Sık kullanılan inşaat terimleri ile ilgili bir derleme yaparak size sunmak istedim. Yeni mezunlara, şantiyelere ve inşaat sektörüne faydalı olması dileğimle.
NOT: Aradığınız kelimeyi CTRL+F yaparak aratabilir ve böylelikle daha hızlı bulabilirsiniz.
Dökümanın PDF versiyonuna bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
A İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| ABSORBSİYON | Emme, absorbe etme |
| ADERANS | Yapışma, bağlanma |
| AGREGA | Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin adı |
| AKS | İki yapı elemanının, ortasından ortasına alınan ölçü, uzaklık |
| ALİYNMAN | Hizaya getirme, aynı eksene getirme |
| ALKALİ AGREGA REAKSİYONU | Alkali – agrega reaksiyonu, agreganın reaktif silis bileşenleri ile çimentonun alkalileri (Na2O ve K2O) arasında oluşan kimyasal bir olay |
| ALTYAPI | Su, elektrik, kanalizasyon, yol gibi tesislerin tamamına verilen ad, |
| AMPATMAN | Büyük boyutlu sömellerde malzemeden tasarruf edilmesi amacıyla, sömelin üst kısmında bina yükünün 45 derecelik yayılma açısına uygun biçimde yapılan kademeye verilen ad. Sömellerin boyutlarının tespit edilmesiyle ortaya çıkan büyük boyutlu sömellerde malzemeden tasarruf edilmesi amacıyla sömelin üst kısmında bina yükünün 45 derecelik yayılma açısına uygun biçimde yapılan kademeye verilen ad. |
| ANKASTRE | Bir ucu sabit kiriş, gömme |
| APLİKASYON | Projeye göre yapı temelini arazi üzerinde oturacağı alanı belirleme |
| APSİS | Yatay koordinat |
| ARTER | Ana yol |
| ASMOLEN | Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türü. |
| ASMOLEN DÖŞEME | Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türünden imal edilmiş döşeme |
| AŞIK | Çatılarda mertekleri veya örtüyü taşıyan yatay ağaçlardan her biri, aşırma. |
| ATAŞMAN | Proje dışı yapılan işlerin belirtilmesi |
2022 Birim Fiyatları – 2022/2 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar | Güncel Listeler
B İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| BALAST | 40-110 mm çapında kırmataş |
| BARAJ | İnsanlığın su ihtiyacını karşılamak ve tarımsal alanların sulanması amacıyla inşa edilen su yapıları |
| BARBAKAN | İstinat duvarları arkasında toplanan suyun isalesi amacıyla yapılan delikler. |
| BATARDO | Su kenarlarında veya su seviyesinin altında kazı yapılabilmesi için uygulanan tahkim işi |
| BAYPAS | Çevirme, devre dışı bırakma, aşırtma, kırmataşın konkasörlerde kırılması ve dane çaplarının belirlenmesi işleminde dışarı atılan kirli-ince toz malzeme |
| BEKO | Ters kepçe, kendine çekerek hendek kazan bir çeşit ekskavatör |
| BETON | Kum, çakıl ya da kırmataş, çimento, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak elde edilen yapı malzemesi |
| BİRİM AĞIRLIK | Bir malzemenin ağırlığının hacmine bölünmesiyle elde edilen değer |
| BLOKAJ | Taş döşek, 100-150 mm boyutlu taşların zemine döşenip sıkıştırılması |
| BORDÜR | Kenar taşı |
| BRANŞMAN | Bağlantı kolu |
| BRÜTBETON | Çıplak, düzgün yüzeyli beton |
| BÜZ | Boru, künk. Betondan drenaj ve pissu borusu. |
| MSBETON | Agrega olarak bims agregaları kullanılarak, gerektiğinde kum ilave edilerek yapılan hafif beton |
C – Ç – D İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| ÇİÇEKLENME | Sertleşmiş beton içindeki, çimento harcındaki bileşenlerin çözünüp dışarı sızması ve yüzeyde kristalleşip birikmesi sonucu oluşan lekeler |
| DANSİTE | Yoğunluk |
| DEŞARJ | Boşaltma |
| DEVER | İç eğim |
| DİLATASYON | Yapılarda deprem, ısı, farklı oturma gibi hareketleri karşılayabilmek için bloklar arası bırakılan aralık |
| DOLUSAVAK | Taşkın mevsiminde baraj depolamasının kapasitesini aşan miktarlarda gelen suyun kullanılmadan akarsu mansabına güvenle bırakılabilmesi için kontrollü ve kontrolsüz olarak çalıştırabilecek şekilde inşa edilmiş yapılar |
| DOZ | Bir karışıma girmesi gereken miktar |
| DOZAJ | Ayarlama, düzenleme |
| DURABİLİTE | Kalıcılık, betonun servis ömrü boyunca fiziksel ve kimyasal etkilere karşı koyması, dayanım |
E İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| EKSKAVATÖR | Kazma ve yükleme makinası |
| ELASTİSE MODÜLÜ | Statik hesaplamada bir gerilimin, kısalma ya da eğilme miktarına bölünmesi ile bulunan değer |
| ETRİYE | Kolonu veya kirişi etkin biçimde saran, elemanın deforme olmasını önlemek için kullanılan, donatıdan yapılmış sargı elemanı |
| ETÜT | Ön çalışma |
F İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| FAY | Yer kırığı, yer çatlağı |
| FİLLER | 0,25 mm göz açıklıklı kar elekten geçen ince malzeme, taş unu, mineral toz |
| FİNİŞER | Serme ve sıkıştırma makinası |
| FİRKETE | U harfi biçiminde bükülmüş betonarme demiri |
| FORE KAZIK | Bir boru çakarak, içini boşalttıktan sonra, demirlerini koyup beton döküldükçe kılıf borunun çıkartılması yöntemiyle yapılan kazık |
| FRET | Çokgen(altıgen, sekizgen), daire kesitli kolon ve kazık temellerde, esas donatıyı spiral şekilde saran ve betonu bir çekirdek içinde tutan demir |
G – Ğ İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| GABARİ | Yapılacak bir binanın imar planında belirtilmiş azami yükseklik |
| GAZBETON | İnce ve silisli bir agrega ve inorganik bir bağlayıcı madde (kireç veya çimento) ile hazırlanan karışımın, gözenek oluşturucu bir madde katılarak hafifletilmesi yolu ile elde edilen hafif beton |
| GERBER KİRİŞİ | Oynaklı (mafsallı) kiriş |
| GRANÜLOMETRİ | Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin elek analizleri sonucunda tane dağılımının belirlenmesi. Tane ölçüm |
| GROBETON | Kaba beton, düşük dozlu demirsiz beton |
H – I – İ İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| HAKEDİŞ | Tamamlanmış iş kısımlarının inşaat proje yöneticisi tarafından periyodik biçimde denetlenip onaylanması üzerine, bunlarla ilgili sözleşme tutarının periyodik olarak mal sahibi tarafından ödenmesi. |
| HARÇ | Kargir duvarlar ile iç ve dış sıvaların yapımında kullanılan ve mineral esaslı bir bağlayıcı, harç kumu, su ve gerektiğinde ilave edilen katkı maddelerinin uygun oranlardaki karışımları ile oluşturulan bir yapı malzemesi |
| HARPUŞTA | Yapıda, üzeri yuvarlatılmış parapet veya duvar kısımlar |
| HURDİ DÖŞEME | Statik olarak tek doğrultuda çalışan döşeme. |
| İNCELİK MODÜLÜ | Agrega gradasyon özelliği hakkında bilgi sağlayan ampirik bir sayısal değerdir. İncelik modülü = Elek üzerinde kalan agreganın yığışımlı yüzdesi / 100 |
| İNTEGRAL | Tümlev olarak da bilinir. Matematikte türevi [Dg(x)] verilen bir f(x) fonksiyonuna eşit olan bir g(x) fonksiyonu bulma tekniği |
| İSTİNAT DUVARI | Dayanma duvarı |
K İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| KAPİLER BOŞLUK | Kılcal boşluk |
| KARKAS | İskelet, bir yapının betonarme, çelik, ahşap gibi taşıyıcı sistemi |
| KAROT | Zemin, beton, asfalt gibi yapımlardan, özel aygıt (karotiyer) ile alınan silindirik örnek |
| KAVİTASYON | Su yapılarında rastlanan oyulma olayı |
| KAYAR KALIP | Düşey olarak sürekli yükseltilebilen kalıp |
| KEMER | İki sütun veya iki ayak arasındaki bir açmanın üstünü örtmek için, uçları bu sütun veya ayaklara oturmak üzere yay şeklinde yapılan, ahşap, maden ya da kagir yapı parçası – Yay şeklinde çerçeve. |
| KLİNKER | Çimentonun temel bileşenleri olan kil ve kireç taşının pişirilmesiyle elde edilen ceviz büyüklüğündeki ürün |
| KOMPAKT | Sıkı, katı, yoğun |
| KONKASÖR | İri taşların ihtiyaca göre küçük parçalar haline getirilmesini sağlayan iş makinası. |
| KONSOL | Bir nesneyi alttan ve duvardan destekleyen eğik parça – Yalnız bir ucu yapı elemanına gömülü, diğer ucu boşta olan yapı öğesi |
| KORKULUK | Köprü, merdiven, balkon gibi düşmek tehlikesi olan yerlerin kenarlarına dikilen alçak duvar veya parmaklık. |
| KOROZYON | Kimyasal aşınma |
| KÜPEŞTE | Korkulukların üzerine, elin kaymaması için yerleştirilen ve boydan boya devam eden profilli ahşap, maden veya plastik kısım. |
| KÜR | Betonun priz süresi ve dayanım kazanması aşamasında su kaybı ve hava etkisinden korunması |
L İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| LENTO | Üzerlerine gelen yükleri taşıyabilmek için kapı, pencere vb. Açıklıklarının üst başlarına konan ahşap, çelik ya da betonarme kiriş |
| LİMİT | Matematikte yakınlık kavramına dayalı olarak belirlenen ve özellikle bir fonksiyona değerinin tamamlanmamış olduğu bir noktada, bu noktanın yakınında bulunan noktalardaki değerlerine uygun düşen bir değer aramak amacıyla yararlanılan kavaram |
| LİMONLUK | Merdiven boşluğu tarafında,basamağın üst ve ön kısmında yapılan çıkıntı |
| LODER | Yüklenici, kepçe |
| LOS ANGELES AŞINMA DENEYİ | Agreganın aşınmaya dayanıklılığının belirlenmesinde kullanılan deney yöntemlerinden biri |
M İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| MAFSAL | Eklem, Birbirine bağlanmış parçaların her yönden dönmesini sağlayan bağlantı ögesi |
| MASİF | Kaplama ya da doldurma olmayan – Beton genişlik ve derinliğince aynı olan |
| MERDİVEN | Yukarıya, yükseğe çıkmak için yapılan basamaklı yol. |
| MERTEK | Çatılarda kaplama tahtalarını taşıyan, eğim yönünde latalar |
| MESNET | Dayanak |
| MICIR | 4-32 mm dane çaplı kırmataş |
| MOLOZ | Yapım yıkım artığı |
| MOMENT | Bir kuvvetin uygulandığı kütleyi bir eksen etrafında döndürme eğilimi |
N İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| NERVÜR | Diş, damar, kaburga |
| NERVÜRLÜ ÇELİK | Üzerinde çeşitli biçimde kabartıları olan betonarme çelik |
