Bugünlerde sosyal medyada ve günlük hayatımızda her yerde konuşulan bir konu dolar. Ülke olarak hemen hemen her sektörde dışa bağımlı olduğumuzdan dolayı dövizdeki kurun en ufak değişimiyle piyasa iyi veya kötü anlamda etkilenebiliyor. İnşaat sektörü de bu değişimden en çok payını alan sektörlerden bir tanesi. Ülkenin ekonomik durumu, iç işlerindeki karışıklığı, terör olayları, siyasi anlaşmazlıklar derken yabancı yatırımcılar ülkeden elini ayağını çekerken yerli yatırımcılar da ülkeden çıkıyorlar. Yatırımlar döviz üzerinden yapıldığından iç piyasadaki dolar ihtiyacı karşılanmadığında döviz değer kazanıyor ve fiyatı artıyor.
Üretim sıkıntısı ve ithalat-ihracat dengesinin sağlanamaması da dolar artışının ülke ekonomimizi darmadağın edebilmesine olanak sağlıyor. İnşaat maliyetlerinin neredeyse %80 i döviz endeksli. Böyle olunca ne oluyor? Basit bir dille mesela demir ve çimento gibi temel inşaat ihtiyaçlarımızı kendimiz karşılayamıyoruz. Yani dışa bağımlıyız ve doların en ufak artışı bu malzemelerin fiyatını arttırıyor. Demir alamayan müteahhit inşaata devam edemiyor. İnşaata devam edemeyen müteahhit iş yapamadığı her gün zarara giriyor. Zarara giren müteahhit işçilerinin ücretlerini ödemekte sıkıntıya giriyor ve projenin sahibinden çalışanına herkes kriz yaşamış oluyor.
Dolar Artışı Konut Fiyatlarını Etkiler mi?
Peki dolar artarsa konut fiyatlarına ne oluyor? Maliyeti artan konut doğal olarak daha pahalı fiyatlara satılıyor. Aynı zamanda konut kredisi faizlerinin de %2,20’yi zorladığı bugünlerde konut almak tam anlamıyla hayal oluyor. Dolar artışının inşaat sektöründeki yıkıcı etkisini azaltmak için tapu harcı indirimi, konut kredisi faiz indirimi ve yabancı yatırımcıyı teşvik etmek gibi çözümler düşünülebilir. Ancak uzun vadede doların düşmemesi halinde inşaat sektörü bu krizden derin yaralar almadan çıkamayacaktır.
Duruma bir de geleceğin inşaat mühendisi olarak mühendisler açısından bakmak istiyorum. Günümüzde tecrübeye sahip ortalama bir inşaat mühendisinin aylık maaşını 5,000 lira olarak düşünelim. Bugünkü şartlarda 1 dolar 6 ile 7 TL arasında değişiyor. Yani bir inşaat mühendisinin aylık maaşı yaklaşık olarak 725 dolar yapıyor. 725 dolar bugünün şartlarında Amerika’da bir garsonun haftalık kazancından daha az kalıyor. Durum bu olduğunda Türkiye’de mühendis olarak parlak bir geleceği hayal etmek de zorlaşıyor. Umuyorum ki ülke olarak bu krizi en yakın zamanda daha büyük zararlar görmeden atlatır, bir gün geleceğe umutla bakabildiğimiz bir Türkiye’ye uyanırız.