Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), 2023 yılının ilk yarısına ilişkin İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayımladı. Raporda, deprem sonrası yeniden inşa çalışmalarının sektör üzerindeki etkileri vurgulandı. Özellikle İstanbul gibi deprem riski yüksek illerde kentsel dönüşüm talebinde artış olduğu belirtildi. Ancak, afet odaklı kentsel dönüşüm süreci ve konut üretimi için zorluklar olduğu ifade edildi. Raporda ayrıca, sektörde konut dışı faaliyetlerde bir büyüme olmadığı da belirtildi.
Deprem, Sektörde Hızlanmaya Yol Açtı
TMB’nin raporuna göre, inşaat sektörü Türkiye ekonomisi genelinde 200’den fazla alt sektöre talep ve istihdam sağlayarak önemli bir rol oynamakta. Raporda, deprem bölgesinde başlayan yeniden inşa sürecinin sektörde hızlanmaya yol açtığı ve konut dışı faaliyetlerde ise büyüme olmadığı ifade edildi.
Maliyetler Geçiş Yıllara Kıyasla Daha Fazla Zorluyor
Raporda, inşaat sektöründeki ivmenin deprem sonrası yeniden inşa çalışmalarıyla birlikte yılın ilk çeyreğinde son 20 çeyreğin en hızlı artışını kaydettiği ve milli gelirden %5,4 pay aldığı belirtildi. Ancak, raporda bu artışın geçmiş yılların gerisinde kaldığına dikkat çekildi. Ayrıca, İstanbul gibi deprem riski yüksek şehirlerde kentsel dönüşüm talebinin arttığı ancak maliyet yükü ve finansmana erişim zorlukları nedeniyle beklentilerin sınırlı olduğu ifade edildi.
Raporda, inşaat sektöründe beklenmedik şekilde artan girdi maliyetleri ve ödenek yetersizliği ile hakediş ödemelerinde yaşanan gecikmelerin sektörü olumsuz etkilediği belirtildi. Ayrıca, konut talebindeki kredilere erişim sınırlamaları ve mevduat faizlerindeki yükselişin yatırım amaçlı alımlar üzerinde baskı yarattığı ifade edildi.
Rusya – Ukrayna Savaşı Yurt Dışı Projelerini Olumsuz Etkiledi
Raporda, Türk inşaat sektörünün yurt dışında 7,5 milyar dolarlık 110 proje üstlendiği ve uluslararası projeler portföyünün toplamda 480,5 milyar dolar olduğu da belirtildi. Rusya-Ukrayna savaşının yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde kayıplara neden olduğu, ancak Suudi Arabistan’da hayata geçirilecek projelerle kaybın telafi edilmeye çalışıldığı ifade edildi.
Sonuç olarak, Türkiye Müteahhitler Birliği’nin raporuna göre, inşaat sektörü deprem sonrası yeniden inşa çalışmalarının etkisiyle ivme kazanmış olsa da sektörde bazı zorluklar ve riskler devam etmektedir. Konut dışı faaliyetlerde büyüme olmaması ve finansmana erişim sorunları sektörün önündeki önemli engeller arasında yer almaktadır.
