Ahşap Yapılar, maalesef ülkemizde taşıyıcı malzemeleri betonarme ve çelik olan yapılara karşı yeterli ilgiyi görememektedir. Halbuki, hesaplar için gerekli tüm malzeme, iklim ve altyapı olanakları sağlandığında ana taşıyıcı sistemi ahşap olan depreme ve doğa şartlarına dayanıklı ahşap yapılarda inşaat edilebilmektedir.
Dünya üzerinde de Ahşap yapılar üzerinde çalışmalar artarak devam ettiği gibi yeni yönetmelikle (Taslağı 2016 yılında yayınlanan Türk Deprem Yönetmeliği – Bölüm 12) birlikte Ahşap yapıların yeniden ve güçlenerek hayatımıza girmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu konuya Dünya’dan güzel bir örnekle devam edelim.
Kanada’nın ve Dünya’nın sayılı üniversitelerinden Britanya Kolumbiya Üniversitesi Öğrenci Yurdu şu anda Dünya’daki en yüksek Ahşap taşıyıcı sistem ve dış cephe kaplamasına sahip binasıdır. 18 Katlı ahşap bina, 54 metre yükseklikte olup inşaatı planlanandan 4 ay önce bitmiştir…
Binanın detaylarına girecek olursak, atölye ortamında montaj projelerine göre imal edilen ahşap prefabrik elemanların sahaya geldikleri ilk günden itibaren 70 günde tüm binanın montajı tamamlanmıştır. Normal bir inşaata göre (çelik veya betonarme) projenin taşıyıcı bileşenleri %18 daha hızlı bir oranla yani, planlanandan 4 ay önce tamamlanmıştır. İnce işçiliğin devam ettiği yapının Eylül 2017 de 400 öğrenciyi ağırlaması bekleniyor.
Kanada Doğal Kaynaklar Bakanı, Jim CARR söylüyor : ” Türünün ilk örneği olan bu yapı Kanada’nın yaratıcılığının ve yenilikçiliğinin parlayan bir örneği. Ülkemizin (Kanada) Ormancılık Endüstrinin teknoloji ve inovasyon yoluyla yeni fırsatlar bulmaya katılımının bir göstergesidir. İnşaat ve orman endüstrilerimiz için yeni olasılıklar dünyasına açılmasınıda sağlıyor.”
Bu yapıda tabi farklı materyallerde bir arada kullanılmış. Dünya’daki 18 katlı ilk ahşap taşıyıcılı, çelik ve betonarme hibrid projedir. Yapıda 1 adet betonarme sahne ve 2 adet betonarme çekirdek bulunmaktadır. Zeminde kuvvetli yapıştırıcılarla birleştirilmiş ahşap laminelerle ile 17 katlı çapraz lamine ahşap ve kolonlar birlikte desteklenmiştir. Cephe kaplamasınında yüzde yetmişi (%70) ahşap malzemedir…
Kanada’nın bir diğer Orman, Toprak ve Doğal Kaynaklar Bakanı Steve THOMSON söylüyor: ” Ahşap ve diğer materyallerin birlikte kullanıldığı bu yapının montajı ile bunları desteklemek için müthiş bir icat olduğunun canlı kanıtıdır. Ayrıca, bu malzemelerin yeni uygulamalarının da olabileceğini düşünebiliriz. Bunlar, yeni iş olanaklarıda yaratacaktır.”
Projenin yaklaşık maliyeti $51.5 milyon dolar olup bunun $47,07 milyon dolarını UBC tarafından finanse edilmiştir. Türünün ilk örneği olarak bu yapı için ayrıca, Kanada Doğal Kaynakları $2.34 Milyon dolar ile hibrid malzeme geliştirmesi için $1.65 Milyon Dolar ve İki uluslu Ağaç Kereste Konseyi de $467 Bin dolar katkıda bulunmuştur.
Ahşap sürdürülebilir ve kullanılabilir çok yönlü bir yapı malzemesidir. Ayrıca, karbon dioksit tutma kapasitesi diğer malzemelere göre yüksek olduğundan dış Dünya’ya karbon dioksit yayma değeri oldukça düşüktür. UBC’nin hesaplamalarına göre; yapıda ahşap kullanımı sonucu yılda 2432 ton.metre karbon dioksit salınımında düşüş olacaktır ki buda yaklaşık 500 aracın karbondioksit salınıma eşdeğerdir.
Bu binanın ve sahiplerinin hedefi, en yüksek sertifika olan ve Amerikan Yeşil Binalar Konseyi Tarafından oluşturulmuş (USGBC) Altın sınıfı Yeşil Bina Sertifikası almaktır (Leadership in Energy and Environmental Design – LEED GOLD CERTIFICATION). Bunun anlamı, gerekli enerji, yangın ve sismik güvenlik değerlerini sağlaması gerektiğidir.
Britanya Kolombiya Üniversitesi (UBC- Univercity of Biritish Columbia) Vancouver Kampüsünde ayrıca, Mühendislik Bölümü, Sürdürülebilir Araştırma ve Etkileşim Merkezi, Yer Bilimleri Binası ve Biyoenerji Araştırma Tesisi yapılarıda ahşaptır…
Britanya Kolombiya Üniversitesi Başkanı Prof. Santa J. Ono söylüyor: “Ahşap giderek yenilikçi, güvenli ve önemli bir yapı malzemesi olarak kendini göstermektedir. Bu yeni ahşap yapı, UBC’nin sürdürülebilir inşaat konusundaki liderliğini göstermesinin yanında ve öğrencilerimize daha fazla konut imkanı sağlamamız açısından önemli.”
Ono, Hocamızın da dediği gibi, Dünya’da ahşap yapılarda araştırmalar ve gelişmeler devam ediyor. Bunun yanında gelişen teknoloji ve imkanları değerlendirmek açısından sadece ahşap yapılarda kullanımı planlanan gerekli türde ağaçların yetiştirilip, düzenli bir ahşap yapı yapımı sağlanması gerekliliği doğacaktır. Gerekli planlamalar yapılarak ormanlarımızı katletmeden belirli türde ağaçların yetiştirildiği alanlar ve bunların işletmenliği ile yeni iş olanakları ve çalışma alanları kendiliğinden doğacak gibi görünüyor.
Ağaçlarımıza sahip çıkarken, ağaçlarımızın avantajlarını da kullanabilmeliyiz… Bu imkanların sağlanması yönünde de çalışmalara ihtiyaç vardır…
Kaynaklar:
news.ubc.ca/2016/09/15
