Bu gün 3 Haziran Dünya Bisiklet Günü, bisiklet ile ulaşım günümüzde bir çok ülkenin ve şehrin ulaşım çözümlerinde kullandığı yöntem olarak öne çıkıyor. Bisiklet, binicisi tarafından itme gücü sağlanan iki tekerlekli ve kanıtları tartışmalı olmayan ilk taşıttır, Alman Baron Karl von Drais de Sauerbrun tarafından icat edilmiştir. Drais, 1817 yılında aracı 14 km boyunca bir bisiklet kullandı ve bu bisiklet 1818 yılında Paris’te sergiledi.
O günlerden bu günlere dünya üzerinde bir çok yeni ulaşım aracı icat edildi. Aslına bakılırsa bisiklet bunların ana bileşenlerinin başında gelen bir icat olarak ön plana çıkıyor. 19. yüzyılda petrol türevi yakıtların kullanımı ile kullanılan araçların yaygınlaşması, insan gücü ile hareket eden bisikletin bir nebze olsa gerilemesine sebebiyet verdi. Günümüzde gün geçtikçe artan maliyetler ve oluşan yoğun trafik için en önemli çözüm odağı olarak bisiklet ön plana çıkmaktadır.
Dünya’da Bisiklet ile Ulaşım Verileri
Dünyada bir çok ülke ve kentin en önemli ulaşım araçları artık bisikletlerdir. Hepimizin bildiği üzere Hollanda’da ulaşımın büyük bir kısmı bisikletler ile sağlanıyor. Hollanda Bisikletçiler Birliği tarafından açıklanan istatistiklere göre, dünya genelinde bulunan 1 milyar bisikletin yüzde 2,3’ü Hollanda’da bulunuyor. Ülkede kişi başına ise ortalama 1,3 bisiklet düşüyor. Verilerden de anlaşılacağı gibi Hollanda’da her bireyin bir bisikleti bulunuyor. Tabi ki bisiklet ile ulaşım konusunda Hollanda’nın jeolojik bakımdan düz ve elverişli olmasının da bu noktada büyük bir etkisi bulunuyor. Yine daha önce gezme fırsatı bulduğum Fransa’nın başkenti Paris’te de geçtiğimiz yıllarda trafiğe karşı çözüm olarak ortaya çıkan bisiklet kullanımın teşviki çok işe yaramış görünüyor. Paris’te trafik yoğun saatlerde İstanbul’dan da daha feci haller almaktaydı. En yakın örneği de geçtiğimiz günlerdeki Şampiyonlar Ligi Finali’nin trafik bahanesi ile yarım saat geç başlatılması olarak görülmüştür. Beklenenin dışında bir araç yoğunluğunun oluşması hala Paris’te trafiği tıkayabilmektedir. Yine Dünya’nın ünlü başkentlerinden Londra’da da gün geçtikçe çoğalan bir bisiklet kullanımı mevcuttur.
Hollanda’da, 23 milyon bisiklet bulunuyor. Kişi başına düşen bisiklet sayısı 1,3 olan dünya lideri Hollanda’yı kişi başına düşen ortalama bisiklet sayısında 0,8 ile Danimarka takip ediyor. Bu iki ülkeyi 0,6 ile Japonya, 0,5 ile Belçika, 0,4 ile Çin ve 0,3 ile ABD takip ediyor. Bisikletin kullanımı hem ekonomik hem de kişisel fizyolojik yapı ve sağlık açısından oldukça büyük önem taşıyor. Trafikte oluşturduğu rahatlığı ise bir çok büyükşehirin teşvik ve denemeleri sonucunda görebiliyoruz.
Türkiye’de Bisiklet Kullanımı
Türkiye’de ise istatistiklere göre yaklaşık 40 milyon bisiklet bulunuyor. Bununla birlikte Türkiye’de günlük düzenli bisiklet kullananların sayısı ise 2,5 milyon civarında. Araştırmalara göre, Türkiye’de 20 yaş altındakiler için bisiklet kullanım oranı yüzde 14, 20-34 yaş arasındakiler için yaklaşık yüzde 38 olarak kaydedildi. Günlük kullanımın oldukça az olması bisiklet kültürümüzün sadece bir hobi olarak görülmesinden kaynaklanıyor.
Bisikletin Kullanımının Faydaları
Her şeyden önce sağlık için bisiklet kullanımı oldukça faydalıdır. Düzenli bisiklet sürmenin sağlığa faydaları, artmış kardiyovasküler zindelik, artan kas gücü ve esneklik, geliştirilmiş eklem hareketliliği, azalmış stres seviyesi, vücut duruşu ve koordinasyon, vücut yağ seviyesinin azalması ve hatta anksiyete ve depresyon karşı da faydası bulunmaktadır.
Türkiye’nin Avrupa’da en obez ülke olduğunu düşünürsek, bisiklet kullanımın yada kullanmamanın da bunda büyük etkisi olduğunu düşünebiliriz.
Bisiklet kullanımının fosil yakıt tüketimini azaltması bu konunun ayrıca öne çıkan konularından. Bu noktada bir çok araştırma yapılmaktadır. Kısacası bir ulaşım aracı olarak bisiklet kullanımı hem kişisel sağlık hem de toplum sağlığı açısından bir çok fayda ile ön plana çıkmaktadır.
Dünya Bisiklet Gününüz Kutlu Olsun.