İki kolonun birbirine çok yakın olması durumunda her iki kolon için tek pabuç yapılarak oluşturulan temel tipine kombine temel (birleşik temel) adı verilir. Eksenel kuvveti yüksek olan kolon tarafında pabuç daha geniş yapılarak zeminde oluşan gerilme dağılımının pabuç altında her yerde eşit olması sağlanır.
Kombine temel için iki durum söz konusudur.
- Çıkma boylarından birinin sınırlandırılmış olmasıdır. Bu sınırlandırma kenar kolonların komşu parsel veya yol ile sınırlandırılmış olmasıdır.
- Çıkma boylarının ikisinin de serbest olmasıdır. Bu durumda statikçe çıkma boyları arttırılarak veya eksiltilerek çok sayıda çözüm üretilebilir.
Bazı durumlarda, dış kolon arsa sınırına çok yakın olduğunda, temeli o yönde çok kısa yapmak dolayısıyla kolona göre simetrik olmayan bir temel oluşturmak gerekebilir. İki kolon birbirine yakın ve yüklerinin büyük olduğu durumlarda bu iki kolonun temelleri de çakışabilir. Bu gibi durumlarda, sürekli temelin yapılamadığı durumlarda iki kolon birleştirilerek birleşik temel yapılması daha sağlıklı bir çözüm olacaktır.
(Doğangün, 2002)
Birleşik Temel (Kombine Temel) Donatı Esasları
Birleşik temeldeki donatı kuralları iki kısımdan oluşur.
- Temel kirişi
- Pabuç veya plak
- Kirişler için donatı kuralları üst yapı kirişleri ile aynıdır. Temel kirişinin en kesitteki etriye kol sayısı (sw), kollar arası mesafe 40 cm’yi geçmemesi esasına göre belirlenir.
- Etriye kol sayısı 3 ile 4 veya daha fazla olabilir.
- Kirişlerin basınç bölgelerinde çekme donatısının en az 1/3 ü kadar donatı bulundurulmalıdır.
- Papuçların donatı kuralları tekil temel papuçları ile aynıdır. Yani donatı oranı 0,002’den az,donatı aralığı da 25 cm’den fazla olmamalıdır.
Enine doğrultuda kolonların altında birer kiriş varmış gibi hesap yapılarak donatı bulunur. Gizli kirişin genişliği kolonun o yönündeki boyutuna her bir yönde temel kalınlığı eklenerek bulunur. Birleşik temeller bağ kirişleri ile de oluşturulabilirler. Temeller genelde geniş olduğundan çok kollu etriye tercih edilmelidir.
(Doğangün, 2002)
Kaynaklar / References
-
Betonarme Ders Sunumları, Ahmet TOPÇU
-
Betonarme Yapıların Hesap Ve Tasarımı, Adem DOĞANGÜN