Bu yazımda sulama barajında yapmakta olduğumuz sondaj ve enjeksiyon işleri ile ilgili uygulama bilgilerini paylaşacağım.
İşin teorik kısmını detaylı incelemek için DSİ Teknik Şartnamesi’ne göz atabilirsiniz. Genel olarak şartnamemiz benziyor.
Enjeksiyon yapacağımız bir sondaj kuyusu için adım adım işleyişi anlatarak konuyu toparlayalım.
Adım Adım Enjeksiyon Aşamaları
- Projede belirlenmiş olan sondaj noktası, harita ekibi tarafından sahaya işaretlenir.
- Temel sondaj makinesi ile projede belirtilen 76 mm (3 “) çaptaki sondaj kuyuları eritmeli sondaj yöntemiyle aşağıdaki makine ve ekipmanlar kullanılarak tamamlanır. Delgi esnasında temiz su kullanılır, kimyasal katkı kullanılmaz. Delgi tamamlandıktan sonra kuyuya temiz su gelene kadar yıkama yapılır.
- Daha sonra kuyu tabanından kuyu ağzına doğru her 5 metrede bir enjeksiyon yapmak üzere sistem hazırlanır. Paker denilen su ile şişen fotoğraftaki cihaz enjeksiyon üst kademesine indirilir ve basınç ile şişirilip kuyu cidarını tutması sağlanır. Bu uygulamaya yükselen kademe enjeksiyon adı verilir.
- Proje şartlarındaki su-çimento oranları istasyonda hazırlanır ve boru hattı ile kazana ulaştırılır. Kazanda belirli bir süre karıştırıldıktan sonra pompa ile sondaj kuyusuna basınç ve süre dikkate alınarak basılır.
- Bu işlem recorder adı verilen kayıt cihazı tarafından otomatik olarak sürekli kayıt edilir. Böylece dakikada verilen enjeksiyonun miktarı lt/dak, toplam geçen enjeksiyon miktarı lt ve işlem basıncı bar olarak takip edilir. Veriler alınarak bilgisayar ortamında raporlaştırılır.
- Eğer su kaybı veya yıkıntı var ise sorunlu bölgede alçalan kademe adı verilen kuyuyu düzeltme amaçlı geçici enjeksiyon yapılır. Sondaja devam etmek için 17 saat priz alma süresinin geçmesi beklenir. Priz süresinin aşırı uzun olması da delgi esnasında delgi bitinin düşeyden sapmasına neden olacaktır.
- Bu işlemler esnasında kalite kontrol amacıyla çökelme ve özgül ağırlık testleri yapılır. Kalite sürekliliğinin sağlanması önceliklidir.
- Tünel içi çalışmalarda dizel makineler yerine elektrikli makinelerin kullanılması, yeterli aydınlatma ve havalandırmanın sağlanması, tünel temizliği, elektrik ve su hatlarının yüksek güvenlikli olarak monte edilmesi iş ve işçi güvenliği açısından önemlidir.
