BIM teknolojisi, inşaat birimlerinin ve mal sahibinin inşaat proje tasarımını sezgisel ve etkili bir şekilde anlamasına, tasarım alanındaki çatışmaları kontrol etmesine, tamamlayıcı yapı analizi ve ışık analizi çalışmalarına yardımcı olabilen 3 boyutlu ifadesini etkili bir biçimde gerçekleştirir. BIM sistemi bina enerji tüketimini ölçmek için simüle etmek farklı dizaynlarda enerji tüketimini en aza indirmek için kullanılır[1].
BIM inşaat endüstrisi için geleceği en parlak gelişmelerden biridir. Bu sistem tamamlandığında, bilgisayar ortamında oluşturulmuş model, kesinleşmiş geometri ve gerekli bilgileri inşaat, üretim ve yapım aşamalarını destekler. Şu not edilmelidir ki BIM sistemi geometri, mekânsal ilişkiler, jeolojik bilgiler, metraj, maliyet tahmini, ambar yönetimi ve proje zamanlamalarını karakterize eder [2].
Mimarlar BIM metodunu görsel tasarım olarak kullanırlar. Fakat, bu metoda göre inşaat projelerinin birçok aşama ve bilgisini içerir. Ayrıca BIM sistemi projenin tüm bilgilerini içeren entegrasyon platformu olarak kullanılmaktadır [1]. Bu bilgiler aşağıda 4 kısa başlık altında bahsedilmiştir.
Şekil 1: BIM sisteminin detaylı gösterimi [3]
BIM Sistemi ile Proje Yönetimi [1]
-
Başlangıç Proje Yönetimi
Erken dönemde yapılan proje planlaması, araştırma, bilgi toplanması, detaylı bilgilerin sıralanması, bilimsel analiz ve gösterimini doğru yönde ve temiz bir amaca sahip olması olarak yardımcı olur. Bu ön planlama aşamasında enerji tüketimini minimum düzeye çekmek için BIM sisteminden Bina Enerji Tüketim hesabını çeşitli kombinasyonları kolayca uygulayarak çıkarabiliriz. Böylelikle projeden en yüksek düzeyde verimi almış oluruz.
-
İhale Yönetimi
BIM sistemi sayesinde, projenin tam olarak nasıl sonlanacağını bilerek ihaleye açılır. Bir projeden beklenen her türlü iş veya işlem detaylı olarak sistem içerisinde mevcut olur.
-
Sözleşme Yönetimi
BIM sözleşme yönetimi, standart sözleşme formlarını, sözleşme dokümanlarını ve malzeme yönetimini destekler ve proje boyunca bunun takip edilmesini kolaylaştırır.
-
Zaman Kontrolü ve Yönetimi
Bina yapımı aşamasında, zaman kontrolü ve yönetimi, BIM modelinin verilerini entegre edebilir. 4D model kullanılarak, programdaki önemli noktalar kolayca anlaşılabilir. Bu modelle proje ile gerçek zamanlı proje yönetimi ayarlanabilir.
Bu boşluklar BIM sisteminin içerisinde de çeşitli Level of Development denilen gelişmişlik seviyeleriyle çözümlenmektedir. LOD inşaat endüstrisindeki, inşaat aktörlerinin, çeşitli aşamalarındaki 3 boyutlu modellerin güvenilirliğinin yanı sıra yüksek düzeyde içerik netliği ile belirleyip ifade etmelerini sağlamak üzere BIM için uygulanmaya başlandı. [2]
Toplamda 5 adet LOD bulunmaktadır. Bunlar [4]:
- LOD100: Konsept seviyesidir. Bu modelin elemanları sembol olarak görülür ve ön dizayn olarak kullanılır.
- LOD200: Bu model LOD100’e en, boy ve genişlik eklenmiş halidir. Genel olarak 3 boyutlu bir sistem olarak adlandırılır.
- LOD300: Bir ürünün dokümantasyonu ile birlikte verilir. Bunlara ek olarak zamanlama da içerir ve önceki LOD seviyelerinden daha kesin ve net bilgiler içerir.
- LOD400: EK olarak kuruluma kadar detaylı bilgileri gösterir.
- LOD500: Bir bina hakkında her bilgiyi içerir ve As-Built model olarak kullanılır.
Figür 2’de daha detaylı olarak bu anlatılanları açıklamaktadır.
Figür 2: Gelişmişlik seviyelerinin (LOD) gösterimi [4]
Sonuç olarak bu sistemle beraber, inşaat projelerindeki boşluk sorunu etkili bir şekilde çözülebilir. Hızlı ve daha etkili sonuçlar için en etkili sistemdir. Proje zamanını yüzde 7 azaltır. Daha iyi dizayn yapılmasını sağlar. Yaşam boyu maliyeti ve çevresel bilgiler kontrol edilir. Maliyet analizi tutarsızlığı en fazla yüzde 3 olur. Çakışma testleriyle birlikte sözleşmenin %10’una kadar tasarruf sağlanır [2].
Tüm bunların yanısıra, uygulanabilirliği bazı zorluklar içermektedir. Şuanda BIM sistemin nasıl uygulanabileceği konusunda fikir birliği yoktur. Bunun uygulaması veya kullanımıyla alakalı bir yönerge veya belge yoktur[2].
Referanslar
[1] Wang, G. B., Zheng, X. F., & He, J. B. (2012). A Distributed BIM-Based Engineering Project Management Information System Design and Analysis of Advantage. Applied Mechanics and Materials, 174-177, 2759–2762. doi:10.4028/www.scientific.net/amm.174-177.2759
[2] Azhar,S., Naadem, A., Johnny, N.,Y., Building Information Modeling (BIM): A New Paradigm for Visual Interactive Modeling and Simulation for Construction Projects, First International Conference on Construction in Developing Countries (ICCIDC–I) “Advancing and Integrating Construction Education, Research & Practice” August 4-5, 2008, Karachi, Pakistan
[3] https://www.bimteknoloji.com/fikir/bim-nedir-insaat-sektorune-faydalari/
[4] Latiffi, A. A., Brahim, J., Mohd, S., & Fathi, M. S. (2015). Building Information Modeling (BIM): Exploring Level of Development (LOD) in Construction Projects. Applied Mechanics and Materials, 773-774, 933–937. doi:10.4028/www.scientific.net/amm.773-774.933
