaye ve efsane sığdıran Ayasofya Müzesi’nden bahsedelim. İlk olarak 532 senesinde yapımına başlanan günümüz Ayasofya’sı, dönemin Bizans İmparatoru tarafından yaptırıldı. 537 senesinde biten yapı, Bizans mimarisine sahip bir patrik Katedraliyken 1453 yılında İstanbul’un fethinin ardından Ayasofya Camii olarak hizmet verdi.1935 senesinde Müze olarak ziyarete açıldı. 86 yıl boyunca müze olarak hizmet verirken, 24 Temmuz 2020 tarihinde ise Ayasofya Kebir Cami Şerifi ismiyle kılınan cuma namazıyla ibadete açıldı. İstanbul’un gezilecek yerleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu tarihi değer, mimari açıdan da oldukça etkileyici ve görkemli bir yapıya sahip. Doğu Roma İmparatorluğu’nun İstanbul’da yaptığı en büyük kilise olan Ayasofya, tarih boyunca birkaç kez aynı noktada yeniden inşa edilmiştir. Bu sebeple günümüzde ki hali Üçüncü Ayasofya olarak da anılır. Ayasofya Müzesi’nin taşıyıcı sistemi, kubbe geçişi, mozaikleri ve süslemeleri yapının dünya mimarlık tarihinde önemli bir yer edinmesini sağlamaktadır. Ayasofya’nın mimari özellikleri ve süslemeleri öyle dikkat çekici ki adına yazılmış pek çok yazı bulunuyor.
Henüz gitmeyenleriniz var ise dünya tarihinde önemli bir yer edinen ve ülkemizde bulunan bu mimariye yapıya ilk fırsatlarında gitmelerini tavsiye ederim.
Dünya Mimarlar Günümüzü de bu anlamlı yazı eşliğinde kutlarım.
Nice güzel mimari eserlerde buluşmak dileğiyle…
Sizlerin beğendiğiniz, ilginç bulduğu yapılar neler? Yorum alanında paylaşabilirsiniz!
KAYNAKÇA 1- https://tr.wikipedia.org/wiki/ 2- arkeolojikhaber.com 3- http://www.yapi.com.tr/haberler/ 4- Resimler; https://www.google.com.tr/imghp?hl=tr