Bilindiği üzere Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yapılacak Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak olan 540 yıllık tarihi Artuklu Hamamı, sabahın erken saatlerinde taşınmaya başlandı. Hamam, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin katılımıyla yeni yerleşim yerine ulaştırıldı.
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yapılacak olan Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak olan, ağırlığı bin 500 ton olan Artuklu Hamamı’nın, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’ndaki yeni yerine taşınma işlemi tamamlandı.
Artuklu Hamamı’nın, bugün saat 05.00’te başlayan, 256 tekerlekli “SPMT” aracıyla gerçekleştirilen yaklaşık 3 kilometre uzaklıktaki yeni yerine taşınma işlemi saat 11.40 itibariyle sona erdi.
Tarihi Artuklu Hamamı Taşınıyor
Hamamı’ın taşınmasında kullanılan 256 tekerlekli SPMT yani, Self-propelled modular transporter, kendinden tahrikli modüler taşıyıcı anlamına geliyor. Sadece Hollanda’da bulunan ve taşınma işlemi için Türkiye’ye getirilen çok fonksiyonlu araç her türlü arazi şartına uygun tasarımı ile dikkat çekiyor. Aracın her tekerleği bağımsız hareket edebiliyor ve 360 derece dönebiliyor.
Taşıma töreninde konuşan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, projenin tarihi ve kültürel hassasiyet dolayısıyla uzadığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Yukarı şehir, açık hava müzesi olarak planlanıyor, aşağı şehri ise ya taşınma ya da yerinden korunma şeklinde planlıyoruz. Bugün, taşıdığımız Artuklu Hamamı, bin 500 ton ağırlığında. Hani belgesellerde, mega projeler çıkıyor ya, batıya bakmaya gerek yok. Mega projeler buradadır. Bundan sonra da taşınacak olan eserler olacaktır. Artuklu Hamamı 3 kilometre uzağa, 70 metre yükseğe taşındı. Er Rızık Camisi ve İmam Abdullah Zaviyesi’nin taşınmasına bayramdan sonra başlanacak. Kızlar ve Koç camileri de taşınacak. Yamaç Külliyesi ve Kale Kapısı yerinde korunacak. Görüyorsunuz anlatmaya gerek yok.”
Artuklu Hamamı Hakkında Bilgi
Dicle kıyısında Osmanlı Hamanı veya Mescidi olarak bilinen kalıntının altında, klasik planda tasarlanmış bir Artuklu hamamı ortaya çıkarılmıştır. Güneydoğu köşesinde yapılan sondajda -2.50 metrede zemine ulaşılmış, yapının özgününde muntazam kesme taş malzeme kullanıldığı görülmüştür. Osmanlı döneminde Dicle’nin taşması sonucu yıkılan hamamın yerine yapılan soyunma bölümünü, batıya doğru ılıklık ve sıcaklık bölümlerinin kalıntıları takip etmektedir. Tamamı tuğladan yapılmış külhan ve su deposu bölümleri ise yapının kuzeyine alınmıştır. Köşe mekanları tuğla örgülü, üç kenarında ısının dolaşması için taş destekleri bulunan halvet hücreleri, Osmanlı döneminde daha üst kotta yeniden şekillendirilmiştir. Külhanın kuzelinde alt kısmı taş, üstü tuğla su deposu bölümü bulunmaktadır. Külhanın güneyinde birbirine simetrik çok köşeli düzgün kesma taştan odalar çıkarılmıştır. Bu bölümde cam fanus kalıntılarına ve su künklerine rastlanmıştır. Bazı odaların zemininde kullanılan kare ayaklarla, taşların sıcak havanın dolaşması için karşılıklı olarak yerleştirildiklei anlaşılmıştır. Artuklu Hamamı, Hasankeyf’te plan ve mimari özellikleriyle ortaya çıkarılan tek örnek durumundadır.
Artuklu Hamamı’nın taşınması ile ilgili videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.
Kaynak: AA
