Betonarme binalarda betonun homojenliği, binanın homojenliği için önemlidir. Bu yüzden beton santralde karıştırılır, beton nakil araçlarinda karıştırılarak döküleceği yere taşınır. Proje çok iyi bile dizayn edilmiş olsa, homojen olmayan bir beton dökülmesi her şeyi berbat eder, ölümcül sebepler doğurur.
Kalıbı hazır, donatısı hazır bir imalata beton döküldükten birkaç saat sonra deprem olursa, yani henüz prizini almamış, sertleşmemiş beton aşamasında deprem gerçekleşirse kalıp içerisindeki likit beton çalkalanır ve iri malzeme, ince malzeme ayrışır. Segregasyon oluşur. Bu durum betonun homojenliğini bozar.
Zaten bir sürü varsayımlara göre modellenen/hesaplanan yapıda ciddi bir sorun ortaya çıkarır. Dökülen betonun farklı noktalarında farklı granülometriler oluşur. Dökülen beton sertleşmeden deprem olursa o beton kullanılamaz, kalıptan çıkarılması ve artçı depremlerde geçtikten sonra yeniden beton dökülmesi gerekir. Artçı depremler devam ederken dökülen betonda da işlem aynıdır. Artçı depremler devam ederken beton dökülmez.
Deprem sonrası sertleşmeyen beton kalıptan çıkarılırken donatıya zarar verilir. Dolayısıyla donatının da kaldırılıp yeniden döşenmesi gerekir. Depremden sonra beton halâ likit kıvamdaysa, sertleşmemişe, yani deprem hareketinde çalkalanma kapasitesine sahipse, prizini almamışsa o beton kullanılamaz. Hava şartları, katkı maddeleri, beton sınıfları deprem ve yapı ivmesine göre değişmesine rağmen, beton dökümünden 24 saat sonraya kadar bir deprem söz konusu ise beton sökülür, donatı değiştirilir.
Ahmet CELIKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKISEHIR
05454019515