KESME GERİLMELERİ Mİ , ASAL ÇEKME GERİLMELERİ Mİ
Merhaba… Başlıkta yer alan konu ODTÜ’den PROF DR UĞUR ERSOY hocamızın Betonarme kitabında mevcuttur, kiriş / kolon mesnetlerinde etriye sıklaştırmaları neden yapılır , bu elemanların mesnetlerinde genelde kesme gerilmelerinden dolayı etriye sıklaştırmaları yapıldığı bilinir, ama asıl sebebi şudur , evet mesnetlerde oluşan kesme gerilmeleri mohr çemberine konulup 45 derece döndürülünce karşımıza asal çekme gerilmeleri çıkar, sıklaştırılmış etriyeler bu asal çekme gerilmelerini karşılamak için yapılırlar , aslında benzer bir durum kirişsiz döşemelerde, tekil temellerde ve radyelerde oluşan zımbalama etkisi için de geçerlidir , zımbala etkisinin de asıl sebebi asal çekme gerilmeleridir, zımbalama etkisine karşı koyma noktasında asal çekme gerilmelerini karşılayan değişik donatılandırma türleri mevcuttur, bunlardan en yaygın olanı etriyelerle sarılmış hatıllardır , bunun yanı sıra profil çelikten yapılmış donatılandırma da kullanılmaktadır , asal çekme gerilmelerini karşılayan donatılandırmalar hakkında kitaplarda oldukça geniş bilgiler bulunmaktadır , kesme / asal çekme gerilmelerinin karşılanmasında etriyelerle beraber çirozlarda kullanılmaktadır, yönetmelikte önerilen çiroz şekli tek yönde bir tarafı gönyeli , diğer tarafı kancalı olması durumu herkesçe malumdur , yalnız merhum hocamız Prof Dr Ahmet Topçu Hocamızın ders notlarında bu durumdaki çiroz şekli f12 çaplı çiroz donatılarının altında önerilmemektedir , ya S şeklinde çiroz donatılandırma önerilmektedir , ya da tek yönde iki taraflı kanca yapılması şeklinde önerilmektedir ( bakınız Prof. Dr. Ahmet Topçu Ders Notları / Internette tarama ile bulabilirsiniz ), ayrıca kolon/kiriş birleşim bölgesi olan ve piyasada boğaz olarak tanımlanan bölgedeki kesme / asal çekme gerilmelerini de karşılamak için kolonların etriyeleri boğaz içerisinde devam ettirilmektedir ( bakınız TBDY 2018 ) , yalnız bu işlemi yapmak bazen zor olduğu için boğaz bölgesinde en dıştan etriye sarılıp iç bölgelerdeki etriye kollarının yerine de çirozlar kullanılmaktadır , bu satırların yazarı böyle bir durumda boğazda olması gereken etriye kol sayısının en az 1.5 katı kadar çiroz kolu kullanılması şeklinde olmaktadır ve mümkünse çirozlar S şeklinde olmalıdırlar , elbette bu yazıdaki bilgiler bu konudaki her şeyi içermemekle beraber, bu konudaki değerli görüşleriniz bekleriz.
FATİH TANER VURAL
PROJE VE UYGULAMA DENETÇİSİ İNŞAAT MÜHENDİSİ
ANKARA