Akkuyu Nükleer Enerji Santrali (AKKUNPP), ülkemizde çok tartışılan projelerin başında geliyor. Ancak yapımının tamamlanması ile enerji sektörümüzün %5’ine denk gelecek bir miktarda enerji üreterek ekonomik fayda sağlayacak.
Ülkemiz gelişmekte olan bir ülke ve halihazırda enerji ihtiyacının büyük çoğunluğunu yurt dışından karşılamak zorunda kalıyor. Bu da yıl boyunca milyarlarca liranın yurt dışına gitmesi anlamına geliyor. Akkuyu Nükleer Güç Santrali buna bir miktar da olsa dur diyebilecek bir enerji üretim kapasitesine sahip. Gelin şimdi size Akkuyu Nükleer ile ilgili biraz da detay bilgi vereyim.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Akkuyu, ülkemizin ilk nükleer santrali olacak.
- Proje 4 üniteden oluşmakta ve her bir ünitenin gücü 1200 MWe olacak şekilde tasarlanmıştır. Yani tam olarak tamamlandığında 4800 MWe üretebilecektir.
- Akkuyu NGS Projesi’nin teknik referans santrali, Rusya’da bulunan AES-2006 projeli Novovoronejskaya-2 Nükleer Santrali’dir.
- Akkuyu Nükleer Santrali’nin tahmini işletme ömrü 60 yıl olacaktır.
- Akkuyu’da kullanılacak yakıt türü hafif zenginleştirilmiş uranyum dioksittir.
- Santral, deniz kıyısında yer almaktadır ve etraftaki bölgelerden 200 metreye ulaşan dağlarla ayrılır, 4.5 km’lik bir asfalt yolla D400 ‘e bağlanmaktadır.
Türkiye’de 1970’lerin başlarında yapılan fizibilite ve yer araştırmaları sonucunda Akkuyu sahası uygun yer olarak belirlenmiştir. Kararın alınmasında bölgenin deprem riskinin ve nüfus yoğunluğunun düşük olması, en yüksek taşkının 6 metreyi geçmemesi ve arazinin inşaata uygun olması gibi unsurlar göz önüne alınmıştır. Santralin yapımı sırasında 12,6 milyon m³ kazı malzemesinin oluşacağı tahmin edilmekte ve bu malzemenin 4,8 milyonu dolgu malzemesi olarak kullanılacak, 7,8 milyonu da Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından tahsis edilen bir alanda depolanacaktır. Nükleer santrallerin konum olarak yapılandırıldığı noktalar çoğunlukla devletler tarafından saldırıya veya bir doğal afete karşı ön görülen yerlerdir. Akkuyu da bu noktadan stratejik bir konuma sahiptir.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali ‘nin Reaktörü
Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Kalininskaya Nükleer Enerji Santrali’nde çalışan basınçlı su reaktörü VVER-1200 (AES-2006) tasarımının ilk kez Akkuyu için üretilecek ve üçüncü nesli kullanacaktır. Kalininskaya’daki üç reaktörün her biri 1000 MWe gücünde iken Akkuyu’nun dört reaktörünün her biri 1200 MWe olacaktır.
VVER-1200, nötron yavaşlatıcısı ve soğutucu olarak hafif suyun kullanıldığı 3200 MW termal güce sahip dört dolaşım devreli basınçlı su reaktörüdür. Çekirdeğinde 163 adet yakıt demeti bulunur, 18 ayda bir yakıt ikmali yapılır ve yakıtın çevrim süresi dört yıldır. Bununla birlikte bir ünitede çekirdek haricinde dört temel parça daha bulunur: dört yatay buhar jeneratörü, dört reaktör soğutucu pompa ünitesi, dört dolaşım devresi, buhar türbin tesisi. Bunların tamamının üzerinde iki kat koruma katmanı bulunur. İlki çelik astarlı ön gerdirmeli betonarmeden ikincisi de döküm betonarmeden mamuldür.
Reaktörde iki kat koruma seviyesi vardır. İlk katın tabanında 169 ton ağırlığında 5,8 m yüksekliğinde ve 6,1 metre çapında kor tutucu bulunur. Reaktör, tehlike anında elektrik gücü beslemesine ihtiyaç duymayacak biçimde tasarlanmıştır. Güvenliği ayrıca kontrol çubukları, aktif ve pasif acil durum kor soğutma sistemleri, acil durum borik asit enjeksiyon sistemi, buhar üreteci soğutma sistemi ile reaktör kalbi ve yakıt havuzundan acil durum ısı çekişi ile sağlanmaktadır.
Dünyada Nükleer Enerji Santralleri Ne Durumda?
Dünya üzerinde 31 farklı ülkede 450 faal nükleer santral bulunuyor. Akkuyu Nükleer Enerji Santrali dahil olmak üzere 59 santralin inşaatı devam etmektedir. Nükleer santrale sahip olan ülkeler, elektrik enerjisi ihtiyacının önemli bir bölümünü nükleerden temin etmektedir.
En fazla nükleer santrale sahip ülkeler ise, ABD’de 99 adet, Fransa’da 58 adet, Japonya’da 42, Çin’de 39 adet, Rusya’da ise 37 adet bulunmaktadır. Ülkelerin nükleer santrallerden üretilen elektrik oranları ise Fransa’da %71.6, Belçika’da %49.9, İsveç’de %39.5, İsviçre’de %33.4, Güney Kore’de %27 ve ABD’de %20 civarındadır.
Yeni inşa edilen santral projelerinin 18 tanesi Çin’e aittir. Bu inşaatlardan yalnızca 8 tanesi BAE, Belarus, Türkiye ve Bangladeş gibi daha önce nükleer santrale sahip olmayan devletlere ait. Bizim hali hazırda 1 adet yapmaya çalıştığımız nükleer enerji santralinden Birleşik Arap Emirlikleri şu an 4 adet inşa etmektedir. Son olarak Nükleer güç santrallerinden en eski teknolojiye sahip ve patlama tehlikesi bulunan santrallerden biri de Ermenistan’da bulunmaktadır.
