Binalarda Isı ve Ses Yalıtımı
Yalıtım, herhangi bir yalıtım malzemesi kullanılarak, ortamdan dışarı olan enerji akışının indirgenmesidir. Yalıtım malzemelerinin (yalıtkan) çeşitli tipleri vardır:
- Isı akışını indirgemek için, ısıl (termal) yalıtkanlar,
- Elektrik akışını önlemek için, elektrik yalıtkanlar,
- Ses dalgalarını indirgemek için, akustik yalıtkanlar,
Yalıtım Neden Yapılır?
Çoğu ülkede, ısıtma ve soğutma işi için oldukça büyük miktarda enerji yani para harcanmaktadır. Evler ve binalar verimli ve doğru bir şekilde yalıtıldığında:
- Enerji verimi artacak ve parasal olarak tasarruf sağlanacaktır.
- Yalıtımın korunması için, ekstra bir güç ve maliyete gerek yoktur, kalıcıdır ve genelde bakım gerektirmez.
- Konforu arttırır. Bina boyunca, sıcaklık dağılımı daha homojen olur.
- Yalıtım, dışardan gelen gürültüyü emdiği için, ses yalıtımı da sağlar.
- Genel bir kazanç olarak da, yalıtım sayesinde ısınma amacı ile yakılan yakıttan çevreye zararlı olan atık gaz geçişi azalmış olur.
Eğer bina kötü yalıtılmış ve kötü havalandırılıyorsa şu işaretler görülür:
- Kış aylarında, taban altı ve tavan aralarında çiğlenme ve donmuş yüzeyler oluşur.
- Yaz aylarında, tavan arası son derece sıcak ve bunaltıcı olur.
Yalıtımın mutlaka tüm bina ihtiyacı gözönünde bulundurularak yapılması gereklidir. Sadece yaşam mekanlarının yalıtımı, tavan ve taban yalıtımı olmadan doğru yalıtım şekli değildir. Bina ısısının sürekliliğini koruyabilmek için mutlaka ısı kaybı olan tüm alanların saptanması ve yalıtımda göz önünde bulundurulması gereklidir.
Binalarda Kullanılan Isı Yalıtım Malzemeleri Ve Standartları
- Seramik yünü, TS EN 13161
- Cam yünü, TS EN 13162
- Taş yünü, TS EN 13162
- Genleştirilmiş (Expanded) Polistiren (EPS), TS EN 13163
- Ekstrüzyonla Üretilen (Ekstrüde) Polistiren (XPS), TS EN 13164
- Poliüretan (PUR), TS EN 13165
- Fenol Köpüğü, TS EN 13166
- Cam Köpüğü, TS EN 13167
- Mantolama, TS EN 13167
- Çift Cam, TS EN 13168
- Ahşap Lifli Levhalar, TS EN 13169
- Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13170
- Genleştirilmiş Mantar(ICB) TS EN 13171
- Asbest
Tesisatlarda Kullanılan Isı Yalıtım Malzemeleri Ve Standartları
- Camyünü, prEN 14303
- Taşyünü, prEN 14303
- Elastomerik Kauçuk (FEF) prEN 14304
- Cam Köpüğü (CG) prEN 14305
- Kalsiyum Silikat (CS) prEN 14306
- Ekstrüde Polistiren (XPS) prEN 14307
- Poliüretan (PUR / PIR) prEN 14308
- Ekspande Polistiren (EPS), prEN 14309
- Polietilen Köpük (PEF), prEN 14314
- Fenolik Köpük prEN 14315
Önemli Bir Ses Yalıtım Malzemesi: Alçıpan
Duvar veya asma tavan yapımında kullanılmak üzere alçıdan imal edilmiş iki tarafı kâğıt kaplı olan levha, genel adıyla kartonlu alçı levha. Alçıpan(R) bir marka adı olmakla beraber gündelik dilde “kartonlu alçı levha” karşılığı olarak kullanılır.
Hafif, yangına dayanıklı, ses yalıtkanlığı iyi bir malzeme olan alçı levha, istenilen biçimi alabilirliği, kolay ve çabuk uygulanabilirliği gibi nedenler ile inşaat ve dekorasyon işlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Alçıpan, bitişik dairelerin ortak duvarlarında kullanılır. İyi bir ses yalıtım malzemesidir.
Alçıpan Kullanım Yerleri
Alçı levhalar Kimyasal bileşimi CaSO4.1/2 H2O olan alçının iki dayanıklı karton levha arasına dökülerek dondurulması sureti ile üretilir. Üretilen levha kalınlıkları uygulama yerine göre 6-18 mm arasındadır. Farklı kalınlıktaki bu levhalar, 120 ya da 125 cm eninde ve isteğe göre 200 – 450 cm gibi uzunluklarda üretilirler. Alçı levhaların kısa kenarları uygulama yerine göre; küt, pahlı, yarım yuvarlak ya da pahlı yarım yuvarlak biçimde olabilir.
6 mm kalınlıktaki alçı levhalar kolay bükülebilir olmaları sayesinde dekoratif elemanların yapılmasında, 7.5 ve 9.5 mm kalınlıktakiler görece hafif olmaları nedeni ile asma tavanlarda, daha kalın olanları ise bölme duvarları yapımı ve diğer özel uygulamalarda kullanılırlar.
Islak mekanlarda kullanılan kimyasal katkılar ile suya dayanıklılığı arttırılmış, yangın dayanımı gerektiren yerlerde kullanılan yangına dayanıklı, alçı içine eklenen lifler ile fiziksel dayanımı arttırılmış olan özel tipte alçı levhalar da üretilmekte ve kullanılmaktadır.