Taşıyıcı sistemin amacı yükleri/kuvvetleri güvenli bir şekilde toprağa iletmektir. Ülke standartları ve yönetmeliklerin amacı da budur. Unutulmaması gereken konu standartların/yönetmeliklerin asgari şartları vermesi ve mühendisin mutlaka bu asgari Sartların üzerinde tasarım yapması zorunluluğudur. Standartlar/yönetmelikler tüm özel halleri kapsamaz, aksi takdirde standartlar/yönetmelikler on binlerce, yüzbinlerce belki milyonlarca sayfayı bulabilir. Bu yüzden yönetmeliklerde/ standartlarda boşluklar oluşur ya da oluşmuş gibi gözükür. Bu boşluklardan tasarımcı yararlanır/yararlanabilir ki bu bir hiledir.
Taşıyıcı sistem tasarlarken yapılan en büyük hile asmolen dişli döşeme sistemlerinin kaset döşeme diye yutturulmaya çalışılma hilesidir. Yönetmelik asmolen sistemlerde birtakım kısıtlamalara gittiğinden ve TBDY2018 deki bu paragraf nispeten yoruma açık olduğundan asmolen döşeme sistemleri kaset döşeme olarak adlandırılıp hile yapılmaktadır. Bilinmelidir ki asmolen sadece bir tuğladır. TBDY2018 tuğlayı kısıtlamaz/yasaklamaz, TBDY2018 in dikkat çektiği nokta asmolen döşemeli sistemlerin genel taşıyıcı sistemidir. Bunun içinde yük dağılımındaki belirsizlik, çerçeve kirişlerinin yatık olması dolayısıyla rijitliklerinin nispeten düşük olması gibi unsurlar vardır. Kaset döşeme diye bir terim ne yönetmeliklerde ne standartlarda yer alır. Kaset döşeme denilen sistem sadece büyük betonarme döşemeleri tasarlarken özellikle sehim kontrolü sağlama amaçlı yan yana her iki yönde atılan saplama kirişlerle oluşturulan bir döşemedir. Bu sistemde çerçeve kirişler yatık değildir, bu sistem tavanda kirişler görünmesin diye yapılmaz. Tasarım felsefesi olarak düşünüldüğünde de orada burada kiriş, kolon görünmesin diye bir tasarım felsefesi yoktur. Asmolen döşemeli sistemlerde en büyük sorun çerçeve kirişlerinin yatık olması ve buna bağlı rijitlik eksikliği sebebiyle yapının yatay yüklerde deplasmana bağlı göçmesidir. Yoksa asmolen döşemeli sistemlerde asmolen denilen tuğla binayı yıkmaz.
Sonuç olarak ister tek yönlü olsun ister çift yönlü olsun yatık çerçeve kirişli sistemlerden uzak durmak gerekir. Bu asmolen dolgulu bir sistemde olabilir, dolgusuz bir sistemde olabilir. Sadece çerçeve kirişlerini yatık yapıp salonda kiriş görünmesin diye bildiğiniz asmolen dişli döşeme sistemlerinin adına da kaset döşeme denilmesi hilesinden uzaklaşmak gerekir. Yatık kirişli çerçeve sistemler zararlıdır, binayı yıkar, insanları öldürür.
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR
05454019515
