Hakediş Nedir?
Hakedişin mantığı işi yapan yüklenicinin/taşeronun hangi iş için ne kadar alacağı olduğunu gösteren bir belgedir. Bu belgeye göre fatura kesilir ve ödeme yapılır. Hakedişler idare tarafından yükleniciye veya iş veren tarafından taşerona hazırlanabilir. İş veren- Taşeron arasında düzenlenen hakedişler genelde iki nüshadır. tarafların her biri için birer tanedir. İdareye hazırlanan hakedişler ise idarenin isteğine göre genelde 3 ile 6 tane arasındadır. İdareye hazırlanan hakedişlerde kontrol teşkilatının ve firmanın imzası, kaşesi yer alır.
Hakediş ne zaman düzenlenir?
Hakedişler genelde her ay düzenlenir. Örneğin ocak ayında yapılan imalatın hakedişi ocak sonunda veya şubat başında hazırlanır.
Bir Hakedişte Karşılaşılabilecek Terimler ve Anlamları
İlan/İlan Tutanağı: Yüklenici çalışanlarının alacağı kalmadığını gösteren belgedir. Genelde çalışan temsilcisi, yüklenici temsilcisi ve kontrol teşkilatı tarafından imzalanır.
Kesin Hesap Kesintisi: Genelde hakedişin kapağında ve ödeme cetvellerinde yer alır. kesin hakediş dışında yani son hakediş dışında tüm hakedişlerde yüzde 5 oranında kesilen tutardır. İşin geçici kabulü yapıldıktan sonra idare tarafından yükleniciye ayrı bir hakediş ile veya yüklenici tarafından verilen bir dilekçe ardından iade edilir.
Stopaj: Stopaj kesintisi yüzde 5 oranında kesilir. Yıllara yaygın olan yapım ve onarım işlerinde kesilir. Gelir/Kurumlar vergisi olarak da hakedişlerde yer alabilir.
Hakediş İcmali: İş kapsamında bulunan pozların ve bu pozların karşılığı gelen tutarların yer aldığı cetveldir.
Metraj İcmali (Yeşil Defter): İmalatın toplam miktarını, önceki hakedişte yapılan imalat miktarını ve bu hakedişte yapılan imalatı gösteren sayfadır.
Keşif İlerleme: İhalenin ilk keşfine ait bilgileri (birim fiyat, miktar, tutar), hakedişin toplam imalatını, keşif artış/azalışını gösteren sütunlardan oluşur.
Fiyat Farkı: Sözleşmesinde fiyat farkı olan işlerde fiyat farkının nasıl hesaplandığını, katsayılarını ve formülü içeren sayfadır. Her ay için ayrı ayrı hesap yapılır. Fiyat farkı katsayıları her ayın 3. günü açıklanır.
Fiyat Farkı Teminat Kesintisi: Fiyat farkı uygulanan işlerde kapak ve hakediş özet sayfalarında yer alır. İlgili hakedişte fiyat farkı için bir teminat mektubu alınmamışsa bu tutar hakedişten kesilebilir. Bu tutar diğer kesin teminatlarda olduğu gibi ana tutarın yüzde 6’sı kadardır.
KDV Tevkifatı: Kapak ve özet sayfalarında yer alır. Hakediş tutarının yüzde 20’si kadar KDV uygulanır. KDV tutarının belli bir oranı kadar da KDV tevkifatı kesilir. Bu oran yapım işlerinde 4/10’dur.
Hakediş Metraj Tablosu: Anahtar teslim olmayan işlerde her poz için hakediş metraj tablosu konulur. Yapılan imalatın aylara göre ne kadar yapıldığını gösterir. Genelde hakedişin sonunda yer alır.
İşin bitirilmesinin ardından geçici kabulü yapılması için idareden talepte bulunulur. Geçici kabulün yapılması için kontrol teşkilatı kurulur ve yerinde inceleme yapılarak geçici kabul tutanağı düzenlenir. Geçici kabulün yapılmasından sonra sözleşmede belirtilen süre sonra (genelde 1 yıl) kesin kabulü yapılır. İşe başlamadan önce idare tarafından istenen teminatın geçici kabul ile yüzde 50’si kesin kabul ile kalan yüzde 50’si serbest bırakılır. Bunun haricinde garanti süresi olan işler olabilir. Bunu ayrı bir yazımızda inceleyeceğiz.