Öncelikle şuna değinmek istiyorum; 100’lerce daire sattık ama satın alanların çok çok az bir kısmı elindeki parasına göre bir daire aldı. 300.000TL’si varsa 400.000’lik aldı, 400.000 parası varsa 600.000lik aldı. 1.000.000TL parası varsa 1.500.000TL’lik daire aldı. Arasındaki miktarı kredi çektiler tabii ki. Özetle, insanoğlu doyumsuzdur.
Sıklıkla karşılaştığımız bir durumdan bahsedeyim. Ali amca binaya gelir, daire bakıyordum der, gezer ve beğenir. Sonra eşiyle, kardeşiyle tekrar gelir ve onlar da beğenir. Final round’da gelecek kişi karşı komşusunun kızının kocasının bilmemnesinin bilmemnesi olan bir inşaat mühendisi.
Sonra şöyle bir diyalog başlıyor aramızda;
İnş. Müh : Burda ne beton kullandınız?
Ben: C35
İnş. Müh : Bu kirişin ölçüsü kaç, metreniz var mı?
Ben: O kiriş 35/70 cm
İnş. Müh : Döşeme kalınlığı kaç?
Ben: 15 cm
İnş. Müh : Peki mimari projeye bakabilirmiyim ?
Ben: Tabi, buyrun.
İnş. Müh : Statik projeye de bir bakayım?
Ben: Buyrun onu da.
İnş. Müh : Son olarak henüz iskanı alınmamış?
Ben: Alacağız, 2 aya iskan da çıkmış olur.
Bu konuşmanın sonunda o dıdısının dıdısı mühendis Ali amcaya döner ve “Hiç kaçırmayın alın” der. Ben de düşünürüm: ” Ya arkadaş, ne sordun da ne öğrendin de Ali amcaya al al diyorsun. Tamam alsın, işime gelir de sorduğu sorular saçma.
Zaten kolon, kiriş, döşeme boyutlarını, beton sınıfını sormanın ne alemi var, onların zaten hesabı yapıldı. Hesabı yapılmadan zaten ruhsatın onaylanmıyor. Senin burada bakman gereken ben inşaatımı o projeye uygun yapmış mıyım.
Sorduğu tek mantıklı soru iskan, onu da alacağız deyince bizden iyi müteahhit yok. Ne biliyorsun, belki almayacağım.
Şaka bir yana, iskan uzun bir süreç, bu konuda belediye bizi çok zorluyor ve bina biter bitmez de iskanı alınmıyor. Bina bitmeden daire alırsanız, alacağınız tapu kat irtifaklı tapu olur. İskandan sonra müteahhit kat mülkiyetini de kurunca, daire sahiplerinin kat mülkiyetli tapuları verilir. E nasıl anlayacağız müteahhitin iskan alıp almayacağını? -Güveneceksin, referanslarına bakacaksın.
Eğer bina biteli uzunca bir süre olmuşsa ve müteahhit size hala kat irtifaklı tapu veriyorsa, demek ki binada bir sıkıntı var ve müteahhit iskanı alamamış demektir. Uzak durun.
Tapu müdürlüğüne giderek ipotek, haciz, yıkım kararı vs var mı diye sormak lazım.
Eğer hisseli tapulu bir yer alacaksanız “Hisseli Tapu” yazısını mutlaka inceleyin.
Her şey tamam, 500.000TL’ye anlaştınız ve tapuya gideceksiniz, emlak rayiç bedelini öğrendiniz ve alım-satım harcını az ödemek için satış bedelini düşük (Örn:200.000TL) göstermeyi düşünüyorsunuz. Aman! Yapmayın, etmeyin, 500.000TL verdiniz, 2-3.000TL daha verin. Başınız ağrımasın.
Aidatın tutarını öğrenin, site gibi yerlerde aidatlar bazen ev kirası kadar olabiliyor. (Bazen soruyorum buranın aidatı ne kadar diye, mesela 1000TL diyor, yuh diyorum, niye bu kadar fazla diye soruyorum ve sitenin havuzu var cevabı alıyorum. Vatandaşta böyle bir algı da oluşmuş. Aidatı fazla ama buranın havuzu var. Düşünüyorum, hesaplıyorum:Daire başı 1.000TL aidat alıyorsun. 2-3 ayda havuzu baştan yapacak kadar para toplanır zaten. Bu havuza her ay ne yapıyorlar da aidatı bu kadar etkiliyor? Bilen varsa beni de aydınlatsın.
Bir de binanın çevresindeki koşullar var, bunları tabii ki bütçenize göre ve keyfinize göre seçeceksiniz;
- Hastaneye yakın mı?
- Çocuklar için park vs var mı?
- Otopark sorunu var mı? vs vs.
Gel gelelim son konuya. Dedem derdi ki (şiveli): Adam ne kada bakarsa baksun, daireyi almağa kari karar verur.
Bu gerçekten de böyledir. Bir daireyi adam ne kadar beğenirse beğensin, karısı beğenmiyorsa o iş olmaz. O yüzden bir adam gelip daireyi beğenip, tamam alıyorum, yarın gelip paranızı vereyim dediğinde, adama kibar bir şekilde: ” Sen şimdi acele etme, git eşinle konuş.” diyoruz. Nitekim pratikte de böyle oluyor.
Gelelim kadına: Kadın daireye girer girmez mutfağa gider. Dolapların bütün kapaklarını, çekmeceleri, rafları teker teker açıp kapatır. Davlumbazı çalıştırmaya çalışır. Sonraki durağı banyodur. Banyo dolabına da aynı muameleyi yaptıktan sonra, muslukları açar kapatır. Klozetin sifonunu çeker. Onu son etkileyen şey ise bataryaların ” vitra, arteme, eca vs” olmasıdır.
Müteahhitlerin en büyük oyunlarından biridir, marka ürünler kullanmak. Çünkü dairenin içi zaten boş. Müşteriye teşhir edebileceğin şeyler bataryalar, ankastre set, evye, lavabo ve klozet’ten ibaret. B
Banyodan da çıkınca ayağını parkeye vurur, elini de duvara koyar ve bütün evi kontrol etmiştir. Bir kaş işaretiyle kocasına tamamdır,alıyoruz işaretini verir ve pazarlığa başlarız.
Mikail KARACA
İnş. Y. Müh.
