Deprem olmadan, deprem olmuş gibi yapılan hasar tespitine performans analizi denir.
Betonarme bir yapıda, deprem durumunda, bazı şekil değişiklikleri ortaya çıkar. Betonda kısalmalar, çelikte uzamalar olur. Ancak çelikteki bu uzamalar her zaman bir sorun teşkil etmez(yada betondaki kısalmalar). Ancak çok fazla uzama(yada betonda kısalma) olursa bir sorun ortaya çıkar. Herhangi bir betonarme kesitte çelikte uzama miktarı (birim şekil değiştirme) size kesitin performansını verir. Bir eleman da bulunan sonsuz sayıdaki kesitlerin performansı size o elemanın performansını verir. Elemanların performanslarının toplamı da size taşıyıcı sisteminizin performansını verir.
Deprem oluyormuş gibi düşünerek, ilgili kesitlerdeki uzama/kısalmaları(çelik/beton) bulursunuz. Sonra bakarsınız bu uzama/kısalma değerlerine. Betondaki maksimum birim kısalma 0.0035, çelikteki maksimum birim uzama ise 0.01’dir. Performans analizine göre her kesitte çıkan sekil değiştirmelere göre elemanın depremdeki durumu, elemanların şekil değiştirmelerine göre de sistemin tamamının depremdeki durumu belirlenmekte.
Çelikteki uzamalar/betondaki kısalmalar hasarın derecesi anlamında önemli. Nispeten az bir uzama sınırlı hasar olarak nitelendirilirken, çok fazla uzama ise göçme durumunu gösterebilmekte.
Sonuç olarak performans analizi dediğimiz şey hasar tespitinden farklı bir şey değil…
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR