ARAZİ DENEYLERİ İLE GEOTEKNİK TASARIM
Y.Doç.Dr. Devrim ALKAYA PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ
STANDART PENETRASYON DENEYİ ( SPT )
GİRİŞ
• Kohezyonsuz zeminlerden standart ve klasik numunealıcılarla örselenmemiş örnek almak hemen hemen olanaksız olduğu için bu tip zeminlerin mühendislik özellikleri laboratuar deneyleri ile belirlenememekte, bu yüzden bu türzeminlerde SPT gibi arazi deneyleri tercih edilmektedir.
• Bununla birlikte bu deneyin kullanımı o kadar yaygınlaşmıştır ki ilk çıkış felsefesini aşan uygulamalar veabaklar geliştirilmiştir.
• Deney öncelikle kohezyonsuz zeminlerin izafi yoğunluklarını belirlemek için geliştirilmiş olup daha sonraları yumuşak killerde de uygulanmakla birlikte, killi zeminlerin deneyde belirlenen dinamik özelliklerine ilişkin sonuçlar pek güvenilir olmamaktadır.
TANIM
• Standart Penetrasyon Testi (SPT), zeminmukavemet ve yoğunluğunu değerlendirmek ve örselenmiş örnekalmak amacıyla sondaj kuyusu içinde (insitu) yapılan bir dinamik kesme deneyidir.
KONİK PENETRASYON DENEYİ ( CPT )
GİRİŞ
• Sığ temellerdeki kohezyonsuz zeminlere aittaşıma gücü ve oturma miktarının belirlenmesinde genellikle örselenmemiş numune almak mümkün olmadığı için hızlıve ekonomik olan yerinde deney yapmaktır.
• Bu deneylerden biri olan CPT ve ekipmanı ülkemizde de yapı temellerinin projelendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır.
TANIM
• Alüvyon zemin koşullarının hakim olduğu bölgelerde standart çap ve boyutlardaki konik bir uç (penetrometre) sabit bir hızda (20mm/s) sürekli ve statik olarak zemine itilir.
• Bu işlem sırasında uç direnci ve çevre sürtünmesi kaydedilir.
DENEYİN AMACI
• Zemin profilinin tanımlanması
• Zeminlerin jeoteknik parametrelerinin yerinde saptanması
• Temellerin taşıma gücünün belirlenmesi
• Oturma analizi
• Sıvılaşma analizi
• Kazık taşıma gücü hesaplanması
PRESİYOMETRE DENEYİ
Giriş
Kuyu içi yanal yükleme deneylerinden biri olan presiyometre deneyi geniş uygulama alanıyla bir çok geoteknik problemin çözümünde kullanılmaktadır
Devamı: