Türk Siyasetine Yön Vermiş Mühendisler
Son 50 yıl içerisinde başbakanlık görevini icra etmiş 4 mühendis olduğunu biliyor muydunuz?
Bu yazımızda mühendislik fakültesinden mezun olmuş ve aktif siyaset görevinde bulunmuş mühendisleri ele alacağız. Bir kez daha görmüş olacağız ki geçmiş yıllarda ülke yönetiminde yer almış kişilerin göz ardı edilemeyecek bir çoğunluğu mühendislerden oluşmaktadır. Şimdi Türk siyasetine yön vermiş mühendisler yazımıza beraber geçelim. İyi okumalar…
Necmettin Erbakan – İTÜ- Makine Mühendisliği Mezunu
Necmettin Erbakan (29 Ekim 1926, Sinop – 27 Şubat 2011, Ankara), Türk siyasetçi, mühendis, akademisyen ve Türkiye başbakanı. Başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür.
Üniversiteye sınavsız giriş hakkı kazanmış olmasına rağmen sınava girmeyi tercih etti. Erbakan’ın öğrenime başladığı yıl olan 1943’te , öğretim süresi altı yıl olan Yüksek Mühendis Mektebi üniversiteye dönüştürülerek adı İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) olarak değiştirildi ve öğretim süresi beş yıla indirildi. Bu nedenle Erbakan kendisinden önce okula başlayan öğrencilerle birlikte tahsiline 2. sınıftan başladı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi’nden 1948 yılında mezun oldu. Aynı yıl “Motorlar Kürsüsü”nde asistan oldu (1948-1951). Bu süreçte öğretim üyesi olarak Prof. Dr. Selim Palavan’la beraber motor dersi verdi.
Üniversite tarafından 1951’de gönderildiği Almanya‘da RWTH Aachen’de (Aachen Teknik Üniversitesi) doktorasını yaptı. Klockner Humboldt Deutz AG motor fabrikasına davet edildi. Alman ordusu için araştırma yapan DVL Araştırma Merkezi’nde Prof. Dr. Schmidt ile çalışmalar yaptı ve Alman üniversitelerinde doktorasını verdi.
1953’te doçentlik sınavını vermek üzere Türkiye’ye döndü. 1954’te, 27 yaşındayken İTÜ’de doçent oldu. Araştırmalar yapmak üzere altı aylığına tekrar Almanya’nın Deutz fabrikalarına gitti. Mayıs 1954-Ekim 1955 arasında askerlik yaptı. Tekrar üniversiteye döndü. 1956-1963 arasında 200 ortaklı ilk yerli motoru üretecek olan Gümüş Motor’u kurdu ve motor üretimini gerçekleştirdi. 1965’te ise profesör unvanını aldı.
İTÜ Makine Mühendisliği bölümünü 3,5 yılda 3,96 not ortalamasını bitirmiş olup bugün dahi bu başarının üstüne çıkabilen kimse olmamıştır.
Turgut Özal – İTÜ – Elektrik Mühendisliği Mezunu
Halil Turgut Özal (13 Ekim 1927, Malatya – 17 Nisan 1993, Ankara); Türk bürokrat, siyasetçi, mühendis ve devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı.
İstanbul Teknik Üniversitesinde Elektrik Mühendisliği bölümünü burslu olarak okudu ve 1950 yılında mezun oldu. Evlendikten sonra Amerika’da Teksas Teknoloji Üniversitesi‘ne ihtisas yapmaya giderek burada ekonomi branşında eğitim aldı. Türkiye’ye döndükten sonra Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdür Yardımcılığı’na atandı.
1961–1962 yıllarında askerlik hizmetini Millî Savunma Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu üyesi olarak yaptı ve Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulmasına katkıda bulundu. Bu sırada, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde ders verdi.
Süleyman Demirel – İTÜ – İnşaat Mühendisliği Mezunu
Süleyman Demirel ya da tam adı ile Sami Süleyman Gündoğdu Demirel (1 Kasım 1924, İslamköy, Atabey – 17 Haziran 2015, Ankara), Türk siyasetçi, mühendis ve devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı.
1949’da İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinden inşaat yüksek mühendisi olarak mezun oldu.
1950‘de Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünde çalışmaya başladı. Sulama ve elektrik konularında araştırma yapmak için Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) gönderildi. Türkiye’ye dönüşünde, 1953 yılında Seyhan Barajı inşaatı başladığında proje mühendisi iken Başbakan Adnan Menderes‘in dikkatini çekerek 1954 yılında Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünde Barajlar Dairesi Başkanlığına atandı. 1955 yılında da DSİ Genel Müdürlüğü görevine getirildi.
1962-1964 yılları arasında serbest müşavir-mühendis olarak çalıştı. Aynı yıllarda Orta Doğu Teknik Üniversitesinde inşaat mühendisliği alanında dersler verdi. Boğaziçi Köprüsü‘nün ilk projesini (1954) hazırlayan, ABD’nin uluslararası mühendislik ve müteahhitlik firması Morrison Knudsen Inc.in Türkiye temsilciliğini üstlendi.
Binali Yıldırım – İTÜ – Gemi İnşaatı Mühendisliği Mezunu
Binali Yıldırım (20 Aralık 1955; Kayıköy, Refahiye), Türk siyasetçi ve mühendis, Türkiye’nin 27. ve son başbakanı, 28. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi‘nden mezun oldu ve aynı bölümde yüksek lisans yaptı. Akabinde 1978 ve 1993 yılları arasında Türkiye Gemi Genel Müdürlüğü ve Camialtı Tersanesi‘nde çeşitli kademelerde yöneticilik yaptı. 1990 ve 1991 yılları arasında İsveç‘te bulunan Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne (IMO) ait Dünya Denizcilik Üniversitesi’nde (WMU) “denizde can ve mal güvenliği yönetimi” konusunda ihtisas eğitimi alan Yıldırım, bu eğitim sırasında toplam 6 ay İskandinavya ülkeleri ve Avrupa’da çeşitli ülke limanlarında denizcilik idaresi uzmanları ile birlikte incelemelerde bulundu.
Mezun olmasının ardından Binali Yıldırım, 1994 ve 2000 yılları arasında İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Genel Müdürlüğü görevini sürdürdü. Bu görevi sırasında İstanbul’da toplu taşımacılığın denize kaydırılması yönünde önemli projelere imza attı.
Ali Babacan – ODTÜ – Endüstri Mühendisliği Mezunu
Ali Babacan (4 Nisan 1967, Ankara), Türk siyasetçi, ekonomist, mühendis.
2002-2015 yılları arasında 13 yıl Türkiye Dışişleri ve Ekonomi Bakanlığı yapmış olan Babacan, Türkiye Büyük Millet Meclisi 22., 23., 24. ve 26. Dönem Ankara milletvekilliği yapmıştır.
1989 yılında ODTÜ Endüstri Mühendisliği Bölümünden birincilikle mezun oldu (4.00 üzerinden 4.00 ortalama).
1990 yılında Fulbright bursu kazanarak, ABD’ye gitti. 1990-1992 yılları arasında ABD Chicago‘da bulunan Northwestern Üniversitesi Kellogg School of Management’da İşletme dalında yüksek lisans (MBA) yaptı. Yüksek lisans çalışmalarında, Pazarlama, Organizasyon ve Uluslararası İş İdaresi dallarında uzmanlaştı. 1992-1994 yılları arasında, Birleşik Devletler’de finans sektörünün üst düzey yöneticilerine danışmanlık yapan özel bir şirkette danışman olarak çalıştı. 1994-2002 yılları arasında Ankara’da babasının şirketinde iş hayatını sürdürdü.
Adnan Kahveci – Purdue Üniversitesi – Elektrik Mühendisliği Mezunu
Adnan Kahveci (20 Şubat 1949, Köprübaşı, Trabzon – 5 Şubat 1993; Gerede, Bolu), Türk bürokrat, milletvekili ve bakan.
Devlet bursuyla üniversite eğitimine ABD’de Indiana eyaletinde Purdue Üniversitesi‘nde devam etti ve buradan elektrik mühendisi olarak mezun oldu. Missouri Üniversitesinde mühendislik alanında doktor oldu. Bu üniversitede bir süre akademik çalışmalarına devam ettikten sonra Türkiye’ye dönerek Boğaziçi Üniversitesinde öğretim üyeliği yaptı.
Fatma Şahin – İstanbul Teknik Üniversitesi – Kimya ve Metalürji Mühendisliği Mezunu
Fatma Şahin (20 Haziran 1966, Gaziantep), Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı. Aile ve Sosyal Politikalar eski Bakanı. Gaziantep‘in ilk kadın milletvekilidir. Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) Başkanıdır.
Yükseköğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya ve Metalürji Bölümü’nde tamamladı.
İş hayatına Gaziantep’te yer alan SANKO adlı özel bir şirkette İşletme Mühendisi ve İşletme Müdürü olarak başladı.18 yıl bu şirkette çalıştı.
Not:
Türk siyasetine yön vermiş mühendisler yazımızın sonuna gelirken bir açıklama yapmak isterim.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapmış ve yapmakta olan mühendisleri ele almadık zira bu mevkiye genel olarak inşaat mühendisi yahut mimarlık fakültesi bitirmiş kişilerin atanması normaldir.
Sizlerde gerek ülke yönetiminde görev yaparak, gerekse yaptığı farklı işlerle halk arasında tanınmış mühendislerimizi aşağıda yorumlar kısmına yazmayı unutmayın.
“Mühendis Olduğu Bilinmeyen Ünlüler”
“Mühendislik Bir Meslek midir?”
“Mühendislik Nedir? Dalları Nelerdir?”
“En Popüler Mühendislik Dalları” yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle hoşça kalın.
Esen Kalın…
Muhammet Talha Salman