Petek Kiriş Nedir?
Düzgün yapılı ve yayılı yüklerin taşınması işleminde kullanılması amacıyla, L profilin gövdesi boyunca zikzaklı olarak kesilmesi ile elde edilen iki parçanın bir miktar kaydırıldıktan sonra uç bölgelerinden tekrar birleştirilmesi ile oluşturulan gövdeleri boşluklu kirişler, ‘’Petek Kiriş’’ olarak adlandırılır. Gövde boşlukları altı köşeli ve petek görünümüne sahip oldukları için, bu tür kirişlere petek kiriş adı verilmektedir. Fakat zikzak kesim olarak belirtilse de bu kesim yerine dairesel ya da farklı tarzlarda kesimler de kullanılmaktadır.
Bu kirişler, daha fazla malzeme ve ağırlık eklemeden kirişin derinliğini ve gücünü artırmak amacıyla tasarlanmıştır. Mühendisler, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra çelik kıtlığıyla karşı karşıya kalınca bu kirişlerin imalatının ucuz olduğunu ve muhteşem bir güç-ağırlık oranına sahip olduğunu keşfetmişlerdir.
Sonuç olarak, bu tür kirişler 1950’lerden beri tercih ediliyor ve işçilik maliyetinin malzeme maliyetine oranının düşük olması sebebiyle çelik yapılarda maliyeti düşürüp tasarruf sağlamak amacıyla Avrupa’da yaygın olarak halen kullanılmaktadır.
Petek kirişler, daha uzun kiriş açıklığı oluşturabilme kapasitesine sahip oldukları için çoğunlukla otoparklarda kullanılırdı. Günümüzde her tür döşeme ve çatı yapılarında kirişler kullanılabilmektedirler.
Petek Kirişin Özellikleri
- Temel özellikleri, kirişin ağırlığını arttırmadan derinliğinin arttırılabilmesidir. Hafif olması sebebiyle daha rahat uygulama sağlar.
- Dayanıklı yapısı yük taşıma için oldukça avantajlıdır. Ana yapıya etki eden tüm yüklerin oranını düşürür. İlave çelik olmadan %40 daha fazla moment taşıma kapasitesine sahiptir.
- Kirişin uzunluğu 28 m’ye kadar arttırılabilir, bu da geniş açıklıklı tasarımlar için petek kirişi en uygun seçenek haline getirir.
- Mimari açıdan estetik bir görünümü vardır. Ayrıca iç mekân için aydınlık bir ortam sağlar.
- Kiriş açıklığı daha fazla olduğu için kurulumu hızlı ve kolaydır.
- Betonarme kirişe kıyasla, montaj maliyeti %10 daha azdır.
- Kiriş gövdelerinde bulunan boşluklar boru geçişine rahatça izin verdiği için tesisat işleri kolaylaşır.
- Diğer kiriş türlerine göre daha az bakım gerektirir.
- Düşey eğilme rijitliğini artırırlar.
- Zemin titreşim sorunlarını en aza indirir.
Kaynaklar
- Ironart Turkey
- Yapısor
- The Constructor