| NERVÜRLÜ DÖŞEME | Bir yönde yaklaşık 50 cm aralı seri kirişçikli tek doğrultulu döşeme |
| NİVELMAN | Arazi üzerinde çeşitli noktaların belli bir röpere göre yükseklikleri ya da yükseklik farklılıklarının ölçme eylemi |
P İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| PARAPET | Balkon, teras, köprü vb. korkuluk duvarları |
| PASPAYI | İnşaat demirlerinin yani donatı adı verdiğimiz yapı elemanlarını zeminden kaldırmak için kullanılan ara eleman |
| PAYANDA | Düşey bir taşıyıcı, örneğin bir duvarı pekiştirmek için eğik olarak vurulan destek. |
| PERMEABİLİTE | Geçirgenlik |
| POISSON ORANI | Beton numunelerine elastik bölgede basınç gerilmeleri uygulandığında deney numunelerinde meydana gelen enine birim uzamanın boyuna birim kısalmaya mutlak değerce oranı |
| POROZİTE | Gözeneklilik – Bir boşluğun birim dolu hacmine oranı |
| POZ | Kalem, çeşit |
| PREFABRİKASYON | Ön yapım, ön üretim |
| PREKAST | Önceden dökülmüş |
| PRİZ | Beton ve harçlarının katılaşmaya başlama süresi |
| PUZOLAN | Tras, kireç ve suyla karışınca sertleşebildiğinden bağlayıcı olarak kullanılan volkanik toprak |
| PÜSKÜRTME BETON | Çok iyi hazırlanmış portland çimentosu, su ve kum karışımından ibaret harcın, basınca dayanıklı lastik veya özel imal edilmiş saç borularla kullanım yerine iletilen ve önceden hazırlanmış yüzeye basınç altında püskürtülen beton |
R İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| RADYE JENERAL | Bir yapının tüm büyüklüğü ile zemine oturduğu yekpare temel. Radye temel |
| RETARDER | Geciktirici |
| RİJİT | Sert, katı, eğilmez, bükülmez. Oynak ya da esnek olmayan |
| ROTARİ | Döner. Delicisi dönerek çalışan sondaj makinası |
| RÖTRE | Büzülme |
S – Ş İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| SAHANLIK | Binalarda kapı önünde, merdiven başlarında veya ortasında genişçe düzlük. |
| SEGREGASYON | Ayrışma |
| SEPTİK ÇUKUR | Sızdırmaz çukur |
| SLUMP | Çökme, betonun (kıvamının) ölçülebilen oturması |
| SOĞUK DERZ | Beton dökümü sırasında uygulamadaki gecikme sebebiyle iki tabaka arasında meydana gelen derz veya süreksizlik |
| SÖMEL | Temel pabucu |
| STATİK | Durgun, dingin, herhangi hareketi olmayan 2-Dengeli |
| ŞAPO | Betonarme kiriş ve döşemelerde aşırı çekme gerilmelerini karşılamak üzere mesnetlerde ek olarak en üst konan özel şekilli demir |
| ŞÜT | Düşme, akım hızını kesme için yapılan basamaklama |
T – U – Ü İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| TABLİYE | Döşeme plağı |
| TAŞERON | Bir yapının bir bölümünü sadece işçilik olarak üstlenen sermaye, ekipman ve teknik kadrosu az küçük yapımcı |
| TRAS | Bağlayıcı özelliği olan volkanik tüf |
| TUVENAN | Dereden çıkarılmış, elenmemiş ve yıkanmamış, olduğu gibi kullanılan kum çakıl karışımı yapı malzemesi |
| TÜREV | Matematikte bir fonksiyonun, bir değişkene göre değişim hızı |
| ÜNİFORM | Tek biçim homojen eş dağılmış |
V İLE BAŞLAYAN İNŞAAT TERİMLERİ
| VAKUMLU BETON | Vakum yöntemiyle içindeki fazla suyun alınarak prizi çabuklaştıran, kalıp alma süresini kısaltan beton |
| VİBRASYON | Titreşim |
| VİSKOZİTE | Bir sıvımsı maddenin akmaya gösterdiği karşı koyma |
