4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun 2019 yılında güncellendi ve “havuz sistemi” dediğimiz sisteme geçildiği için bu yazı güncelliğini yitirmiştir.
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4708.pdf
Yıllar süren birikiminizle deprem yönetmeliğine uygun bir şekilde yapılmış bir daire almak istiyorsunuz ama binanın sağlamlığı konusunda şüpheleriniz var.
Normal şartlar altında (25°C, 1atm), en kötü ihtimalle şantiyeyle ilgilenen bir şantiye şefi ve şantiyeyi denetlemekle yükümlü bir yapı denetim şirketi vardır. Ama uygulamada bazı sorunlar var. 1) Şantiye şefi şantiyesiyle ilgilenir derken herkes şöyle düşünüyor: “Adam şantiyenin başında, kontrollerini yapıyor, her şeyi en iyi şekilde yapıyor çünkü kendisi 1.dereceden mesul. Ama pratikte öyle değil. Şantiye şefi olabilecek kişiler (İnşaat müh, Mimar, makine müh, elektrik müh. vs vs) ve daha ilginci 1 kişi aynı anda 5 şantiyenin şantiye şefi olabilir, daha da ilginci o kişi %90 ihtimalle bu 5 şantiyenin yerlerini bile bilmiyordur. Ruhsat alınırken bir imza, iskan alınırken bir imza attı mı tamamdır.Karşılığında da müteahhitten tek sefere mahsus 2-3-5 bin TL aldı mı tamamdır. Yeni mezun mühendisler bu işi ekstra gelir olsun diye yapıyor.
Şantiye şefi öyle olabilir ama yapı denetimin onayından da geçmiyor mu bu inşaatlar diye düşünüyor olabilirsiniz ama orda da şöyle bir sorun var:Yapı denetim şirketi ödemelerini bizzat müteahhitten alıyor ve müteahhit istediği yapı denetim şirketiyle çalışma hakkına sahip. Yani müteahhit olarak yapı denetim şirketini seçerken baştan anlaşıyorum firmayla; Şantiyeme uğrama, uğrarsan da ağzını açma, açarsan da hayra aç 🙂 Yaptığım iş yanlışsa, eksikse vs görmemezlikten gel. E tamam da ya bina yıkılırsa, yapı denetimin sorumluluğu n’olacak? Orası da kimsenin umrunda değil. Firma sahibi 25 yaşında yeni mezun bir mühendis tutar, altına da külüstür bir araba verir, 30-40 tane şantiyeden mesul kılar. Firma sahibi başka bir eleman daha tutar, kişi yeni mezundur ve diplomasını yapı denetim şirketine kiralamıştır. Özetle diyelim ki şantiyede sorunlu bir imalat var. Firma sahibinin bundan zaten haberi yok, şantiyeyi kontrol eden arkadaşın zaten bakması gereken 30-40 şantiyesi var ama diyelim ki bu yanlışlığı gördü yine de bana ne ya, zaten bunun sorumlusu ben değilim der ve diplomasını kiraya verene paslar işi. Onun zaten hiçbir şeyden haberi yok.
Buraya kadar anlattıklarım (25°C, 1atm) için geçerli, sıcaklık 40-45°C’lere çıkınca bu sorunlar pek yaşanmıyor 🙂
Şimdi diyorsunuz ki, e napalım, daire almayalım mı o zaman. Alın tabi ama tanıdık, bildik bir yerden alın. Şantiyenin başında işi bilen birilerinin olduğunu bildiğiniz bir yerden alın. Sabit bir şantiye şefi var mı diye bakın. Müteahhitin işi demirci ustasına verip günlerce uğramadığı şantiyeden almayın. Kullanılan betonun markasına bakın.
Mikail KARACA
İnş. Y. Müh.